Page 229 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 229
Bu ? 229

Sirk necә başlandı?

B ir uşağa söylәyin ki, bir zamanlar sirk truppası hesab olunurdu. Orkestrin
sirk olmayıb, elә bilәcәk onu tәrkibindә şarmanka, klarnet vә böyük
aldadırsınız. Sirki hamı elә sevir, tәbil olurdu.
onunla bağlı o qәdәr әfsanәlәr, möcüzәlәr,
sehr-tilsim var ki, bir zamanlar olmadığına 1860-cı ilә yaxın sirk artıq indiki sirklәrә
inanmaq çәtindir. bәnzәmәyә başladı. Sәhnәnin üstünü örtәn
İlk sirklәr bizim indi adәt etdiklәrimizә çadır, sәhnәnin ortasındakı әsas tirin
heç bәnzәmirdi. Sirklәr qәdim Romada da qıraqlarındakı karkas üzәrindә yanan
vardı vә öz tamaşalarını “Sirkus Maksimus” şamlar imkan verirdi ki, axşam tamaşaları
adlı böyük meydanda göstәrirdi. Əsas at- da göstәrilsin. İştirakçıların, heyvanların
traksion döyüş arabalarının yarışı idi. Bu sayı artır, proqrama müntәzәm olaraq yeni
yarışlar arasında camaatı akrobatlar, a raksionlar әlavә olunurdu. Nәhayәt,
kәndirbazlar vә çaparlar әylәndirirdi. P.Barnaum adlı bir nәfәr peyda oldu vә
Sirk bu gün olduğu formada İngiltәrәdә özünün sirk truppasını ölkәdә qatarla
18-ci әsrin әvvәllәrindә keçirilәn furqon gәzdirmәyә başladı vә bu minvalla “Yer
tamaşalarından әmәlә gәlib. Akrobat vә üzünün әn möhtәşәm şousu!” yarandı.
fokusçu dәstәlәri bir şәhәrdәn digәrinә
furqonlarında gedirdilәr. Hәmin furqonlar
sirk ustalarının hәm dә soyunub-geyinmә
yeriydi. Onlar öz tamaşalarını irili-xırdalı
şәhәrlәrin yarmarkalarında, bazarlarında
göstәrirdilәr.
Tamaşa üçün qabaqcadan müәyyәn bir
mәblәğ ödәmәk lazım deyildi, amma sonda
sirkin sahibi şlyapasını camaatın qarşısında
açır, pul yığırdı.
Birlәşmiş Ştatlarda ilk sirk Filadelfiya
vә Nyu-York tamaşaçılarına 18-ci әsrin
axırlarında Rikets tәrәfindәn tәqdim
olunmuşdu. Bu, çox balaca, amma olduqca
populyar bir sirk idi vә onun tamaşalarına
bir neçә dәfә hә a Corc Vaşinqtonun özü
belә gәlmişdi.
19-cu әsrin birinci yarısında Birlәşmiş
Ştatlarda artıq çoxlu sirk truppaları vardı.
Onlar ölkәni özlәrinin köhnә furqonlarında
gәzir vә tamaşalarını yalnız gündüz
saatlarında verirdilәr, çünki sәhnәni
işıqlandırmaq üçün heç bir vasitәlәri yox
idi. O zamanlar 9 at vә 7 aktyor artıq tam
   224   225   226   227   228   229   230   231   232   233   234