Page 182 - antologiya
P. 182
Türkiyə ədəbiyyatı antologiyası
girintisi-çıxıntısı olmayan altı hissәyә necә bölünәcәyi,
başqa günsә dizi üstә çökmüş bir adamın dәmir üstünә
әyilmiş başına bir neçә metr yuxarıdan bir neçә tonluq
kürәnin düşüb hәmin başı necә yastılaşdıracağı barәdә әn
xırda tәfәrrüatlarına qәdәr danışdın. Onda hәmin bәdәnin
vә başın qalxanbalığının quyruğuna vә gövdәsinә bәnzә-
yәcәyini dedin. Üzünә qorxu ilә baxdım. Gözlәrin parıl-
dayır, burun pәrlәrin açılıb-yumulurdu. “Sәnә nә olub
axı?” – qışqıranda özünә gәldin, “Sәn qorxma, hәmin
adamlara mәn o qәdәr nifrәt edirәm ki, yalnız onları mәhv
etmәk üçün düşünürәm,” – dedin.
Xasiyyәtin dәyişmişdi. Әvvәlki kimi sevincli,
hәyәcanlı, hәrarәtli deyildin. Get-gedә daha az danışır, bir
yerdә olanda susur, gözlәrini yumub fikrә gedirdin.
Daha mәnimlә dә maraqlanmırdın. Bәzәn “Sәn
olmasaydın, özüm bilәrdim nә edirәm. Sәninlә olmağım
182 yolumu kәsir,” – deyәrdin. Sonra da ürәyimi almaq üçün
“Sәhv başa düşmә, sevgilim, – tәsәlli verib әlavә edirdin, –
sәninlә get-gedә özümü daha xoşbәxt hiss edirәm, sadәcә
demәk istәyirәm ki, böyük işlәr görmәk istәyәn insan
tәnha qalmalıdır, onların zәif nöqtәlәri, sevgi, mәrhәmәt,
şәfqәt hisslәri olmamalıdır”.
Qadın soruşdu:
– Әgәr dilxor olursansa, daha danışmayım. Nәdir,
xәtrinә dәyir?
Kişi yuxudan oyanmış kimi diksinib kәkәlәdi:
– Yox, bir halda ki, danışırsınız, davam edin. Demәli,
o vaxtlar sizә demişәm ki, böyük işlәr görmәk istәyәn
adam hәyatda daşqәlbli vә mәrhәmәtsiz olmalıdır, elәmi?
Çox sәhv fikirlәşirmişәm! Yox, yox! Baxın, ölümün kan-
darındayam vә deyirәm, böyük işlәri yalnız böyük ürәklәr –
içinә bütün kainat, bütün kainatın sevgisi vә mәrhәmәti
sığan ürәklәr görә bilәr. Sevgisiz, mәrhәmәtsiz böyük әsәr
yaratmaq olmaz. Sevgi vә mәrhәmәt bütün böyük işlәrin
qidasıdır.
girintisi-çıxıntısı olmayan altı hissәyә necә bölünәcәyi,
başqa günsә dizi üstә çökmüş bir adamın dәmir üstünә
әyilmiş başına bir neçә metr yuxarıdan bir neçә tonluq
kürәnin düşüb hәmin başı necә yastılaşdıracağı barәdә әn
xırda tәfәrrüatlarına qәdәr danışdın. Onda hәmin bәdәnin
vә başın qalxanbalığının quyruğuna vә gövdәsinә bәnzә-
yәcәyini dedin. Üzünә qorxu ilә baxdım. Gözlәrin parıl-
dayır, burun pәrlәrin açılıb-yumulurdu. “Sәnә nә olub
axı?” – qışqıranda özünә gәldin, “Sәn qorxma, hәmin
adamlara mәn o qәdәr nifrәt edirәm ki, yalnız onları mәhv
etmәk üçün düşünürәm,” – dedin.
Xasiyyәtin dәyişmişdi. Әvvәlki kimi sevincli,
hәyәcanlı, hәrarәtli deyildin. Get-gedә daha az danışır, bir
yerdә olanda susur, gözlәrini yumub fikrә gedirdin.
Daha mәnimlә dә maraqlanmırdın. Bәzәn “Sәn
olmasaydın, özüm bilәrdim nә edirәm. Sәninlә olmağım
182 yolumu kәsir,” – deyәrdin. Sonra da ürәyimi almaq üçün
“Sәhv başa düşmә, sevgilim, – tәsәlli verib әlavә edirdin, –
sәninlә get-gedә özümü daha xoşbәxt hiss edirәm, sadәcә
demәk istәyirәm ki, böyük işlәr görmәk istәyәn insan
tәnha qalmalıdır, onların zәif nöqtәlәri, sevgi, mәrhәmәt,
şәfqәt hisslәri olmamalıdır”.
Qadın soruşdu:
– Әgәr dilxor olursansa, daha danışmayım. Nәdir,
xәtrinә dәyir?
Kişi yuxudan oyanmış kimi diksinib kәkәlәdi:
– Yox, bir halda ki, danışırsınız, davam edin. Demәli,
o vaxtlar sizә demişәm ki, böyük işlәr görmәk istәyәn
adam hәyatda daşqәlbli vә mәrhәmәtsiz olmalıdır, elәmi?
Çox sәhv fikirlәşirmişәm! Yox, yox! Baxın, ölümün kan-
darındayam vә deyirәm, böyük işlәri yalnız böyük ürәklәr –
içinә bütün kainat, bütün kainatın sevgisi vә mәrhәmәti
sığan ürәklәr görә bilәr. Sevgisiz, mәrhәmәtsiz böyük әsәr
yaratmaq olmaz. Sevgi vә mәrhәmәt bütün böyük işlәrin
qidasıdır.