Page 139 - Sholom_Aleyhem_Макет 1

Yetmiş beş min
baiskar oldum! Başa düşürsünüz? Qoy belә olsun! Mәn, Yankev-
İosl, baiskaram, hәlә üstәlik, günahkaram! Boynuma alıram!
Bütün günahları yıxın üstümә! Bәs dana boyda gözlәrinizlә hara
baxırdınız, ay axmaqlar? Axı siz dә mәnim kimi, әn azından, on
iki dәfә bütün kağızları, qәbzlәri, sığorta sәnәdlәrini görmüsünüz!
Orda açıq-aşkar yazılmışdı ki, seriyası 2298-dir, uduşa düşәn
biletin seriyası isә 2289-dur, nömrәsi dә 12. Niyә ağlınıza gәlmәdi
ki, baxasınız, sәkkizdәn әvvәl doqquz yazılıb, hә? Bilet әlinizdә
olanda niyә tiraj cәdvәlini açıb yenidәn yoxlamadınız? Dәstә
toplayıb banka getmәyә tәnbәllik etmәdiniz... Niyә? Düşündünüz
ki, bank gözünü yumub pulları sizә verәcәk?.. Başa düşürsünüz?
Yenә dә deyirәm, bu Birnbauma elә qәzәblәnmişdim ki, onu
boğmağa hazır idim. Görәydiniz, yad kimi kәnarda durub necә
bivec baxışlarla bizi süzürdü, guya bu mәsәlәnin ona әsla dәxli
yoxdur. Amma bir müddәt әvvәl hamını boğaza yığmışdı:
“Adamları çağırın, onların rәyini soruşun, insanlar necә desә, elә
dә olacaq!” Yekәbaş! İndi quzu kimi mәsum-mәsum kәnarda
dayanıb! Özünü belә aparmağı mәnә tәsir elәdi, düşündüm: qoy
bir onu sancım, ürәyimdәn tikan çıxsın! Vaxt var idi, yalvarırdım
ki, bileti qaytarsın.
– Pan Birnbaum! – dedim. – İndi adamların rәyinә arxalanıb
onların nә deyәcәyindәn ikiәlli yapışa bilәrsiniz! Göz dәymәsin,
görün bankda nә qәdәr insan var! Niyә susursunuz? Yoxsa
adamların rәyi sizi daha maraqlandırmır, hә? Onlara nә tez arxa
çevirdiniz?..
Adamlar bizi dövrәyә almışdılar, üzlәrindәn sevinc yağırdı.
Şadyanalığın sәbәbini anlaya bilmirәm: ya Birnbauma dediyim
tәnәli sözlәr әtrafdakıların ürәyincә olmuşdu, ya da yetmiş beş
minin әlimizdәn çıxmasına sevinirdilәr, dәqiq deyә bilmәrәm!
Amma nәyә desәniz and içәrәm ki, bu lәnәtә gәlmiş yetmiş beş
min mәni әsla maraqlandırmır, qoy bu pullar cәhәnnәm odunda
külә dönsün! Mәni yandıran odur ki, adamlar yetmiş beş min
udduğumu eşidәndә adımın qabağına hörmәt vә ehtiramla “reb”
sözünü dә әlavә etmişdilәr, yәni olmuşdum reb Yankev-İosl!
İndi, arzular sabun köpüyü kimi partlayanda, yetmiş beş minin

139