Page 462 - design_Topcubashov_Full_Layout 1
P. 462
Əlimərdan bəy Topçubaşov
VI
BOLŞEVİKLӘRİN AZӘRBAYCANDAKI
QURBANLARI.
BOLŞEVİKLӘR HAKİMİYYӘTİ ZORLA
ӘLӘ KEÇİRİRLӘR
Qanlı fitnәkarlıqların davamı
12 mindәn çox müsәlman martın 18–22-dә ermәnilәrin
törәtdiyi qanlı cinayәtlәrin qurbanı olmuşdu. Yanğın nәticәsindә
xalqın mәdәni-mәnәvi hәyatında mühüm yer tutan bir sıra
siyasi vә zehni mәrkәzlәr yer üzündәn silinmiş vә dağıdılmışdı.
Bunların sırasında Xalq Evini, Müsәlman Xeyriyyә Cәmiy -
yәtinin binasını, siyasi partiyaların iqamәtgahlarını, müsәlman
qәzetlәrinin redaksiyalarını (rusca çıxan “Kaspi”, azәrbaycanca
571
çıxan “Açıq söz” ) göstәrmәk olar. Mәşhur müsәlman
siyasi xadimlәri hәbs edilir vә zindana atılırdı.
Lakin әn dәhşәtli nәticә Bakıda vә onun әtraf rayonlarında
462 bolşevik hakimiyyәtinin güclәnmәsi idi.
Bolşeviklәrin hakimiyyәti altında
Bolşevik hakimiyyәti sivilizasiyanın bütün mövcud
tәzahürlәrini mәhv etmәyә başladı. Bir-birinin ardınca yeraltı
sәrvәtlәrin, daşınmaz әmlakın, malikanәlәrin, bağların, әkin
yerlәrinin vә s. ictimailәşdirildiyi elan olunurdu.
Bakı banklarındakı nağd vәsaitlәrin hamısı vә bütün cari
hesablar sovet respublikasının mülkiyyәti elan edildi.
Bütün әmlakın, yaşayış evlәrinin, atların, iribuynuzlu
heyvanların, avtomobillәrin müsadirәsi ilә kifayәtlәnmәyәn
bolşeviklәr daha uzağa getdilәr – әslindә, adamların özünü
müsadirә etmәyә başladılar: әhalinin bir hissәsi zorla ordu
sıralarına, qalanları isә sovet respublikasının xeyrinә icbari
әmәyә cәlb olundu. Bir sözlә, kommunist prinsiplәri bütün
amansızlığı vә әn şiddәtli cәza üsulları ilә әhaliyә tәtbiq
edildi. Bu prinsiplәrә uyğunlaşmaq müsәlmanlar üçün xüsusәn