Page 17 - "Yeni söz"
P. 17
Bütün zahiri fərqlərinə baxmayaraq, bu yazarları birləşdirən bir məqam var –
onlar hamısı qadından yazır və qadın kimi yazır. Könül Arif isə iki yöndən
digərlərindən seçilir: birincisi, onun şeirlərində şüural axın prosesini Valexasayağı
vermək cəhdinə qədər modernist forma axtarışları var; ikincisi, onun möminə
qəhrəmanı sevdiyi kişinin (Lorkanın!) özünün yox, sözünün saçlarını tumarlayır.
Bu, hə a Marina Svetayevanın sevdiyi zabi n a nın yalını tumarlaması da deyil:
Qadın ömrünün
ər dodaqlarından yorulub uzaqlaşan,
oğul alnını öpən,
qız saçlarını hörən yaşlarındayam...
Mənimsə əllərim
hələ də Uzaq Qərb limonluğunda
Sizin gur saçlarınızda dolaşıb-qalıb,
yoldaş Lorka.
Amma Marinadan fərqli, Könülün sığal-tumarında cismanilik alt qatlara qovulub,
sənətə sublimasiya olunub. Sənə n isə son ünvanı Allahdır. Beləcə, Lorkanın
saçlarını tumarlayan əllər indi Allaha açılır. Çünki Lorka da, Allah da sözdür, biri
bədii, digəri ilahi söz, biri "yalan", digəri həqiqi söz:
And olsun axşamçağına,
ikindi vax na, əsr namazına, zamana və ya
peyğəmbərin əsrinə ki,
mən idim o sübhçağı səmada!
Gecədən doğan Günəş kimi!
Gözlərimin yaşıyla yudum Qədr gecəsini...
Şeir haqqa gəlir və poeziyamızın sözün həqiqə nə gəlməsi birinci dəfə deyil.
Amma ilk dəfədir ki, poeziya bu həqiqətə Quranın müqəddəs ahəngi, kosmik əda,
səmavi ton, bir sözlə, Allahın özünün hökmürəvan danışıq manerası, ilahi sözün
təlqinedici siqlə ilə gəlir. Bu, nə "Dədə Qorqud" şeiri, nə əruz, nə heca, nə ritmik
17
onlar hamısı qadından yazır və qadın kimi yazır. Könül Arif isə iki yöndən
digərlərindən seçilir: birincisi, onun şeirlərində şüural axın prosesini Valexasayağı
vermək cəhdinə qədər modernist forma axtarışları var; ikincisi, onun möminə
qəhrəmanı sevdiyi kişinin (Lorkanın!) özünün yox, sözünün saçlarını tumarlayır.
Bu, hə a Marina Svetayevanın sevdiyi zabi n a nın yalını tumarlaması da deyil:
Qadın ömrünün
ər dodaqlarından yorulub uzaqlaşan,
oğul alnını öpən,
qız saçlarını hörən yaşlarındayam...
Mənimsə əllərim
hələ də Uzaq Qərb limonluğunda
Sizin gur saçlarınızda dolaşıb-qalıb,
yoldaş Lorka.
Amma Marinadan fərqli, Könülün sığal-tumarında cismanilik alt qatlara qovulub,
sənətə sublimasiya olunub. Sənə n isə son ünvanı Allahdır. Beləcə, Lorkanın
saçlarını tumarlayan əllər indi Allaha açılır. Çünki Lorka da, Allah da sözdür, biri
bədii, digəri ilahi söz, biri "yalan", digəri həqiqi söz:
And olsun axşamçağına,
ikindi vax na, əsr namazına, zamana və ya
peyğəmbərin əsrinə ki,
mən idim o sübhçağı səmada!
Gecədən doğan Günəş kimi!
Gözlərimin yaşıyla yudum Qədr gecəsini...
Şeir haqqa gəlir və poeziyamızın sözün həqiqə nə gəlməsi birinci dəfə deyil.
Amma ilk dəfədir ki, poeziya bu həqiqətə Quranın müqəddəs ahəngi, kosmik əda,
səmavi ton, bir sözlə, Allahın özünün hökmürəvan danışıq manerası, ilahi sözün
təlqinedici siqlə ilə gəlir. Bu, nə "Dədə Qorqud" şeiri, nə əruz, nə heca, nə ritmik
17