Page 205 - Danilenko
P. 205
bələk çığırtısı
nәnәndәn baş açmaq olmurdu – gah Paramonun üzünә 205
gülürdü, gah da mәnim. Paramon elә bilirdi, qız onu sevir.
Mәnә isә elә gәlirdi ki, onun könlünü çoxdan ovlamışam. Nә
isә, qız üzümüzә gülә-gülә bizi bir-birimizә düşmәn elәdi.
Nәhayәt, Paramon mәnim dәrsimi vermәk, qızdan uzaqlaş-
dırmaq qәrarına gәldi. Bir gün Marinaya bir qutu xәrçәng
aparmışdım. Evә qayıdanda Paramon mәni haqladı:
– Bir daha sәni buralarda görmәyim. Unut onu. Marina
sәnin tayın deyil! – o, boynumdan yapışıb, başımı bataqlığa
soxdu. Az qala, boğulub ölәcәkdim.
Onun әlindәn birtәhәr qurtulub, ayağımı sürüyә-sürüyә xu-
tora qayıtdım. Bacım Qapa mәni görәndә qorxdu – köynәyim
cırılmışdı, sir-sifәtim şişmişdi. Başıma gәlәnlәri ona danışdım.
– Qızdan әl çәkә bilmәzsәn? – bacım soruşdu.
– Yox! – dedim. – Qoy Paramon mәni öldürsün!
– Öldürmәz, – Qapa mәnә ürәk-dirәk verdi, – amma onu
qorxutmalısan.
– Onu necә qorxutmaq olar? – dedim, – barmaqları
kәlbәtin kimidir.
Amma Qapa Paramondan da, qonşu xutorlarda yaşayan
başqa dәliqanlılardan da ağıllıydı.
– Zәhәrli göbәlәk yemәli olacaqsan, – Qapa dedi.
– Necә yәni? – tәәccüblә onun üzünә dikildim.
Qapa neylәmәk lazım olduğunu mәnә başa saldı. Әslindә,
milçәkqıranın adi göbәlәk olmadığını çoxdan bilirdim.
Krapivnada Matvey Xodımçuk adlı bir kişi yaşayırdı. Ma-
rina nәnәnin uzaq qohumu idi. Matvey tez-tez zәhәrli göbәlәk
yeyir, dәli kimi olurdu. O, dükan-bazarı dolaşıb, öncәgörәnlik
elәyir, qәribә şeylәr danışırdı. Deyirdi ki, tezliklә çarı devirә-
cәklәr, onun yerinә gәlәn adamlar yetmiş il hakimiyyәtdә
olacaqlar. Onlar hamını qırıb-çatacaq, hәbsxanalara doldura-
caqlar. İnsanlar çörәk tapmayacaq, böyük aclıq başlayacaq.
Doğrudan da, iki-üç il sonra çarı devirdilәr, bolşeviklәr
öldürdüyünü öldürdü, öldürmәdiyini dә Sibirә sürgün etdi,
sonra aclıq başladı. Gecәlәrdәn birindә Xodımçuku da tutub
apardılar. Yәqin ki, artıq sümüyü dә çürüyüb.
nәnәndәn baş açmaq olmurdu – gah Paramonun üzünә 205
gülürdü, gah da mәnim. Paramon elә bilirdi, qız onu sevir.
Mәnә isә elә gәlirdi ki, onun könlünü çoxdan ovlamışam. Nә
isә, qız üzümüzә gülә-gülә bizi bir-birimizә düşmәn elәdi.
Nәhayәt, Paramon mәnim dәrsimi vermәk, qızdan uzaqlaş-
dırmaq qәrarına gәldi. Bir gün Marinaya bir qutu xәrçәng
aparmışdım. Evә qayıdanda Paramon mәni haqladı:
– Bir daha sәni buralarda görmәyim. Unut onu. Marina
sәnin tayın deyil! – o, boynumdan yapışıb, başımı bataqlığa
soxdu. Az qala, boğulub ölәcәkdim.
Onun әlindәn birtәhәr qurtulub, ayağımı sürüyә-sürüyә xu-
tora qayıtdım. Bacım Qapa mәni görәndә qorxdu – köynәyim
cırılmışdı, sir-sifәtim şişmişdi. Başıma gәlәnlәri ona danışdım.
– Qızdan әl çәkә bilmәzsәn? – bacım soruşdu.
– Yox! – dedim. – Qoy Paramon mәni öldürsün!
– Öldürmәz, – Qapa mәnә ürәk-dirәk verdi, – amma onu
qorxutmalısan.
– Onu necә qorxutmaq olar? – dedim, – barmaqları
kәlbәtin kimidir.
Amma Qapa Paramondan da, qonşu xutorlarda yaşayan
başqa dәliqanlılardan da ağıllıydı.
– Zәhәrli göbәlәk yemәli olacaqsan, – Qapa dedi.
– Necә yәni? – tәәccüblә onun üzünә dikildim.
Qapa neylәmәk lazım olduğunu mәnә başa saldı. Әslindә,
milçәkqıranın adi göbәlәk olmadığını çoxdan bilirdim.
Krapivnada Matvey Xodımçuk adlı bir kişi yaşayırdı. Ma-
rina nәnәnin uzaq qohumu idi. Matvey tez-tez zәhәrli göbәlәk
yeyir, dәli kimi olurdu. O, dükan-bazarı dolaşıb, öncәgörәnlik
elәyir, qәribә şeylәr danışırdı. Deyirdi ki, tezliklә çarı devirә-
cәklәr, onun yerinә gәlәn adamlar yetmiş il hakimiyyәtdә
olacaqlar. Onlar hamını qırıb-çatacaq, hәbsxanalara doldura-
caqlar. İnsanlar çörәk tapmayacaq, böyük aclıq başlayacaq.
Doğrudan da, iki-üç il sonra çarı devirdilәr, bolşeviklәr
öldürdüyünü öldürdü, öldürmәdiyini dә Sibirә sürgün etdi,
sonra aclıq başladı. Gecәlәrdәn birindә Xodımçuku da tutub
apardılar. Yәqin ki, artıq sümüyü dә çürüyüb.
