Page 102 - Sholom_Aleyhem_Макет 1

Şolom Aleyxem

Qısa vә konkret, harda qalmışdıq? Hә, var-dövlәtim әlimdәn
çıxdı, qara qәpiyә möhtac qaldım. Kasıbçılıq mәni üzüb vә
demәli, bir sәhәr arvadımla dәrdlәşirәm:
– Sipoyra, gör nә deyirәm? Biz lüt qaldıq!
– Necә yәni? – arvad soruşur, – lüt niyә qaldıq?
– Çünki, – cavab verirәm, – qara qәpiyimiz dә yoxdur!
Bah, mәrәkә qopmadı? Qadından bundan artıq daha nә
gözlәyәsәn?
– İlahi, başıma gәlәnlәrә bax! Aman Allah, evimiz yıxıldı!
Ocağımız söndü! Kül olduq! Yankev-İosl, ağzından çıxanı qulağın
duyurmu? Bәs pullar hara getdi?..
– Sakit ol! – deyirәm. – Nә hay-küy salmısan? Bәyәm atamın
pulları idi? Allah vermişdi, o da aldı! Heç izi-tozu da qalmadı!
Harda yazılıb ki, Yankev-İosl dördotaqlı mәnzildә yaşamalı, iki
nökәr saxlamalı, bahalı paltarlar geymәlidir? Bir әtrafına bax,
gör nә qәdәr aclıq çәkәn var, bәyәm hamısı ölür? Әgәr hәr
yerindәn duran kasıbçılığın sәbәbini axtarmağa başlasa, onda
vay bizim halımıza...
Belә sözlәr deyib misallar çәkdim, o, yәni arvadım haqlı
olduğumu anladı. Başa düşürsünüz, ya yox?.. Bilin ki, arvadım
görüb-götürmüş qadındır, onun yerinә heç vaxt xәcalәt çәkmәmişәm,
nә demәk istәdiyimi işarәdәn anlayır, sözü göydә tutur. Arvadla
çәnә-boğaza ehtiyac qalmadı. Dәrhal sәsini kәsib sakitlәşdi,
üstәlik, mәnә ürәk-dirәk vermәyә başladı: “Görünür, Allah belә
mәslәhәt bilib, – dedi. Yәqin, bizi darda qoymaz, bir qapı açar,
hәr qaranlıq gecәnin işıqlı sәhәri var...”
Çox götür-qoy etmәdik, evi kirayә verib, özümüz mәtbәxә
yığışdıq, xidmәtçilәrlә xudahafizlәşdik. Arvadım, Allah ona uzun
ömür versin, qollarını çırmalayıb ev işlәrinә girişdi, mәn dә
kasıbların cәrgәsinә qoşulub belәcә ömür sürmәyә başladım.
“Kasıb” nә demәkdir? Acından ölmürәm ki? Necә olmasa da,
evim var, müәyyәn qazanc gәtirir. Bәdbәxtlik ondadır ki, ay
cәmi dörd hәftәdәn ibarәtdir. Amma dörd yox, iki hәftә olsaydı,
kirayә haqqı bütün mәsrәflәrimizi görәrdi, indi isә iki hәftәni
nisyә yaşayırsan, gәlәn ayın hesabına... Nә isә, ürәkaçan bir şey

102