Page 66 - "Hər suala bir cavab" (I cild)

Rәng nәdir?

İ şıq şüasını şüşә prizmadan buraxan rәnglәr isә boyadakı ilkin rәnglәrә uyğun
İsaak Nyuton sübut etdi ki, gün gәlmir. Yәni boyada ilkin olanı sarı,
işığı müxtәlif rәnglәrdәn ibarәtdir yaşılımtıl-göy vә qırmızıdır; ikincili rәnglәr
vә bu şüa prizmada sınaraq, spektr әmәlә isә narıncı-qırmızı, yaşıl vә bәnövşәyi-göy-
gәtirir. dür.
Bizim әksәriyyәtimiz üçün spektr 6,
yaxud 7 rәngdәn ibarәtdir, amma cihazlar Çalar – qara, yaxud ağ rәng әlavә olun-
100-dәn artıq çalar ayırır. Ağ rәng üç әsas madan alınan rәngdir, mәsәlәn sarı, qırmızı,
rәngi tәşkil edir, onlara “ilkin rәnglәr” göy, yaşıl. Ağ rәnglә, yaxud başqa çalarlarla
deyirlәr. Bu narıncı-qırmızı, yaşıl vә birlәşәndә, yarımçalar alınır: mәsәlәn,
bәnövşәyi-göy rәnglәrdir. çәhrayı, fil sümüyü vә sairә. Tәmiz çalar
Spektrdә gözlә görünәn daha üç qarışıq qara vә ağla qarışanda isә “ton” yaranır.
rәng tәmsil olunur. Onlara “ikincili rәnglәr” Bu, sarımtıl-qәhvәyi, bej, boz rәnglәrdir.
deyirlәr. İkincili rәnglәr yaşılımtıl-mavi,
sarı vә qırmızı-al rәnglәrdir. Qırmızı rәng qabda qara kimi görünür.
İkincili rәnglәri başqa çalarların Söhbәt işığın, rәngin olmadığı yerlәrdәn
qarışığından da almaq mümkündür. gedir. Qaranlıq otaqda biz rәnglәri görә
Rәnglәr insan gözünün qәbul etdiyi bilmirik, çünki qaranlıqda rәng olmur.
dalğaların uzunluğuna uyğundur. Hәşәrat- Əşyanın rәngi hәmin әşyanın düzәldiyi
lar vә heyvanlar başqa uzunluqlu dalğaları materialdan, onun işıqlanmasından asılıdır.
qәbul edir vә tamam başqa rәnglәr görür. Narıncı-qırmızı köynәk ona görә belә
İşıq, yaxud rәng dalğaları çox qısa olur. görünür ki, yunu rәnglәmәk üçün seçilәn
Boyaya, necә deyәrlәr, “rәng vermәk”, boya, işığın narıncı-qırmızı şüalarını әks
üçün piqmentlәr әlavә edirlәr ki, onlar etdirir, spektrin bәnövşәyi-göy vә yaşıl
işığın әsas rәnglәrinә uyğun gәlmir. İkincili şüalarını isә udur...