Page 283 - Sholom_Aleyhem_Макет 1
P. 283
Şən kompaniya
belә ağıllısınızsa, zәhmәt olmasa, deyin, sizcә, bizdә nә qәdәr
yәhudi var?
– Harda, Yequpetskdә? Baxır hansı yәhudilәrdi dә. Әgәr
fırıldaqçı vә әclafları nәzәrdә tutursunuzsa, onların sayı kifayәt
qәdәrdir.
– Yox! – Bronzentoler cavab verdi. – Bunu soruşmuram.
Ümumi yәhudilәrin sayını xәbәr alıram.
– Allah bilir! – Çemçura dillәndi. – Sәpәlәniblәr yer üzünә.
– Yer üzünә deyirsiniz? – Şveytser alnını qırışdırdı. Göz
dәymәsin, sayları çoxdur. Antisemitlәrin gözü çıxsın!
– Yәhudilәrin içindә nә qәdәr kitab oxuyan var?
– Hardan bilim? – Arkadi çiyinlәrini çәkdi. – Amma
qumarbazların sayı, hәqiqәtәn, çoxdur. Bunu yüz faiz bilirәm!
– Yaxşı, siz deyәn olsun! – ev sahibi әlini yellәdi. Tutaq ki,
bir neçә milyon yәhudinin arasından iki milyonu kitab oxuyandır.
Bir milyonunu da çıxaq: onların kitab almağa imkanı yoxdur vә
ya ümumiyyәtlә, almaq istәmirlәr. Qalır bir milyon oxucu.
Hesablayaq: iki adama bir kitab düşsә...
– Üç nәfәrә bir kitab götürәk, – yazıçı düzәliş verdi.
– Razıyam, – ev sahibi dedi, – lap beş nәfәrә, altı adama bir
kitab düşsün! Qazanc nә qәdәr olacaq? İki yüz min rubl, hә?
– Bu, qumardakı yağlı uduşa bәnzәyir! – Arkadi mәsәlәnin
mahiyyәtini yalnız indi dәrk edib әlini-әlinә vurdu. – Bax buna
varam! Qazanc belә olar da!
– Bәs nә bilmişdiniz? – ev sahibi dillәndi, yazıçı isә qürrәlәndi. –
İndi tәsәvvür edin ki, mәn birdәn-birә varlanmaq istәmirәm, ona
görә dә hәr kitabı әlli qәpiyә satacağam.
– Әlli qәpik çox ucuzdur! Elә hesab edin ki, havayı verirsiniz! –
Arkadi özünü çoxbilmiş kimi göstәrdi.
– Mәgәr biz bir nüsxәdәn danışırıq? – ev sahibi sözünә
davam etdi. – Çemçuranın әsәrlәri otuz kitaba güc-bәla ilә sığışar.
Hә, necәdir, cәnab Şveytser?
– Aman Allah! Tәki gözә gәtirmәyәk! – Arkadi çarpayıdan
sıçradı. – And içә bilәrәm ki, burada milyonlardan söhbәt gedir!
283