Page 23 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 23
23
Әn dәrin okean hansıdır?
Okeanlar çox cәhәtdәn bizim Alınan rәqәm okean dibinin dәrinliyini
üçün hәlә dә bir sirr olaraq göstәrir.
qalır. Biz heç okeanların yaşını
da bilmirik. Çox mümkün ki, Yerin ilk Bu ölçmә üsulunu tapdığımıza görә
inkişaf dövrlәrindә okeanlar heç olmayıb. biz artıq hәm müxtәlif okeanların orta
Bu gün insan okeanların dibini tәdqiq dәrinliyi, hәm dә onların әn dәrin nöqtәlәri
edir ki, onları daha yaxşı tanıya bilsin. barәdә tәsәvvürә malikik. Okeanlar arasın-
3600 metr dәrinliyәdәk okeanların dibi da әn dәrini Sakit okeandır, onun orta
yumşaq, lilli çöküntü ilә örtülmüş olur. dәrinliyi 4281 metr tәşkil edir. İkinci yerdә
Bu çöküntünün tәrkibindә çox xırda dәniz 3926 metr göstәrici ilә Hind okeanı gәlir.
heyvanlarının skeletlәri dә var. Dәrinliyi Ondan sonra orta dәrinliyi 3963 metr olan
6 kilometrdәn artıq olan yerlәrdә isә Atlantik okeanıdır. Müqayisә üçün deyәk
okeanın dibi qırmızımtıl lillә örtülüdür. ki, Baltik dәnizinin orta dәrinliyi isә cәmi
Bu lilә “qırmızı gil” deyirlәr. Onun 55 metrdir!
tәrkibindә heyvan skeletlәrinin hissәciklәri,
xırda bitki qalıqları vә vulkanik kül olur. Bu gün okeanlardakı әn dәrin nöqtә
Hal-hazırda okeanların dәrinliyini dә bizә bәllidir. Hәmin nöqtә Quam adaları
bilirsiniz necә ölçürlәr? Suyun dibinә sәs yaxınlığındadır – 10 790 metr. Başqa dәrin
siqnalı göndәrirlәr, onun әks-sәdasını nöqtә Atlantik okeanında, yenә Quam
eşitdiklәri vaxtı qeyd edirlәr, sonra da әldә adalarından azca aralıda yerlәşir – 9219
olunan zamanı ikiyә bölürlәr. Qalır bircә metr. Ərazi baxımından bir çox dәnizlәrdәn
bu göstәricini suda sәsin sürәtinә vurmaq. böyük olan Hudzon körfәzininsә orta
dәrinliyi yalnız 183 metr tәşkil edir.
Әn dәrin okean hansıdır?
Okeanlar çox cәhәtdәn bizim Alınan rәqәm okean dibinin dәrinliyini
üçün hәlә dә bir sirr olaraq göstәrir.
qalır. Biz heç okeanların yaşını
da bilmirik. Çox mümkün ki, Yerin ilk Bu ölçmә üsulunu tapdığımıza görә
inkişaf dövrlәrindә okeanlar heç olmayıb. biz artıq hәm müxtәlif okeanların orta
Bu gün insan okeanların dibini tәdqiq dәrinliyi, hәm dә onların әn dәrin nöqtәlәri
edir ki, onları daha yaxşı tanıya bilsin. barәdә tәsәvvürә malikik. Okeanlar arasın-
3600 metr dәrinliyәdәk okeanların dibi da әn dәrini Sakit okeandır, onun orta
yumşaq, lilli çöküntü ilә örtülmüş olur. dәrinliyi 4281 metr tәşkil edir. İkinci yerdә
Bu çöküntünün tәrkibindә çox xırda dәniz 3926 metr göstәrici ilә Hind okeanı gәlir.
heyvanlarının skeletlәri dә var. Dәrinliyi Ondan sonra orta dәrinliyi 3963 metr olan
6 kilometrdәn artıq olan yerlәrdә isә Atlantik okeanıdır. Müqayisә üçün deyәk
okeanın dibi qırmızımtıl lillә örtülüdür. ki, Baltik dәnizinin orta dәrinliyi isә cәmi
Bu lilә “qırmızı gil” deyirlәr. Onun 55 metrdir!
tәrkibindә heyvan skeletlәrinin hissәciklәri,
xırda bitki qalıqları vә vulkanik kül olur. Bu gün okeanlardakı әn dәrin nöqtә
Hal-hazırda okeanların dәrinliyini dә bizә bәllidir. Hәmin nöqtә Quam adaları
bilirsiniz necә ölçürlәr? Suyun dibinә sәs yaxınlığındadır – 10 790 metr. Başqa dәrin
siqnalı göndәrirlәr, onun әks-sәdasını nöqtә Atlantik okeanında, yenә Quam
eşitdiklәri vaxtı qeyd edirlәr, sonra da әldә adalarından azca aralıda yerlәşir – 9219
olunan zamanı ikiyә bölürlәr. Qalır bircә metr. Ərazi baxımından bir çox dәnizlәrdәn
bu göstәricini suda sәsin sürәtinә vurmaq. böyük olan Hudzon körfәzininsә orta
dәrinliyi yalnız 183 metr tәşkil edir.
