Page 218 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 218
Mәişәt rәqslәri necә yarandı?
R әqs bu vә ya başqa formada, cәmiyyәtlә bir yerdә, çünki rәqs pozğun-
bәşәriyyәt yaranandan bәri luğun, azğınlığın vә şәhvәtin yoldaşıdır”.
mövcuddur. İbtidai insanlar ilk İndi tәsәvvür edin ki, o zamanın rәqslәrinә
rәqslәrindә heyvanları, yaxud tәbiәtin belә münasibәt bәslәyәn Siseron bizim
qüdrәtini tәsvir edirdilәr. Elә dini mәzmun dövrlәrin rokn-rollunu, tvistini, breyk-
daşıyan rәqslәr dә bәşәr tarixinin әn ilk dansını görsәydi, nәlәr deyәrdi!
sәhifәlәrindәn bәri inkişaf edir.
Lakin mәişәt rәqslәri tamam başqa bir Yunanlarda rәqslәr bütün ziyafәt vә
yaradıcılıqdır. Bu, maksimum lәzzәt vә bayramların tәrkib hissәsi idi. Onun
zövq almaq üçün düşünülmüş bir mәşğu- hәvәskarları arasında dahi Sokrat vә Platon
liyyәtdir. Maraqlıdır ki, rәqsin bu növünün kimi şәxsiyyәtlәr vardı. Vә tәk elә bu fakt
dә çox zәngin tarixçәsi var. Qәdim yunanlar rәqsin qәdim Ellada cәmiyyәtinә necә
rәqsә bir әylәncә kimi yanaşırdılar. Mәsәlәn, nüfuz etdiyini aydın göstәrir.
Aristotel rәqsi çox faydalı bir mәşğuliyyәt
hesab edir, onları insan davranışının Rәqslәr ictimai incәsәnәt kimi, Misirdә
sәciyyәvi xüsusiyyәtlәrini çatdıran bir hәlә 4000 il qabaq inkişaf etmişdi! Ziyafәt-
mәqam sayırdı. Rәqslәrin faydasını elә lәrdә qonaqları әylәndirmәk üçün
Homer dә vurğulayırdı. rәqslәrdәn geniş istifadә olunurdu. Hindis-
Lakin Romanın görkәmli natiqi Sisero- tanda isә rәqs sәnәti lap qәdim zamanlar-
nun rәqs barәdә fikirlәri fәrqli idi. O, belә dan bәlli olmasına baxmayaraq, onlardakı
deyirdi: “Sağlam beyinli insan, әgәr ağlını rәqslәrin әksәriyyәti dini mәzmun daşı-
tam itirmәyibsә, nә tәk rәqs edәr, nә dә yırdı. Mәişәt rәqslәrinin qәdim tarixә malik
olduğu ölkәlәrdәn biri dә İspaniyadır.
İspanların bir çox rәqs hәrәkәtlәrindә
әrәblәrin tәsiri xüsusi hiss olunurdu.
Rәqs sәnәtinin, hәqiqәtәn, әsl inkişaf
yolu keçdiyi vә çox püxtәlәşdiyi ölkә, bәlli
olduğu kimi, Fransadır. Bir çox rәqslәrin
qәdim köklәrini başqa ölkәlәrdә dә
tapmağın mümkünlüyünә baxmayaraq
onlar mәhz Fransaya gәlib çıxandan sonra
mükәmmәllik sәviyyәsinә yüksәlә bilib.
Bu işdә rәqs sәnәtinә böyük rәğbәti olan
Yekaterina Mediçinin müstәsna xidmәtlәri
var. Rәqsә mәhәbbәt Versaldan başlayaraq
qısa bir zamanda hәr tәrәfә yayılıb.
14-cü Lüdovik әyyamında bu sәnәt әn
uca zirvәlәrә qalxmışdı. Gözәl balet
tamaşaları tәşkil edilir vә o zamanın әn
görkәmli bәstәkarları öz musiqilәrini mәhz
saray rәqslәri üçün bәstәlәyirdilәr.
R әqs bu vә ya başqa formada, cәmiyyәtlә bir yerdә, çünki rәqs pozğun-
bәşәriyyәt yaranandan bәri luğun, azğınlığın vә şәhvәtin yoldaşıdır”.
mövcuddur. İbtidai insanlar ilk İndi tәsәvvür edin ki, o zamanın rәqslәrinә
rәqslәrindә heyvanları, yaxud tәbiәtin belә münasibәt bәslәyәn Siseron bizim
qüdrәtini tәsvir edirdilәr. Elә dini mәzmun dövrlәrin rokn-rollunu, tvistini, breyk-
daşıyan rәqslәr dә bәşәr tarixinin әn ilk dansını görsәydi, nәlәr deyәrdi!
sәhifәlәrindәn bәri inkişaf edir.
Lakin mәişәt rәqslәri tamam başqa bir Yunanlarda rәqslәr bütün ziyafәt vә
yaradıcılıqdır. Bu, maksimum lәzzәt vә bayramların tәrkib hissәsi idi. Onun
zövq almaq üçün düşünülmüş bir mәşğu- hәvәskarları arasında dahi Sokrat vә Platon
liyyәtdir. Maraqlıdır ki, rәqsin bu növünün kimi şәxsiyyәtlәr vardı. Vә tәk elә bu fakt
dә çox zәngin tarixçәsi var. Qәdim yunanlar rәqsin qәdim Ellada cәmiyyәtinә necә
rәqsә bir әylәncә kimi yanaşırdılar. Mәsәlәn, nüfuz etdiyini aydın göstәrir.
Aristotel rәqsi çox faydalı bir mәşğuliyyәt
hesab edir, onları insan davranışının Rәqslәr ictimai incәsәnәt kimi, Misirdә
sәciyyәvi xüsusiyyәtlәrini çatdıran bir hәlә 4000 il qabaq inkişaf etmişdi! Ziyafәt-
mәqam sayırdı. Rәqslәrin faydasını elә lәrdә qonaqları әylәndirmәk üçün
Homer dә vurğulayırdı. rәqslәrdәn geniş istifadә olunurdu. Hindis-
Lakin Romanın görkәmli natiqi Sisero- tanda isә rәqs sәnәti lap qәdim zamanlar-
nun rәqs barәdә fikirlәri fәrqli idi. O, belә dan bәlli olmasına baxmayaraq, onlardakı
deyirdi: “Sağlam beyinli insan, әgәr ağlını rәqslәrin әksәriyyәti dini mәzmun daşı-
tam itirmәyibsә, nә tәk rәqs edәr, nә dә yırdı. Mәişәt rәqslәrinin qәdim tarixә malik
olduğu ölkәlәrdәn biri dә İspaniyadır.
İspanların bir çox rәqs hәrәkәtlәrindә
әrәblәrin tәsiri xüsusi hiss olunurdu.
Rәqs sәnәtinin, hәqiqәtәn, әsl inkişaf
yolu keçdiyi vә çox püxtәlәşdiyi ölkә, bәlli
olduğu kimi, Fransadır. Bir çox rәqslәrin
qәdim köklәrini başqa ölkәlәrdә dә
tapmağın mümkünlüyünә baxmayaraq
onlar mәhz Fransaya gәlib çıxandan sonra
mükәmmәllik sәviyyәsinә yüksәlә bilib.
Bu işdә rәqs sәnәtinә böyük rәğbәti olan
Yekaterina Mediçinin müstәsna xidmәtlәri
var. Rәqsә mәhәbbәt Versaldan başlayaraq
qısa bir zamanda hәr tәrәfә yayılıb.
14-cü Lüdovik әyyamında bu sәnәt әn
uca zirvәlәrә qalxmışdı. Gözәl balet
tamaşaları tәşkil edilir vә o zamanın әn
görkәmli bәstәkarları öz musiqilәrini mәhz
saray rәqslәri üçün bәstәlәyirdilәr.
