Page 104 - Sholom_Aleyhem_Макет 1

Şolom Aleyxem

baum mәndәn cәld vә ağıllı tәrpәndi, ondan filan seriyalı vә
nömrәli biletin beş ay müddәtinә girovluğu әsasında iki yüz rubl
almağım barәdә qәbz yazdırdı. Üstәlik, qeyd etdi ki, әgәr göstәrilәn
tarixdә iki yüz rublu qaytarmasam, filan seriyalı vә nömrәli bilet
onun malı hesab edilәcәk vә mәn bu biletә bütün iddialardan
mәhrum olacağam... Başa düşürsünüz, ya yox? Bu qәbzi yazanda
hara baxırdım? Allah sanki ağlımı әlimdәn almışdı. Fikirlәşirdim:
“Nәdәn qorxmalıyam? İki yol var: pulu vaxtında qaytarıb bileti
geri alıram vә hәrә öz yoluna davam edir. Yaxud vaxtında qaytara
bilmәsәm, faizlәri ödәyәrәm, borc yiyәsi dә gözlәyәr”. Niyә dә
gözlәmәsin? Onun üçün nә fәrqi? Tәki faiz gәlsin! Başa düşürsünüz,
ya yox?
Hәqiqәtәn, vәdә yetişdi vә mәlum mәsәlәdir ki, faizlәri
nәzәrә almasaq, pulu ödәyә bilmәdim. Beş ay, sonra yenә beş ay
ötdü, günlәr, hәftәlәr bir-birinә calandı vә iki il beş ay keçdi.
Faizlәri dә hәrdәn ödәyirdim, hәrdәn yox! Nәdәn qorxmalıyam?
Bileti satar? Kimsәyә sata bilmәz! Axı niyә satsın? O vaxt belә
filirlәşirdim, bәlkә dә, ümumiyyәtlә, bu barәdә düşünmürdüm...
Yeri gәlmişkәn, çox çәtin dövran yetişdi, iş-güc yox, bir ayda da
hәftәlәrin sayı dәyişmәz qalıb, dәrd-sәr sovuşmaq bilmir. Nә
etmәli, başqa çarә var? Qüssә, kәdәr adamla yanaşı addımlayır,
әşi... tәki can sağ olsun! Bu minvalla yaz gәldi...
Pasxa bayramı әrәfәsindә Allah mәnә qazanmaq imkanı
yaratdı: bir neçә vaqon darı aldım. Sonra darının qiymәti qalxdı
vә mәn malı satıb bir az pul qazandım. Pasxa bayramını elә
tәntәnәli keçirdik ki, hәtta Brodski dә mәnә hәsәd apara bilәrdi!
Zarafat deyil, kimsәyә borcum yox, cibimdә dә xeyli nağd pul!
Mәnimlә kim bәhsә girә bilәr? Başa düşürsünüz, ya yox? Demәli,
belә, ay sәrsәm, ay ağılsız Yankev-İosl, yaxşı imkan düşüb,
qaytar Birnbaumun iki yüz rublunu vә biletini geri al da! Yox!
Fikirlәşdim ki, bәyәm qaçaqaçdır? Hara tәlәsirәm? Birnbaum
bileti götürüb aradan çıxası deyil ki? Pasxadan sonra o qәdәr boş
vaxtım olacaq, borcu qaytararam da! Yaxud faizlәri ödәyib qәbz
alaram... O vaxt belә düşünürdüm, bәlkә dә, ümumiyyәtlә, heç
nә barәdә fikirlәşmirdim. Başa düşürsünüz?

104