Page 65 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 65
65
İşıq nәdir?
İşıq olmasa, biz dünyanı görә sonra daha bir kәşf oldu vә dalğa
bilmәrik, amma buna baxmayaraq, nәzәriyyәsi dә şübhә altına düşdü.
işığın nә olduğunu biz hәlә dә dәqiq
bilmirik! Bәs müasir alimlәr işığın әmәlә
Bizә bәllidir ki, işıq enerji formalarından gәlmәsindә hansı nәzәriyyәyә üstünlük
biridir. Onun sürәtini dә ölçmәk olar; onun verir? Hal-hazırda belә hesab olunur ki,
xarakteristikası da bizә bәllidir. Biz hәm işıq dalğaları eyni zamanda hәm hissәciklәr,
dә bunu bilirik ki, ağ rәng ayrıca bir rәng hәm dalğalar üçün sәciyyәvi olan xassәlәrә
deyil, bütün qalan rәnglәrin birlәşmәsidir. malikdir. Hәr iki nәzәriyyәni sübuta yetirәn
İşığın rәnglәrә parçalanmış halına “spektr” tәcrübәlәr bu gün dә aparılır. Lakin işığın
deyirlәr. nә olduğunu tam izah edә bilәn bir
Biz bilirik ki, rәng obyektin özündә mәlumat hәlә әldә olunmayıb.
deyil, ondan әks olunan işıqdadır. Yaşıl
kağız ona görә yaşıl görünür ki, yaşıldan
savayı, bütün rәnglәri udur, nәticәdә, bizim
gözümüz dә kağızdan әks olunan hәmin
o yaşılı qәbul edir. Göy şüşә dә yalnız göy
rәngi buraxır, qalan rәnglәr isә udulur...
Günәş işığı enerjidir. Onun linza ilә
fokuslaşmış istisi alova çevrilir. İşıq vә isti
ağ sәthdәn әks olunur vә qara sәthlәr
tәrәfindәn udulur. Ona görә dә ağ geyim
hәmişә qaradan sәrin olur.
Bәs işığın tәbiәti necәdir? Bu mәsәlәylә
ciddi mәşğul olan ilk alim İsaak Nyuton
olub. O belә hesab edirdi ki, işıq, işıq
mәnbәyi tәrәfindәn güllә kimi atılan “kor-
puskul” deyilәn hissәciklәrdәn ibarәtdir.
Lakin işığın bәzi xüsusiyyәtlәri bu
nәzәriyyә ilә öz izahını tapmırdı.
Başqa bir alim, Güygens işığın tamam
başqa izahını tәklif etdi. O, yeni “dalğa”
nәzәriyyәsini işlәyib hazırladı. Alim elә
hesab edirdi ki, işıq impulslar, yaxud
dalğalar yaradır – tәxminәn, gölә atılan
daşın yaratdığı dalğalar kimi.
Tәqribәn 150 ildir ki, alimlәr işığın
dalğa, yoxsa korpuskul olduğu haqda
mübahisәlәr aparırlar. Alimlәrin әksәriyyәti
dalğa nәzәriyyәsinә üstünlük verdi. Lakin
İşıq nәdir?
İşıq olmasa, biz dünyanı görә sonra daha bir kәşf oldu vә dalğa
bilmәrik, amma buna baxmayaraq, nәzәriyyәsi dә şübhә altına düşdü.
işığın nә olduğunu biz hәlә dә dәqiq
bilmirik! Bәs müasir alimlәr işığın әmәlә
Bizә bәllidir ki, işıq enerji formalarından gәlmәsindә hansı nәzәriyyәyә üstünlük
biridir. Onun sürәtini dә ölçmәk olar; onun verir? Hal-hazırda belә hesab olunur ki,
xarakteristikası da bizә bәllidir. Biz hәm işıq dalğaları eyni zamanda hәm hissәciklәr,
dә bunu bilirik ki, ağ rәng ayrıca bir rәng hәm dalğalar üçün sәciyyәvi olan xassәlәrә
deyil, bütün qalan rәnglәrin birlәşmәsidir. malikdir. Hәr iki nәzәriyyәni sübuta yetirәn
İşığın rәnglәrә parçalanmış halına “spektr” tәcrübәlәr bu gün dә aparılır. Lakin işığın
deyirlәr. nә olduğunu tam izah edә bilәn bir
Biz bilirik ki, rәng obyektin özündә mәlumat hәlә әldә olunmayıb.
deyil, ondan әks olunan işıqdadır. Yaşıl
kağız ona görә yaşıl görünür ki, yaşıldan
savayı, bütün rәnglәri udur, nәticәdә, bizim
gözümüz dә kağızdan әks olunan hәmin
o yaşılı qәbul edir. Göy şüşә dә yalnız göy
rәngi buraxır, qalan rәnglәr isә udulur...
Günәş işığı enerjidir. Onun linza ilә
fokuslaşmış istisi alova çevrilir. İşıq vә isti
ağ sәthdәn әks olunur vә qara sәthlәr
tәrәfindәn udulur. Ona görә dә ağ geyim
hәmişә qaradan sәrin olur.
Bәs işığın tәbiәti necәdir? Bu mәsәlәylә
ciddi mәşğul olan ilk alim İsaak Nyuton
olub. O belә hesab edirdi ki, işıq, işıq
mәnbәyi tәrәfindәn güllә kimi atılan “kor-
puskul” deyilәn hissәciklәrdәn ibarәtdir.
Lakin işığın bәzi xüsusiyyәtlәri bu
nәzәriyyә ilә öz izahını tapmırdı.
Başqa bir alim, Güygens işığın tamam
başqa izahını tәklif etdi. O, yeni “dalğa”
nәzәriyyәsini işlәyib hazırladı. Alim elә
hesab edirdi ki, işıq impulslar, yaxud
dalğalar yaradır – tәxminәn, gölә atılan
daşın yaratdığı dalğalar kimi.
Tәqribәn 150 ildir ki, alimlәr işığın
dalğa, yoxsa korpuskul olduğu haqda
mübahisәlәr aparırlar. Alimlәrin әksәriyyәti
dalğa nәzәriyyәsinә üstünlük verdi. Lakin
