Page 144 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 144
İlk qәzet harada nәşr olunub?
Y әqin, sizin mәktәbdә dә elanlar Pao” – “Paytaxt xәbәrlәri” adlı bir qәzet
lövhәsi var. Onun qarşısında du- buraxdı. Hökümәt öz vәtәndaşlarını әn
rub oxuyanda siz nә alırsınız? mühüm hadisәlәrdәn bu yolla xәbәrdar
İnformasiya! Nә vaxtsa çox qәdimlәrdә, edirdi.
yer üzündә mövcud olan yeganә qәzet dә
buna bәnzәyirdi. Bütün xәbәrlәri ya Qәdim Romada da hökümәt qәzeti
hökumәt dairәlәri verir, ya da uzaq vardı. Onu camaat arasında pulsuz yayır-
ölkәlәrdәn qayıdan sәyyahlar gәtirirdi. dılar. Qәzetin adı “Akta Diurna” – “Günün
Xәbәrlәri, yeniliklәri xüsusi lövhәlәrdә hadisәlәri” idi. Bizә mәlum olan ilk iki
yerlәşdirirdilәr ki, hamı oxuya bilsin. qәzet elә bunlardır.
Tәbii ki, bu hәlә әsl qәzet deyildi, çünki 16-cı әsrdә isә adamlar qәzet almaq
әsl qәzeti özünüzlә hara desәniz, apara üçün artıq pul vermәyә başladılar! Vene-
bilәrsiniz. Belәliklә, ilk qәzetlә tanış olmaq siyada hökumәt “Notisie Skri e” (“Yazılı
üçün biz Qәdim Çinә yollanmalıyıq. xәbәrlәr”) qәzeti buraxırdı vә onu almaq
Tәxminәn 1300 il әvvәl Çin hökumәti “Tçin üçün hәr kәs bir qadze a (Venesiyada pul
vahidi) ödәyirdi. Dilimizdәki “qәzet” sözü
dә elә bir dәnә qәzet almağa imkan verәn
“qadze a” adlı pul vahidindәn götürülüb.
18-ci әsr üçün qәzetlәr artıq nisbәtәn
müntәzәm çıxır, onların sәhifәlәrindә artıq
yalnız xәbәrlәr deyil, hadisәlәrә verilәn
şәrhlәr dә olurdu. Belә qәzetlәrdәn biri
1663-cü ildә Londonda çıxır vә “Xәbәrçi”
adlanırdı. Qәzetlәrin әksәriyyәti hәftәdә
bir dәfә işıq üzü görürdü vә bu da onların
istehsalının vaxt aparması, yayımının
çәtinliyi ilә әlaqәdar idi.
Amerikanın ilk qәzeti “Cәmiyyәt
xәbәrlәri” adlanırdı. İlk dәfә Massaçusets
ştatının Boston şәhәrindә çıxmışdı. Onun
nәşrini koloniyanın qubernatoru tez bir
zamanda dayandırdı. 1729-1765-ci illәrdә
isә Bencamin Franklin “Pensilvaniya
Qәzeti”nә rәhbәrlik edirdi.
1752-ci ildә Amerikada cәmi iki qәzet
vardı, lakin Amerika inqilabı әrәfәsindә
onların sayı artıq 37-yә çatmışdı!
Londonda bu gün dә dünyanın әn nü-
fuzlu qәzetlәrindәn biri olan “Tayms”
(ing. Times) qәzeti çıxır ki, onun ilk sayı
1785-ci ildә işıq üzü görüb.
Y әqin, sizin mәktәbdә dә elanlar Pao” – “Paytaxt xәbәrlәri” adlı bir qәzet
lövhәsi var. Onun qarşısında du- buraxdı. Hökümәt öz vәtәndaşlarını әn
rub oxuyanda siz nә alırsınız? mühüm hadisәlәrdәn bu yolla xәbәrdar
İnformasiya! Nә vaxtsa çox qәdimlәrdә, edirdi.
yer üzündә mövcud olan yeganә qәzet dә
buna bәnzәyirdi. Bütün xәbәrlәri ya Qәdim Romada da hökümәt qәzeti
hökumәt dairәlәri verir, ya da uzaq vardı. Onu camaat arasında pulsuz yayır-
ölkәlәrdәn qayıdan sәyyahlar gәtirirdi. dılar. Qәzetin adı “Akta Diurna” – “Günün
Xәbәrlәri, yeniliklәri xüsusi lövhәlәrdә hadisәlәri” idi. Bizә mәlum olan ilk iki
yerlәşdirirdilәr ki, hamı oxuya bilsin. qәzet elә bunlardır.
Tәbii ki, bu hәlә әsl qәzet deyildi, çünki 16-cı әsrdә isә adamlar qәzet almaq
әsl qәzeti özünüzlә hara desәniz, apara üçün artıq pul vermәyә başladılar! Vene-
bilәrsiniz. Belәliklә, ilk qәzetlә tanış olmaq siyada hökumәt “Notisie Skri e” (“Yazılı
üçün biz Qәdim Çinә yollanmalıyıq. xәbәrlәr”) qәzeti buraxırdı vә onu almaq
Tәxminәn 1300 il әvvәl Çin hökumәti “Tçin üçün hәr kәs bir qadze a (Venesiyada pul
vahidi) ödәyirdi. Dilimizdәki “qәzet” sözü
dә elә bir dәnә qәzet almağa imkan verәn
“qadze a” adlı pul vahidindәn götürülüb.
18-ci әsr üçün qәzetlәr artıq nisbәtәn
müntәzәm çıxır, onların sәhifәlәrindә artıq
yalnız xәbәrlәr deyil, hadisәlәrә verilәn
şәrhlәr dә olurdu. Belә qәzetlәrdәn biri
1663-cü ildә Londonda çıxır vә “Xәbәrçi”
adlanırdı. Qәzetlәrin әksәriyyәti hәftәdә
bir dәfә işıq üzü görürdü vә bu da onların
istehsalının vaxt aparması, yayımının
çәtinliyi ilә әlaqәdar idi.
Amerikanın ilk qәzeti “Cәmiyyәt
xәbәrlәri” adlanırdı. İlk dәfә Massaçusets
ştatının Boston şәhәrindә çıxmışdı. Onun
nәşrini koloniyanın qubernatoru tez bir
zamanda dayandırdı. 1729-1765-ci illәrdә
isә Bencamin Franklin “Pensilvaniya
Qәzeti”nә rәhbәrlik edirdi.
1752-ci ildә Amerikada cәmi iki qәzet
vardı, lakin Amerika inqilabı әrәfәsindә
onların sayı artıq 37-yә çatmışdı!
Londonda bu gün dә dünyanın әn nü-
fuzlu qәzetlәrindәn biri olan “Tayms”
(ing. Times) qәzeti çıxır ki, onun ilk sayı
1785-ci ildә işıq üzü görüb.
