Page 211 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 211
Bu ? 211

Cahil inanclar haradan yaranır?

C ahil inanclar sivilizasiyanın Mәsәlәn, külәklәr vә qasırğalardan daim
yaranışından bu günә kimi tәhlükә gözlәdiklәri üçün onlar barәdә
mövcud olub. Bütün dünyada qәribә inanclar yaranırdı. Bir çox dәnizçilәr
milyonlarla insan hәlә dә cәhalәt içindәdir inanır ki, fit çalanda külәk, yaxud tufan
vә öz inanclarından heç cür әl çәkmәk qalxır. Hә a yeni gәminin suya salınmasını
istәmir. onun gövdәsindә şәrab şüşәsi qırmaqla
Bu inancların necә yarandığını izah qeyd etmәk әnәnәsi dә bugünәdәk yaşayan
etmәk, demәk olar ki, mümkün deyil. qәdim bir inancdan doğurdu: hәmin bir
Bәlkә mәsәlә insanları özünün sirri ilә şüşә şәrab dәniz tanrısı Neptuna qurban
qorxudan tәbiәt hadisәlәrindә, yaxud verilirdi!
özlәrindәn uzaqlaşdırmaq, qarşısını almaq
istәdiklәri mәnfi qüvvәlәrdәdi? Lakin in- Adamlar rәqәmlәrdәn çox istifadә etdiyi
sanlar baş verә bilәcәk müxtәlif hadisәlәrin üçün, onların da әtrafında bәlli inanclar
izahını tapmağa çalışır vә onların qarşısını mövcuddur, mәsәlәn “xoşbәxt” vә “nәhs”
almaq üçün yollar axtarırdılar. Yalançı rәqәmlәr...
inanclar, adәtәn qorxudan yaranan, sağlam
mәntiqә sığmayan vә tәcrübә ilә sübut İnanclar müxtәlif mәnşәli ola bilәr,
etmәk mümkün olmayan inanclardır. amma onların hamısı mәhz cahillikdәn vә
Mәsәlәn, uzun әsrlәr boyu insanların qorxudan qaynaqlanır.
qorxu vә mistifikasiyasına sәbәb sәma
cisimlәri olub, onların әtrafında çoxlu cahil
inanclar әmәlә gәlib. Xüsusi qorxuya kome-
talar sәbәb olurdu. Cahil insanların inancına
görә kometa yaxınlaşmaqda olan mühari-
bәnin, yaxud başqa böyük bәlanın әlamәti
idi.
Gördüyümüz Ay da, sirli bir cisim
sayılırdı. Çoxları inanır ki, әgәr uzun
müddәt, gözlәrini çәkmәdәn Aya baxsan,
ağlını itirәrsәn. Yeri gәlmişkәn, gecәlәr
qeyri-ixtiyari gәzәn adamlara deyilәn “lu-
natik” sözü dә latın dilindә olan “luna”,
yәni “Ay” sözündәn yaranıb.
Qәdim insanlar heyvanların da davranı-
şını başa düşmәdiklәrindәn onlarla әlaqәdar
bir xeyli inanclar yaratmışdılar. Yolunuzdan
keçәn qara pişik uğursuzluq rәmzi, bayquş
çığırtısı yaxınlaşan ölümün xәbәrini gәtirәn
kimi.
Daim tәbiәtlә mübarizәdә olan
dәnizçilәr dә mövhumata çox uyurdular.
   206   207   208   209   210   211   212   213   214   215   216