Page 215 - "Hər suala bir cavab" (I cild)

Bu ? 215

İlk zınqırovları nә vaxt düzәldiblәr?

Z ınqırov da zәrb alәtidir: musi- bürünc zәngi kilsә qüllәsindә ağzıaşağı
qinin sәsi ondan zәrbә vasitәsiylә yerlәşdirir, müxtәlif mәrasimlәrdә onları
çıxarılır. Ən qәdim alәtlәr dә elә sәslәndirirdilәr. İlk belә kilsә zәnglәri
zәrb alәtlәri olduğundan, cürbәcür eramızın tәxminәn 400-cü ilindә peyda
zınqırovlar insanın ilk musiqi alәtlәrindәn oldu.
hesab edilә bilәr. Onların tarixini izlәmәk
mümkün deyil: bu tarix çox-çox qәdimlәrә Bu gün müxtәlif ölçülü bürünc zınqırov-
gedib çıxır. lardan geniş istifadә olunur. Onların
Mәsәlәn, 4 min il bundan qabaq materialı 80 faiz mis, 20 faiz bürüncdәndir.
çinlilәrdә çәrçivәdәn asılmış 16 yastı daşdan
ibarәt bir musiqi alәti vardı. Hәmin daşlara
ağac toxmaqla zәrbә endirәndә qәribә, ek-
zotik sәslәr çıxarırdı.
Tәbii ki, bizim tәsәvvürümüzdә
zınqırovlar mütlәq hansısa metaldan
düzәlmәlidir. Belә güman edilir ki, mәsәlәn,
bir zamanlar çar Solomonun mәbәdinin
damında quşları qovmaq üçün yekә, qızıl
zınqırovlar quraşdırılmışdı.
Qәdim yunanlar vә romalılarda
zınqırovun cibdә gәzdirilәnindәn tutmuş,
lap böyüklәrinә qәdәr hәr cür növü vardı.
Afinada onlardan kahinlәr istifadә edirdi,
Spartada isә çar ölәndә, qadınlar küçәlәrdә
әllәrindәki xırda zınqırovları cingildәdә-
cingildәdә gedirdilәr.
Bürünc zınqırovlar eramızdan әvvәl
tәxminәn 612-ci ildә dağıdılmış Nineviyada
aparılan qazıntılar zamanı tapılmışdı.
İndikilәrә bәnzәyәn çox xırda zınqırovlar
isә Peruda, yaşı 1500 il olan qәbirlәrdәn
çıxarılıb.
Zınqırovun әn sadә formalarının növü
var: şәrq vә qәrb. Şәrqdә o çәllәk şәkli
almışdı. Bunu çinlilәr vә yaponlarda
görmәk olardı. Qәrbdә isә zınqırov
fincanşәkilli olurdu. Bir müddәtdәn sonra
onun içindә dil yerlәşdirdilәr vә artıq sәs
çıxarmaq üçün ona zәrbәni içәridәn dә
vurmaq olurdu. İri fincanşәkilli mis, yaxud