Page 365 - design_Topcubashov_Full_Layout 1

...Xalqımızın müstəqil yaşayacağına inanırdıq

sәnәddәn sonra mövqeyimiz daha da zәiflәyib, mәsәlәnin
hәlli isә xeyli geriyә atılıb. Sәkkiz saylı mәlumatda da Sizә
yazdığım kimi, nümayәndә heyәtimiz әvvәlcә ayrılıqda,
sonra isә keçmiş Rusiya әrazisindә yaranan digәr yeni
dövlәtlәrin tәmsilçilәri ilә birlikdә Kolçakın tanınmasına
etirazını bildirib. (Hәmin mәlumata әlavә edilәn nota surәtlәri
artıq Sizә göndәrilib.)
Konfrans rәhbәrliyinin vә Müttәfiqlәrin nümayәndәlәrindәn
heç biri etirazlarımıza cavab vermәdi. Hәm dә bunlarla eyni
vaxtda istәr Kolçak hökumәtinin, istәrsә dә Könüllü Ordunun
bütün forma vә vasitәlәrlә güclü müdafiәsi davam etdirilirdi.
Bolşeviklәr üzәrindә növbәti “qәlәbәlәr” qazanıldıqca
Müttәfiqlәr arasında Rusiyanın bәrpasına bәslәnәn inam da
artırdı. Artıq bu zaman qarşıya qoyulan mәqsәdә çatmaq
yolunda kiçik xalqların azadlıq vә istiqlaliyyәtinin qurban
verilmәsinә әsla diqqәt yetirilmirdi. Hәmin xalqların hüquq
vә mәnafelәrini qorumağı isә, güman edirәm ki, böyük
dövlәtlәr öz öhdәlәrinә götürüblәr. Müttәfiqlәrin Dağlılar 365
Respublikasının süqutuna necә laqeydliklә yanaşdıqlarını
göstәrmәk kifayәtdir. Yaranmış vәziyyәt ürәyimizi dәrin
kәdәr hissi ilә doldurdu, eyni zamanda gәlәcәyimizlә bağlı
hәyәcanlı düşüncәlәrә yol açdı. Mәn mәsәlә ilә әlaqәdar
ingilis nümayәndә heyәtinin başçısı ser Malletin yanında
olanda vә Könüllü Ordunun Müttәfiqlәrdәn aldığı silahlarla
bolşeviklәrlә vuruşmaq әvәzinә, hәmin silahı bizә – dinc
әhaliyә qarşı çevirdiyini deyәndә, Şimali Qafqaz
Respublikasının әrazisinin işğalından sonra Könüllü Ordunun
Azәrbaycana hücuma hazırlaşdığını bildirәndә o cavab verdi
ki, Denikin Müttәfiqlәrin müәyyәn etdiyi demarkasiya xәttini
keçә bilmәz. Yәni bizim vә Gürcüstanın tәhlükәsizliyinә
tәminat verilir. Dağlılar Respublikasının mәhvi ilә bağlı
mәsәlәyә gәldikdә isә, o gülümsündü vә mәnә Şәrq, xüsusәn
dә Qafqaz üzrә mütәxәssis kimi ingilis heyәtinin tәrkibinә
daxil olan professor Simpsonla görüşmәyi tәklif etdi. Elә