Page 150 - talesiz
P. 150
İMRE KERTES
zopalar hazır vәziyyәtdәdir. Birbaşa altı nömrәli bloka
tәrәf yönlәnirlәr. İçәridәn cürbәcür әcaib sәslәr eşidilir,
gurultu qopur, taqqıltı gәlir vә bir neçә dәqiqәdәn sonra
“tәntәnәli” nalә-fәryad sәslәri qulağı deşir. Bu fәryadı
zavallı iniltilәr dә müşayiәt edir, sonra iniltilәr get-gedә
yavaşıyır, axırda tamam kәsilir. Tezliklә “ovçular” peyda
olur. Dallarınca sürüdüklәri şey aralıdan baxanda cansız
әşya, cındır topası kimi görünür. Onu cәrgәnin sonuna
tolazlayırlar. Çalışıram ki, o tәrәfә baxmayım. Amma
hansısa xırda detal, fәrqlәndirici bir cizgi diqqәtimi çәkir
vә bu yastılanıb yumrulanmış topu tanıyıram –
150 Bәxtsizdir! Ardınca “Arbeitskommandos antreten!”1 ko-
mandası sәslәnir. Ardını isә özünüz dә fikirlәşә bilәrsiniz:
bu gün nәzarәtçilәr hәmişәkindәn daha sәrt olacaq.
Nәhayәt, qaçışın üçüncü, daha mümkün vә real
formasını müzakirә etmәk olar: bizim düşәrgәmizdә belә
şey cәmi-cümlәtanı bircә dәfә olmuşdu. Qaçanlar üç
nәfәr idi – üçü dә zәngin düşәrgә tәcrübәsinә malik,
alman dilini bilәn, bu yerlәrә yaxşı bәlәd olan latışlardı
vә tutduqları işin nә demәk olduğunu yaxşı dәrk edirdilәr.
Bütün düşәrgәni pıçıltılar dolaşdı vә demәliyәm ki,
başlanğıcda onlara gizli heyranlıq hissi duyduq. Gözәt-
çilәrә qarşı nifrәtdәn, ya bәlkә, hәsәddәn, sevincdәn,
imkanları qorxa-qorxa götür-qoy elәyәndәn sonra isә
(kim bilir, bәlkә, hәqiqәtәn dә, onlardan nümunә götür-
mәyә dәyәrdi?) çox tezliklә hamımız susub, ürәyimizdә
onları lәnәtlәyirdik. Çünki gecә saat iki-üç olardı, onların
әmәlinә görә cәzalandırılan bizlәr isә hәlә dә meydanda
dayanmışdıq. Daha dәqiq desәk, dayanmamışdıq, ayaq
üstә yırğalanırdıq. Ertәsi günün axşamı biz işdәn düşәr-
gәyә qayıdanda mәn dә sağ tәrәfә baxmamağa çalışırdım.
1 Arbeitskommandos antreten! – İşçi briqadalar, düzlən! (alm.)
zopalar hazır vәziyyәtdәdir. Birbaşa altı nömrәli bloka
tәrәf yönlәnirlәr. İçәridәn cürbәcür әcaib sәslәr eşidilir,
gurultu qopur, taqqıltı gәlir vә bir neçә dәqiqәdәn sonra
“tәntәnәli” nalә-fәryad sәslәri qulağı deşir. Bu fәryadı
zavallı iniltilәr dә müşayiәt edir, sonra iniltilәr get-gedә
yavaşıyır, axırda tamam kәsilir. Tezliklә “ovçular” peyda
olur. Dallarınca sürüdüklәri şey aralıdan baxanda cansız
әşya, cındır topası kimi görünür. Onu cәrgәnin sonuna
tolazlayırlar. Çalışıram ki, o tәrәfә baxmayım. Amma
hansısa xırda detal, fәrqlәndirici bir cizgi diqqәtimi çәkir
vә bu yastılanıb yumrulanmış topu tanıyıram –
150 Bәxtsizdir! Ardınca “Arbeitskommandos antreten!”1 ko-
mandası sәslәnir. Ardını isә özünüz dә fikirlәşә bilәrsiniz:
bu gün nәzarәtçilәr hәmişәkindәn daha sәrt olacaq.
Nәhayәt, qaçışın üçüncü, daha mümkün vә real
formasını müzakirә etmәk olar: bizim düşәrgәmizdә belә
şey cәmi-cümlәtanı bircә dәfә olmuşdu. Qaçanlar üç
nәfәr idi – üçü dә zәngin düşәrgә tәcrübәsinә malik,
alman dilini bilәn, bu yerlәrә yaxşı bәlәd olan latışlardı
vә tutduqları işin nә demәk olduğunu yaxşı dәrk edirdilәr.
Bütün düşәrgәni pıçıltılar dolaşdı vә demәliyәm ki,
başlanğıcda onlara gizli heyranlıq hissi duyduq. Gözәt-
çilәrә qarşı nifrәtdәn, ya bәlkә, hәsәddәn, sevincdәn,
imkanları qorxa-qorxa götür-qoy elәyәndәn sonra isә
(kim bilir, bәlkә, hәqiqәtәn dә, onlardan nümunә götür-
mәyә dәyәrdi?) çox tezliklә hamımız susub, ürәyimizdә
onları lәnәtlәyirdik. Çünki gecә saat iki-üç olardı, onların
әmәlinә görә cәzalandırılan bizlәr isә hәlә dә meydanda
dayanmışdıq. Daha dәqiq desәk, dayanmamışdıq, ayaq
üstә yırğalanırdıq. Ertәsi günün axşamı biz işdәn düşәr-
gәyә qayıdanda mәn dә sağ tәrәfә baxmamağa çalışırdım.
1 Arbeitskommandos antreten! – İşçi briqadalar, düzlən! (alm.)
