Page 109 - design_Topcubashov_Full_Layout 1

...Xalqımızın müstəqil yaşayacağına inanırdıq

gәtirdiyi sevincin vaxtsız, ani, keçici olmasının yaratdığı
ümidsizlik dә itkinin miqyasına uyğun nisbәtdә böyük idi.
Hәr şeyin әvvәlki, әski vәziyyәtinә qayıtması insanları daha
çox sıxmağa başladı. Tәәssüf ki, keçmişin kәdәrli günlәri
tezliklә geri döndü vә insanların ani sevinclә nurlanmış
hәyatı daha qaranlıq, daha fәrәhsiz oldu.
Bütün ölkә üzәrinә qara qanadlarını gәrmiş irtica ucqarlarda
daha mәnhus simada meydana çıxdı, köhnә rejimin sonsuz
iztirablarla üzüb әldәn saldığı xalqın varlığını mәhvin
astanasına gәtirdi.
– Aha, demәli, siz, doğrudan da, azadlıq istәyirmişsiniz,
– deyә irtica әjdahası mәkrli sevincini gizlәtmirdi. – Bir az
da gözlәyin...
Vә ardınca bir tәrәfdәn talanlar, yanğınlar, soyğunlar,
qәtllәr, qırğınlar, o biri tәrәfdәn isә axtarışlar, hәbslәr,
sürgünlәr, edamlar, cәzalandırma ekspedisiyaları, güllәlәnmә
hökmlәri, hәrbi-sәhra mәhkәmәlәri başlandı.
Cәza tәdbirlәrinin “sәbәblәrini aydınlaşdırmaq” üçün 109
hökumәtin cәbbәxanasındakı köhnә vasitәlәr – “inqilabi
fәaliyyәt”, “separatçı niyyәtlәr”, “milli nifaq”, “әhalinin bir
hissәsinin digәr hissәsinә qarşı dini vә iqtisadi xarakterli
düşmәnçiliyi” kimi sınaqdan çıxarılmış bәhanәlәr işә salındı.
Artıq diaqnoz qoyulmuşdu, türkәçarә müalicәsi isә az
qala hәr tәsadüfdә hәrbi-sәhra mәhkәmәsi kimi güclü vә
tәsirli “dәrman”la aparılırdı. “Müalicә” o qәdәr sürәtli, o
qәdәr qәtiyyәtli idi ki, çoxumuz sarsılmış, әl-qolumuzu
yanımıza salmış, hәtta baş verәnlәrin mahiyyәtini anlamaqdan
ötrü sәrbәst mühakimә qabiliyyәtimizi dә itirmişdik. Tәbii
ki, belә ruh düşkünlüyü şәraitindә bütün mövcud fakt vә
hadisәlәri, eyib vә qüsurları obyektiv dәyәrlәndirmәk imkanına
malik deyildik. Ona görә dә diaqnoz qoymaq vә müalicәyә
başlamaq әlimizdәn gәlmirdi. Yaxşısı budur, olub-keçәnlәr
haqda mülahizә yürütmәyi gәlәcәk tarixçinin öhdәsinә
buraxaq. Çünki o, geriyә baxınca bizim qarma-qarışıq