Page 226 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 226
Poçt markalarını kim fikirlәşib?
O nlara niyә “poçt markası” deyil- ların bağlanması zamanı istifadә olunan
diyini nә vaxtsa öyrәnmәk üsuldan götürüb. Mәktubun üzәrinә isti
istәmisiniz? Bu sualın cavabı mum damcıladır, bәrkimәmiş, onun üzәrinә
üçün biz qәdim zamanlara yollanmalıyıq möhür, yaxud üzüklәrini basırdılar. Bunun-
– mәktubların, bağlamaların bütün ölkә la mәktub göndәrәnin şәxsiyyәti müәyyәn
әrazisindә әldәn-әlә keçәrәk ünvanına edilirdi.
yetişdiyi dövrlәrә. Bir qasidin poçtu
digәrinә ötürdüyü stansiyalara “post” Mәktubların çatdırılmasında markalar-
deyirdilәr. Buna uyğun olaraq, ingilis dan istifadә ideyası ilk dәfә 19-cu әsrin
dilindә “postage” sözü isә poçt xidmәti 30-cu illәrindә ingilis Roland Hill tәrәfindәn
mәnasını daşıyırdı. tәklif olunub. O, belә hesab edirdi ki,
“Marka” sözü (ingilis dilindә “ştamp, markalardan istifadә poçt yazışmalarının
basma” demәkdir) öz mәnşәyini mәktub- hәcmini kәskin şәkildә artıracaq vә
nәticәdә, dövlәtin gәlirlәri çoxalacaq. O
hәm dә mәktubların ünvana çatdırılmasının
qiymәtlәri baxımından da yeniliklәr tәklif
etmişdi.
Hәmin vaxtadәk göndәrilәn mәktubun
qiymәti, ondakı vәrәqlәrin sayından vә
hansı mәsafәyә çatdırılacağından asılı idi.
Mәktub nә qәdәr uzağa yola salınırdısa,
hәr vәrәqin qiymәti bir o qәdәr çox olurdu.
Hill mәktublara yalnız çәkidәn asılı olan
standart tarifin müәyyәnlәşmәsini tәklif
etdi. Onun fikrincә, mәsafәnin qiymәtә
dәxli yox idi.
Poçt markalarından istifadә edәn ilk
ölkә Böyük Britaniya oldu. Buradan yeni
ideya qısa bir zamanda başqa ölkәlәrә,
mәsәlәn, İsveçrәyә yayıldı, Sürix vә Cenevrә
şәhәrlәrindә poçt markalarından istifadә
etmәyә başladılar. Qәrb yarımkürәsindә
bu üsuldan ilk istifadә edәn dövlәt Amerika
deyil, Braziliya idi! Orada ilk markalar
1843-cü ildә çap olunmuşdu, Birlәşmiş
Ştatlar isә bu tәcrübәdәn yalnız 1847-ci
ildә bәhrәlәndilәr. Lakin faktiki olaraq,
dövlәtin poçt xidmәtini öz üzәrinә
götürmәsinәdәk bәzi poçtmeysterlәr vә
Amerikanın özәl poçt xidmәtlәri 1842-ci
ildәn etibarәn, öz markalarını buraxırdılar.
O nlara niyә “poçt markası” deyil- ların bağlanması zamanı istifadә olunan
diyini nә vaxtsa öyrәnmәk üsuldan götürüb. Mәktubun üzәrinә isti
istәmisiniz? Bu sualın cavabı mum damcıladır, bәrkimәmiş, onun üzәrinә
üçün biz qәdim zamanlara yollanmalıyıq möhür, yaxud üzüklәrini basırdılar. Bunun-
– mәktubların, bağlamaların bütün ölkә la mәktub göndәrәnin şәxsiyyәti müәyyәn
әrazisindә әldәn-әlә keçәrәk ünvanına edilirdi.
yetişdiyi dövrlәrә. Bir qasidin poçtu
digәrinә ötürdüyü stansiyalara “post” Mәktubların çatdırılmasında markalar-
deyirdilәr. Buna uyğun olaraq, ingilis dan istifadә ideyası ilk dәfә 19-cu әsrin
dilindә “postage” sözü isә poçt xidmәti 30-cu illәrindә ingilis Roland Hill tәrәfindәn
mәnasını daşıyırdı. tәklif olunub. O, belә hesab edirdi ki,
“Marka” sözü (ingilis dilindә “ştamp, markalardan istifadә poçt yazışmalarının
basma” demәkdir) öz mәnşәyini mәktub- hәcmini kәskin şәkildә artıracaq vә
nәticәdә, dövlәtin gәlirlәri çoxalacaq. O
hәm dә mәktubların ünvana çatdırılmasının
qiymәtlәri baxımından da yeniliklәr tәklif
etmişdi.
Hәmin vaxtadәk göndәrilәn mәktubun
qiymәti, ondakı vәrәqlәrin sayından vә
hansı mәsafәyә çatdırılacağından asılı idi.
Mәktub nә qәdәr uzağa yola salınırdısa,
hәr vәrәqin qiymәti bir o qәdәr çox olurdu.
Hill mәktublara yalnız çәkidәn asılı olan
standart tarifin müәyyәnlәşmәsini tәklif
etdi. Onun fikrincә, mәsafәnin qiymәtә
dәxli yox idi.
Poçt markalarından istifadә edәn ilk
ölkә Böyük Britaniya oldu. Buradan yeni
ideya qısa bir zamanda başqa ölkәlәrә,
mәsәlәn, İsveçrәyә yayıldı, Sürix vә Cenevrә
şәhәrlәrindә poçt markalarından istifadә
etmәyә başladılar. Qәrb yarımkürәsindә
bu üsuldan ilk istifadә edәn dövlәt Amerika
deyil, Braziliya idi! Orada ilk markalar
1843-cü ildә çap olunmuşdu, Birlәşmiş
Ştatlar isә bu tәcrübәdәn yalnız 1847-ci
ildә bәhrәlәndilәr. Lakin faktiki olaraq,
dövlәtin poçt xidmәtini öz üzәrinә
götürmәsinәdәk bәzi poçtmeysterlәr vә
Amerikanın özәl poçt xidmәtlәri 1842-ci
ildәn etibarәn, öz markalarını buraxırdılar.
