Page 228 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 228
İnsan heyvanları әhlilәşdirmәyә nә vaxt başlayıb?

İ nsan heyvanları әhlilәşdirmәyә itlәrlә yanaşı, qida ehtiyatı yaratmağa
başlayanda, sivilizasiya yaratmaq kömәk edәn canlılar da vardı. İribuynuzlu
yolunda özünün әn böyük addım- heyvanlar, qoyun, keçi vә donuz әt, süd
larından birini atmış oldu. Çünki әhlilәş- verirdi. Çox güman ki, bundan az sonra
dirilmiş heyvanlar insana qida verir, onun ev quşları gәlib. Görünür, indi bizә bәlli
ehtiyacı olduğu әt ehtiyatından nigaran olan ev quşlarından ilk әhlilәşәn qaz olub,
qalmamasını tәmin edirdi. Adamlar qarnını onun ardınca ördәk gәlib. Bu quşların hәr
doyurmaq üçün artıq ovdan asılı deyildi. ikisi Qәdim Misirdә geniş yayılmışdı. Yeri
O artıq daimi sığınacaqda mәskunlaşa, gәlmişkәn, göyәrçinlәrdәn әrzaq kimi
oturaq hәyata keçә, özünә cürbәcür mәişәt istifadә etmәklә yanaşı, onlar hәlә lap
әşyaları düzәldә bilәrdi. Bir sözlә, insan o qәdim zamanlardan çapar kimi dә fәaliyyәt
zamandan yeni tip cәmiyyәt qurmağa göstәrirdilәr. Şimali Amerikanın qәdim
başladı. sakinlәri çoxlu hindtoyuğu yetişdirirdilәr.
Bu vә ya başqa heyvanın nә vaxt
әhlilәşdirildiyini kimsә dәqiq söylәyә Yük daşımaq üçün istifadә olunan hey-
bilmәz. Bircә bunu demәk olar ki, bu, çox vanlar, görünür ki, iribuynuzlu heyvan-
qәdim zamanlarda baş verib. İtdәn sonra lardan, qoyun-keçidәn sonra әhlilәşdirilib.
iribuynuzlu heyvanlar, qoyun-keçi, donuz İlk yük heyvanları, yәqin, dәvә vә eşşәk
gәlirdi. Bu heyvanlar da elә yük heyvanları olub. At daha sonralar әhlilәşdirilib.
– dәvә, yak, eşşәk kimi, ilk dәfә Avropada
deyil, çox güman ki, Asiyada әhlilәşdiri- Fillәr dә lap qәdimlәrdәn insanlar üçün
lmişdi. işlәmәyә öyrәncәlidir. Cәnubi Amerikada
Tәәccüblü deyil ki, ilk ev heyvanları lama artıq neçә әsrlәrdir ki, yük daşımaqla
arasında insana ov etmәkdә yardımçı olan mәşğuldur.

Pişiklәri isә Misirdә, tәxminәn 3600 il
qabaq ev heyvanına çeviriblәr.
   223   224   225   226   227   228   229   230   231   232   233