Page 139 - "Azərbaycan ədəbiyyatı antologiyası" (Proza)
P. 139
ölhÿsÿn
Sofi 139
I
Özü qәsdәn çәkilib, hәyәtin bir tәrәfindә, ağac altında
oturmuşdu. Nә qulaqları ortalığı çınlatan zurnanı eşidir, nә dә
gözlәri hәyәtin dörd tәrәfindә cәrgә ilә oturub avuc patlatanları
görürdü.
Onun qulaqlarında bir sәs:
– Sәn böyük qardaşdın, sәni nә üçün evlәndirmәdilәr, sәn nә üçün ev-
lәnmәdin? – deyә sorur, gözlәri isә hәr yerdә mәğrur baxışlı, şәn simalı qar-
daşını görürdü.
Birdәn bir kәlmә havada dalğalandı, ilәrilәdi, ilәrilәdi, ta qulaqlarına
kibi gәlib qәlbinә keçdi.
– Sofi!
Başını qaldırdı; bir qәdәr o yanda, ta xalqın arasında birisi ayakda dur-
muş, onu çağırdı:
– Sofi, ay Sofi!
Onu hәqiqi hәyatdan uzaq salıb, aldadan bu “Sofi” sözü, bu “sofilik”
bir vaxtlar onun könlünü açır, o qәdәr fәrәhlәndirirdi ki, amma indi o kәl-
mәni eşitmәmәk üçün hәr yerdә qulaqlarını tıkırdı. O kәlmә bunu yerә
soxurdu.
Hәtta bu sahir kәlmәsi onun varlığı üzәrinә o qәdәr tәsir yapmış, onu
bir hala salmışdı ki, o, adının Әlövsәt olmasını belә xatırlamaq istәmәyirdi.
– Sofi!
Bu sәs daha yaxından eşidildi. Onu burada da rahat buraxmırdılar ki...
Qucaqlamış olduğu qollarını açdı. Ayaq üstündә durub, onu çağırana
rәdd icazәsi verәrәk başını aşağı saldı. “Sofi” kәlmәsinin başına çәkib
gәtirdiyi xәyal silsilәsinә elә dolaşdı ki, ondan heç bir vәchlә xilas ola
bilmәdi.
II
O, on yaşından ibadәtә başlamışdı. Hәr sәhәr dan atmazdan yataqdan
qalxar, hәyәtlәrinin açıq yerindә lüzumsuz gurultularla dәstәmaz alardı.
Әmisi kimi qoluçırmalı pillәkәnlәrdәn çıxıb yatağının yanında ilk orucunu
tutduqda, anasının ona bәxş etmiş olduğu canamazı salıb sübh namazını
qılardı.
Sofi orucluğu dörd gözlә gözlәrdi. Ona ac vә susuz keçirdiyi o sıcaq,
uzun günlәr o qәdәr xoş gәlirdi ki... Azan oxuncaq cürbәcür xörәklәrlә dolu
olan süfrәnin kәnarında oturur. Oruc tutmayan qardaşlarının gözü qabağında
әmisi, daha başqa böyüklәrlә yeyib-içәrdi.
Sofi 139
I
Özü qәsdәn çәkilib, hәyәtin bir tәrәfindә, ağac altında
oturmuşdu. Nә qulaqları ortalığı çınlatan zurnanı eşidir, nә dә
gözlәri hәyәtin dörd tәrәfindә cәrgә ilә oturub avuc patlatanları
görürdü.
Onun qulaqlarında bir sәs:
– Sәn böyük qardaşdın, sәni nә üçün evlәndirmәdilәr, sәn nә üçün ev-
lәnmәdin? – deyә sorur, gözlәri isә hәr yerdә mәğrur baxışlı, şәn simalı qar-
daşını görürdü.
Birdәn bir kәlmә havada dalğalandı, ilәrilәdi, ilәrilәdi, ta qulaqlarına
kibi gәlib qәlbinә keçdi.
– Sofi!
Başını qaldırdı; bir qәdәr o yanda, ta xalqın arasında birisi ayakda dur-
muş, onu çağırdı:
– Sofi, ay Sofi!
Onu hәqiqi hәyatdan uzaq salıb, aldadan bu “Sofi” sözü, bu “sofilik”
bir vaxtlar onun könlünü açır, o qәdәr fәrәhlәndirirdi ki, amma indi o kәl-
mәni eşitmәmәk üçün hәr yerdә qulaqlarını tıkırdı. O kәlmә bunu yerә
soxurdu.
Hәtta bu sahir kәlmәsi onun varlığı üzәrinә o qәdәr tәsir yapmış, onu
bir hala salmışdı ki, o, adının Әlövsәt olmasını belә xatırlamaq istәmәyirdi.
– Sofi!
Bu sәs daha yaxından eşidildi. Onu burada da rahat buraxmırdılar ki...
Qucaqlamış olduğu qollarını açdı. Ayaq üstündә durub, onu çağırana
rәdd icazәsi verәrәk başını aşağı saldı. “Sofi” kәlmәsinin başına çәkib
gәtirdiyi xәyal silsilәsinә elә dolaşdı ki, ondan heç bir vәchlә xilas ola
bilmәdi.
II
O, on yaşından ibadәtә başlamışdı. Hәr sәhәr dan atmazdan yataqdan
qalxar, hәyәtlәrinin açıq yerindә lüzumsuz gurultularla dәstәmaz alardı.
Әmisi kimi qoluçırmalı pillәkәnlәrdәn çıxıb yatağının yanında ilk orucunu
tutduqda, anasının ona bәxş etmiş olduğu canamazı salıb sübh namazını
qılardı.
Sofi orucluğu dörd gözlә gözlәrdi. Ona ac vә susuz keçirdiyi o sıcaq,
uzun günlәr o qәdәr xoş gәlirdi ki... Azan oxuncaq cürbәcür xörәklәrlә dolu
olan süfrәnin kәnarında oturur. Oruc tutmayan qardaşlarının gözü qabağında
әmisi, daha başqa böyüklәrlә yeyib-içәrdi.
