Page 500 - design_Topcubashov_Full_Layout 1

Əlimərdan bəy Topçubaşov

bәyin insanların dini hisslәrinә münasibәtindә heç vaxt,
azacıq da olsun, tәhqir sәviyyәsinә çatacaq bir tәsadüfә rast
gәlinmәmışdir.

* * *
Hәyatının mühüm bir faktı Hәsәn bәyә hücumları daha
da güclәndirmişdir. Bu da ailә qurması ilә bağlı idi. Tale
onun qarşısına gәnc vә yaxşı tәhsil görmüş dağlı qızı Hәnifә
Abayevanı çıxarmışdı. Hәnifә xanım mәnşәcә qarlı Elbrusun
әtәklәrindә yaşayan türk әsilli kiçik balkar xalqının tәmsilçisi
idi. Abayev familiyası bu xalq arasında geniş yayılmışdı.
Abayevlәr mәşhur kabardin, çәrkәz vә osetin ailәlәri ilә dә
qohum idilәr. Hәnifә xanim 8–9 yaşlarında kiçik qız ikәn
Tiflisdәki Müqәddәs Nina mәktәbinin 576 pansionatına
göndәrilmiş, tәhsil kursunu böyük uğurla başa vurmuşdu.
Lakin gәnc xanım Abayeva mәktәbin kandarından kәnara
ayaq basmağa macal tapmamış Hәsәn bәyin elçisi qapını
kәsmişdi. Mövcud adәt-әnәnәlәrin ziddinә olaraq elçiliyә
500
gәlәn elә Hәsәn bәyin özü idi. O, özü ilә birlikdә mәktәbә
molla gәtirmiş, kәbini dә elә burada kәsdirmişdi. Vә belәcә
Hәnifә xanım Mәlik-Zәrdabi sevimli Balkariya vә onun
ecazkar dağları әvәzinә, Xәzәr sahillәrinә gәlib çıxmışdı.
Burada isә gәnc qadını gәrgin fәaliyyәt vә taleyini bağladığı
insanın böyük şöhrәti gözlәyirdi.
Belә qeyri-adi nikah müsәlmanlar arasında söz-söhbәtin
yaranmasına sәbәb olmuşdu. Uşaqlarının müәllimi Hәsәn
bәyin cavan xanımını cәmiyyәt arasına çadrasız çıxardığını
görәn müsәlmanların necә hiddәtlәndiklәrini tәsәvvürә
gәtirmәk çәtin deyildir. Haqqında söhbәt gedәn dövrdә
Bakının Zaqafqaziyanın müsәlman mәrkәzlәri içәrisindә
dәdә-baba qaydalarına daha çox әmәl edәn yer kimi şöhrәt
qazandığını da yaddan çıxarmaq olmazdı. Şәhәr sakinlәrinin
fikrincә, müsәlman qadınının hәtta çadra altında da küçәdә
tәkbaşına görünmәsı yalnız onun yaxınları vә doğmaları
deyil, az qala bütün hәmdinlәri üçün tәhqiramiz vә alçaldıcı