Page 18 - "Yeni söz"
P. 18
nc yazarların ədəbiyyat almanaxı
sərbəst, nə ənənəvi verlibr, nə də ağ şeirdır. Bu, Puşkinin Qurana yazdığı ünlü
nəzirələr, Buninin Quran mövzusunda yazdığı silsilə şeirlər və V.B.Odərin poe k
dualarının da ritmi deyil. Bu, məhz Quranın səmavi üslubu üçün səciyyəvi olan səs
ritmidir. İlk dəfədir ki, poe k sözümüzün ürəyi ilahi ritm üstündə döyünür. İnsan
Allaha, bədii söz ilahi sözə səmavi ritm üstündə qovuşur. Qədr gecəsinin göz
yaşları da bu vüsalın şövqündən tökülür.
Göz yaşları dilin yox, ürəyin sözüdür. Bu söz Ulucayın axtardığı həmin ilk dildir.
Arzu Hüseyn bu dildə yazmasa da, bu dilin mən qi ilə düşünür. Xa rə Nurgül bu
dili təbiə n səssizliyi, Aqşin Evrən insan nitqinin sükutunda görür. Haqlıdırlar,
çünki içimizdəki ilahi səsi eşitmək üçün susmalıyıq. Susmalıyıq ki, o səs dilə gəlsin.
Könüldə o, dilə gəlir. Amma Könül onu nə təbiət, nə də insanda yox, Yaradanın
özündə tapır. O, hamının əvəzindən tövbə yaşları tökərək birbaşa bulağın gözünə
əyilir. O, Allahın ən çox göz yaşlarına inandığına inanır. Gəlin, biz də inanaq.
***
Ən son dönəm şeirimizdə yer alan mövzular gənc nasirlərin də yazılarında öz
əksini tapır. Yetmişillik yasaqdan sonra, axır ki, qutsal səmavi kitabların dilimizə
çevrilməsi və ardıcıl nəşri, dünya ədəbiyya və incəsənə qapılarının üzümzə
açılması 90-cı illərdən sonra formalaşan ədəbi gəncliyin dini-tarixi mövzulara
yönəlməsi üçün ciddi özül hazırlayıb. Zərdüşt Şəfinin "Nuhun doğulması", Mirmehdi
Ağaoğlunun "Nuhun xarra ", Müşfiq Şükürlünün "Dülgərin qövmü" hekayələri də
bu əsasda meydana çıxıb. Ayrı-ayrı müəlliflər tərəfindən yazılmasına baxmayaraq,
"Nuhun doğulması" və "Nuhun xarra " mövzu e bari ilə biri digərinin davamı,
hansısa dilogiyanın hissələri təsiri bağışlayır. Gənclərin onlarla peyğəmbər arasından
məhz Nuh mövzusuna ardıcıl müraciətləri təsadüfi deyil. Onlar yaşadıqları tufanlı
dönəmlə Nuh tufanı arasında bir bənzəyiş görür, dini-tarixi mövzuyla çağdaşlıq
haqqında söz demək istəyirlər.
Zərdüştün hekayəsi animis k ruhuyla ünlü gürcü yazarı Q.Çoxelinin hekayələrini,
özəlliklə də, "Küknarlara məktub"u yada salır. Zərdüşt təbiətə şüurlu güc kimi
baxır və bu, mətnə özəl mifoloji ton verir. Hekayənin fabulasında meşə adamla
odunçu qızı arasındakı faciəli sevgi durur. İnsanların nadanlığı meşə adamın
ölümünə səbəb olsa da, qız bətnində onun körpəsini daşıyır. Bu körpə gələcək
18
sərbəst, nə ənənəvi verlibr, nə də ağ şeirdır. Bu, Puşkinin Qurana yazdığı ünlü
nəzirələr, Buninin Quran mövzusunda yazdığı silsilə şeirlər və V.B.Odərin poe k
dualarının da ritmi deyil. Bu, məhz Quranın səmavi üslubu üçün səciyyəvi olan səs
ritmidir. İlk dəfədir ki, poe k sözümüzün ürəyi ilahi ritm üstündə döyünür. İnsan
Allaha, bədii söz ilahi sözə səmavi ritm üstündə qovuşur. Qədr gecəsinin göz
yaşları da bu vüsalın şövqündən tökülür.
Göz yaşları dilin yox, ürəyin sözüdür. Bu söz Ulucayın axtardığı həmin ilk dildir.
Arzu Hüseyn bu dildə yazmasa da, bu dilin mən qi ilə düşünür. Xa rə Nurgül bu
dili təbiə n səssizliyi, Aqşin Evrən insan nitqinin sükutunda görür. Haqlıdırlar,
çünki içimizdəki ilahi səsi eşitmək üçün susmalıyıq. Susmalıyıq ki, o səs dilə gəlsin.
Könüldə o, dilə gəlir. Amma Könül onu nə təbiət, nə də insanda yox, Yaradanın
özündə tapır. O, hamının əvəzindən tövbə yaşları tökərək birbaşa bulağın gözünə
əyilir. O, Allahın ən çox göz yaşlarına inandığına inanır. Gəlin, biz də inanaq.
***
Ən son dönəm şeirimizdə yer alan mövzular gənc nasirlərin də yazılarında öz
əksini tapır. Yetmişillik yasaqdan sonra, axır ki, qutsal səmavi kitabların dilimizə
çevrilməsi və ardıcıl nəşri, dünya ədəbiyya və incəsənə qapılarının üzümzə
açılması 90-cı illərdən sonra formalaşan ədəbi gəncliyin dini-tarixi mövzulara
yönəlməsi üçün ciddi özül hazırlayıb. Zərdüşt Şəfinin "Nuhun doğulması", Mirmehdi
Ağaoğlunun "Nuhun xarra ", Müşfiq Şükürlünün "Dülgərin qövmü" hekayələri də
bu əsasda meydana çıxıb. Ayrı-ayrı müəlliflər tərəfindən yazılmasına baxmayaraq,
"Nuhun doğulması" və "Nuhun xarra " mövzu e bari ilə biri digərinin davamı,
hansısa dilogiyanın hissələri təsiri bağışlayır. Gənclərin onlarla peyğəmbər arasından
məhz Nuh mövzusuna ardıcıl müraciətləri təsadüfi deyil. Onlar yaşadıqları tufanlı
dönəmlə Nuh tufanı arasında bir bənzəyiş görür, dini-tarixi mövzuyla çağdaşlıq
haqqında söz demək istəyirlər.
Zərdüştün hekayəsi animis k ruhuyla ünlü gürcü yazarı Q.Çoxelinin hekayələrini,
özəlliklə də, "Küknarlara məktub"u yada salır. Zərdüşt təbiətə şüurlu güc kimi
baxır və bu, mətnə özəl mifoloji ton verir. Hekayənin fabulasında meşə adamla
odunçu qızı arasındakı faciəli sevgi durur. İnsanların nadanlığı meşə adamın
ölümünə səbəb olsa da, qız bətnində onun körpəsini daşıyır. Bu körpə gələcək
18
