Page 47 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 47
47

Niyә qışda pәncәrәlәrdә buz naxışlar görünür?

Qışı çox soyuq keçәn yerlәrdә yaşayan salmasına şüşәnin üzәrindәki cızıqlar, toz
uşaqların pәncәrә şüşәlәrindәki qırova zәrrәlәri, hava axınları da kömәk edir.
tamaşa etmәkdәn xoşu gәlir. Bәzәn bu
naxışlar çox gözәl olur, yarpaqların, Ağ qırovun özü iki cür olur: dәnәvәr
ağacların üzәrindәki mürәkkәb naxışları vә kristal şәkilli. Dәnәvәr qırov sadәcә
xatırladır. donmuş dumandır. Kristal şәkilli qırov
isә havadakı su buxarından yaranır. Qazşә-
Pәncәrәlәrdә, ağaclarda, otda qırov killi vәziyyәtdәn birbaşa, suya çevrilmәdәn
әmәlә gәlmәsi üçün müәyyәn şәrait sәrt maddә yaranması prosesi baş verir.
olmalıdır. Qırov çox xırda donmuş su
kristallarından әmәlә gәlir. Rütubәti çox Şaxta kәnd tәsәrrüfatı üçün çox tәhlü-
olan hava, donma temperaturunadәk kәlidir, çünki ağaclardakı tumurcuqları,
soyuyanda qırov әmәlә gәlmәyә başlayır. yaxud hәlә yetişmәmiş meyvәlәri dә vura
Donma nöqtәsi dәniz sәviyyәsindә bilәr. Əslindә, bitkilәrә ziyanlı olan şaxtanın
Farengeyt şkalasıyla 32, Selsi şkalasıyla 0 özü deyil, onların şirәsini dondurmasıdır.
dәrәcәdәdir. Kәndlilәr mәhsulu qırovdan qorumaq üçün
çox üsullar fikirlәşiblәr. Onlardan biri istini
Hava soyuyanda onun tәrkibindәki qorumaq mәqsәdiylә bitkilәrin üzәrini
rütubәt azalır. İzafi su pәncәrә şüşәsi kimi yüngül parça ilә örtmәkdir. Bağlarda qalın
obyektlәr üzәrindә kondensә olunur. Tem- tüstü pәrdәsi yaratmaqla da bitkilәrin is-
peratur 0 dәrәcәdәn aşağı düşәndә su tisini qorumaq olur.
kristallaşır. Başqa sözlә desәk, suyun üzünü
buz kristalları örtür. Yadınızda saxlayın ki, biz, “Şaxta
Baba”nın saldığı gözәl naxışların seyrinә
Bәs niyә şaxtada pәncәrә şüşәlәrindә dalanda, milyonlarla ton mәhsul tәhlükәyә
naxışlar әmәlә gәlir? Bir tәrәfdәn kristalların mәruz qalır.
öz strukturları var ki, bu da naxış yaradır.
“Şaxta Baba”nın pәncәrәlәrdә gözәl naxışlar
   42   43   44   45   46   47   48   49   50   51   52