Page 55 - Danilenko
P. 55
Tarnovskilər malikanəsindəki kölgələr 55
ağacının altındakı itlәr tәnbәl baxışlarıyla mәni müşayiәt
edirdilәr. Ağacın çәtirindә qumrular cikkildәşirdi. Hündürdәn
uçan cavan qaranquşlar milçәk ovuna çıxmışdılar.
Tövlәnin hәyәtindә atlar kölgәyә toplaşıb quyruqlarını
oynadır, böyәlәklәri qovur, tez-tez fınxırırdılar. Olduğum
yerdәn bir az aralıda bir sәmәnd at axurdan yonca yeyirdi.
Dayanıb, әtrafı dinlәmәyә başladım. Tövlәnin o başından,
kәhәr atla iki ayğırın bağlandığı yerdәn qәribә sәslәr gәlirdi.
Mәnә elә gәldi ki, kimsә inildәyir.
“Kiminsә halı pislәşib” – fikrimdәn keçdi, dәrhal sәs gәlәn
sәmtә qaçdım.
Kәhәr at qarğıdalı qıçalarını xırtıldadırdı, tüklü dayça ona
qısılmışdı. Gәlib qara ayğırın yanında dayandım. Ayğır qara
gözlәrini üzümә zillәdi. Onun bәrq vuran tüklәrinin altından
düyün-düyün әzәlәlәri görünürdü. Ayğır nәdәnsә hürkmüşdü –
tez-tez başını yellәyir, boynundakı zәnciri oynadırdı. Elә
böyük, qüvvәtli at idi ki, istәsә, zәnciri asanca qırıb qaça
bilәrdi. Qorxudan sarımı udmuşdum, mәnә elә gәlirdi ki,
nәhәng ayğır indicә dönüb mәnә soncuq atacaq vә ya üstümә
cumub mәni dişlәyәcәk. O biri ayğır o qәdәr dә çılğın tәsir
bağışlamırdı. Elә bu vaxt qarşımda açılan mәnzәrәni görüb,
tamamilә karıxdım, hәtta buraya nә üçün gәldiyimi dә unut-
dum. Mehtәr şalvarını aşağı salmışdı. Onun günәşdә yanıb
qaralmış әllәri anamın donunun әtәyini yuxarı qaldırmışdı…
Anam onun qucağında ehtirasdan qıvrılırdı. Onu tanımadım,
sanki qarşımdakı başqa, tamamilә yad bir qadın idi. Mәnә elә
gәldi ki, sәsimi başıma atıb, bütün Skoromoroxini ayağa
qaldırsam belә, istidәn vә ehtiras atәşinin odundan qan-tәrә
batmış mehtәrlә anamı bir-birindәn ayıra bilmәrәm. Ucaboy,
әzәlәli mehtәr qeyzlә boynunu oynadan cins ayğıra bәnzәyirdi.
Sakitcә boş axurun içinә girib, deşikdәn onlara baxmağa
başladım. Hiss edirdim ki, heç bir әdәb, nәzakәt gözlәmәdәn
anamın üzәrinә atılan bu kobud kişinin davranışı anamın
xoşuna gәlir, o, bәlkә dә, hәyatının әn böyük hәzzini yaşayır.
Birdәn-birә ona paxıllığım tutdu, ürәyimdәn onun yerindә
olmaq keçdi. Onun keçirdiyi hisslәri yaşaya bilmәdiyimә görә
ağacının altındakı itlәr tәnbәl baxışlarıyla mәni müşayiәt
edirdilәr. Ağacın çәtirindә qumrular cikkildәşirdi. Hündürdәn
uçan cavan qaranquşlar milçәk ovuna çıxmışdılar.
Tövlәnin hәyәtindә atlar kölgәyә toplaşıb quyruqlarını
oynadır, böyәlәklәri qovur, tez-tez fınxırırdılar. Olduğum
yerdәn bir az aralıda bir sәmәnd at axurdan yonca yeyirdi.
Dayanıb, әtrafı dinlәmәyә başladım. Tövlәnin o başından,
kәhәr atla iki ayğırın bağlandığı yerdәn qәribә sәslәr gәlirdi.
Mәnә elә gәldi ki, kimsә inildәyir.
“Kiminsә halı pislәşib” – fikrimdәn keçdi, dәrhal sәs gәlәn
sәmtә qaçdım.
Kәhәr at qarğıdalı qıçalarını xırtıldadırdı, tüklü dayça ona
qısılmışdı. Gәlib qara ayğırın yanında dayandım. Ayğır qara
gözlәrini üzümә zillәdi. Onun bәrq vuran tüklәrinin altından
düyün-düyün әzәlәlәri görünürdü. Ayğır nәdәnsә hürkmüşdü –
tez-tez başını yellәyir, boynundakı zәnciri oynadırdı. Elә
böyük, qüvvәtli at idi ki, istәsә, zәnciri asanca qırıb qaça
bilәrdi. Qorxudan sarımı udmuşdum, mәnә elә gәlirdi ki,
nәhәng ayğır indicә dönüb mәnә soncuq atacaq vә ya üstümә
cumub mәni dişlәyәcәk. O biri ayğır o qәdәr dә çılğın tәsir
bağışlamırdı. Elә bu vaxt qarşımda açılan mәnzәrәni görüb,
tamamilә karıxdım, hәtta buraya nә üçün gәldiyimi dә unut-
dum. Mehtәr şalvarını aşağı salmışdı. Onun günәşdә yanıb
qaralmış әllәri anamın donunun әtәyini yuxarı qaldırmışdı…
Anam onun qucağında ehtirasdan qıvrılırdı. Onu tanımadım,
sanki qarşımdakı başqa, tamamilә yad bir qadın idi. Mәnә elә
gәldi ki, sәsimi başıma atıb, bütün Skoromoroxini ayağa
qaldırsam belә, istidәn vә ehtiras atәşinin odundan qan-tәrә
batmış mehtәrlә anamı bir-birindәn ayıra bilmәrәm. Ucaboy,
әzәlәli mehtәr qeyzlә boynunu oynadan cins ayğıra bәnzәyirdi.
Sakitcә boş axurun içinә girib, deşikdәn onlara baxmağa
başladım. Hiss edirdim ki, heç bir әdәb, nәzakәt gözlәmәdәn
anamın üzәrinә atılan bu kobud kişinin davranışı anamın
xoşuna gәlir, o, bәlkә dә, hәyatının әn böyük hәzzini yaşayır.
Birdәn-birә ona paxıllığım tutdu, ürәyimdәn onun yerindә
olmaq keçdi. Onun keçirdiyi hisslәri yaşaya bilmәdiyimә görә
