Page 60 - design_Topcubashov_Full_Layout 1

Əlimərdan bəy Topçubaşov

bağlı kәdәrli hisslәr dә doğurur. Hәmin vaxtdan әlli il keçib,
amma dәdә-baba hәyatı nә qәdәr az dәyişib!
İstedadlı dramaturq vә milli tatar dramaturgiyasının
yaradıcısı kimi, Mirzә Fәtәli Axundov gәlәcәk әdәbi nәsillәrә
bizim günlәrdә davamçılarının vә şagirdlәrinin uğurla
addımladıqları doğru yolu göstәrmişdir. Şagirdlәrin, yetirmә -
lәrin sayı isә ilbәil artır. Xüsusәn son dövrlәrdә Azәrbaycan
tatarları arasında dram yazarlarının daha da çoxalması
müşahidә olunur. Hәm dә tәәssüf ki, mövcud artım onların
içәrisindә yaşadıqları hәyatın çoxsaylı qüsur vә qeyri-münasib
şәrtlәri ilә birbaşa asılılıqdadır. Bu hәyat öz eybәcәr hadisәlәri,
cahil anlayışları, Mәhәmmәd dininin vә şәriәtin mahiyyәt
baxımından gözәl, humanist ehkamlarının tәhrifi ilә bütün
xalq tәrәfindәn gülüş hәdәfinә çevrilmәk, bәlkә dә, ağlayıb
düşünmәk üçün ustalıqla sәhnәyә çıxarılır.
Tatar dram yazarlarının yaradıcılığını yüksәk qiymәtlәn -
dirәrәk demәk lazımdır ki, onların sәhnә tәcәssümü baxımından
60 bәzәn o qәdәr dә uğurlu görünmәyәn әsәrlәrindә haqqında
danışdığımız “göz yaşları içәrisindә gülüş” tendensiyası
aydın sezilir. Hәmin diqqәtәlayiq cәhәt isә müasir tatar
dramaturqlarına Mirzә Fәtәli Axundovdan miras qalıb.
Azәrbaycan tatarlarının hәyatında xüsusi yer tutan bu novator
sәnәtkarın, görkәmli әdәbi-ictimai xadimin xatirәsinin yad
edildiyi günlәrdә onun hәtta ziyalı müsәlmanlara da qaranlıq
qalan tәrcümeyi-halı ilә tanışlıq pis olmazdı. Sonrakı nәsillәrin
yaddaşında özünә yer tapmaq baxımından görkәmli tatar
dramaturqu da az vә ya çox dәrәcәdә bütün tatar yazıçılarının
kәdәrli taleyini paylaşmalı olmuşdur. Çünki onların, demәk
olar ki, hamısının hәyatı bu gün dә hәmvәtәnlәri üçün “terra
incognita” (lat.: “namәlum әrazi” – Tәrc.) kimi qalmaqdadır.
Savadlı tatardan öz xalqının şair vә yazıçıları haqqında
13
15
soruşun – o, Vaqifin , Zakirin 14, Vidadinin adını çәkәcәk
vә bununla da, tanıdığı sәnәtkarların siyahısı bitәcәk. Әn
yaxşı halda yaddaşına әsaslanıb bu şairlәrdәn bir neçә bәnd