Page 282 - Sholom_Aleyhem_Макет 1

Şolom Aleyxem

– Çemçuranın yazmaqdan qazandığı pulların yanında bu
mәsrәflәr heç nәdir. Bir qab mürәkkәblә minsәhifәlik kitab yaza
bilәr.
– Hә dә, gördün mürәkkәb qurtarır, üstünә bir az araq tök,
yemәkxanaların çoxu bu üsuldan istifadә edir, arağa su qatıb pul
qazanırlar.
– Ağzınızı yumacaqsınız, ya yox? – Bronzentoler yenә
özündәn çıxdı. – Uzun sözün qısası, bizim Çemçura qızıl külçәdir,
pul dağarcığıdır. Çarpayının altındakı sandığı görürsünüz? Ağzına
qәdәr әsәrlә doludur. Özü dә necә әsәrlәr! Çemçura, demәk olar,
hamısını mәnә oxuyub. Әgәr çap olunsa, göydә uçar. Bәdbәxtlik
ondan ibarәtdir ki, çap üçün pul yoxdur.
– Demәli, pul lazımdır? – Arkadi soruşdu. – Belә çıxır ki, siz
almanlar kimi pul xәstәliyinә tutulmusunuz. Tibb alәmindә buna
“qәpik epidemiyası” deyilir. Mәn dә bu xәstәliyә yoluxmuşam.
Çap üçün tәxminәn nә qәdәr pul lazımdır?
– Әşi, nә fәrqi? – Bronzentoler cavab verdi. – Onsuz da,
yoxdur. Qәpiyә güllә atırıq. Üstәlik, Çemçura qәribә adamdır.
Digәr yazıçılara әsla bәnzәmir. Başqası olsaydı, qapı-qapı düşüb
pul toplayardı...
– Dilәnçilik elәyim? – yazıçı dik atıldı. – Ölmәk bundan
yaxşıdır! – Gözlәri od saçdı, yanaqları qıpqırmızı oldu.
Ev sahibi saymazyana әlini yellәdi:
– Sәn bunun hirsinә-hikkәsinә bax! Tәrsin, әdabazın yekәsidir!
Nә qәdәr deyirәm, söz batmır. Başa salıram ki, gәl әvvәlcә bir
kitab buraxaq, sonrasına baxarıq! Kitab üçün cәmi bir neçә yüz
rubl bәs edәr.
– Elә bu? – Arkadi onun sözünü kәsdi. – Sizin kimi kapitalist
üçün bәyәm bu, puldur? Özü dә söhbәt qızıl külçәdәn – kitabdan
gedirsә?!
– Mәni әlә salırsınız? – Bronzentoler tәәssüflә dillәndi. –
İndi sizә başa salaram ki, ifadәmә görә üzr istәyirәm, eşşәyin dal
ayağısınız vә ümumiyyәtlә, başınız heç nәdәn çıxmır. Dil-dil
ötmәkdәn başqa heç nә bacarmırsınız, mәsәlәnin әsl mahiyyәtini
anlamırsınız. Gәlin adi hesablama aparaq. Pan Şveytser, әgәr

282