Page 142 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 142
Karandaşı kim fikirlәşib?
M üasir karandaşların 200-dәn şәkilli pasta әmәlә gәlәn kimi, onu qәlib-
artıq yaşı var. Tәxminәn 500 presdәn keçirir vә nazik, yapışqanlı kürә
il qabaq İngiltәrәdәki Kem- alırlar. Sonra o kürәlәri yayır, düzlәşdirir,
berlen şәhәrinin şaxtalarında qrafit tapıldı. ölçüyә uyğun kәsir, qurudur vә bәrkimәsi
Bax qrafitli karandaşı mәhz o zamanlardan üçün sobaya yollayırlar. Karandaşın әsas
etibarәn düzәldirlәr. hissәsi sidr, yaxud küknar ağacından
1760-cı ildәn bәri Almaniyanın Nürn- düzәlir. Çubuqları uzununa yararaq hәr
berq şәhәrindә mәşhur Faber ailәsi qrafit iki parçasında qrifel üçün yuvalar açırlar.
tozundan istifadә edәrәk karandaşların Sonra qrifel yerinә qoyulur vә parçalar
istehsalına başlayır, amma elә uğur qazana bir-birinә yapışqanla birlәşdirilir. Bunun
bilmir. Nәhayәt, 1775-ci ildә Kont adlı bir dalınca uzun karandaşları bәlli ölçüdә
nәfәr qrafitlә bәzi gil növlәrinin qarışığını kәsir vә kәnarlarını cilalayırlar.
sobada yandırmaqla bir qarışıq mәhlul
әldә edir vә karandaş düzәltmәyә başlayır. Bu gün dünyada müxtәlif mәqsәdlәr
Qeyd edәk ki, eyni texnologiyadan bu gün üçün 300 növdәn artıq karandaş düzәldilir.
dә istifadә olunur. Biz dükandan sәrtlik dәrәcәsi müxtәlif
“Sadә” karandaşlar qrafitdәn düzәldilir olan sadә karandaşlar ala bilәrik. İstәsәk,
vә kağızın üzәrindә tünd-boz iz qoyur. 72 rәngdәn ibarәt dәst dә sifariş edә bilәrik!
Karandaşların istehsalı zamanı quru Şüşә, parça, sellofan plastik kütlә vә kino
qrafit tozunu gil vә su ilә qarışdırırlar. Gil lenti üzәrindә yazmaq üçün xüsusi
nә qәdәr çox olsa, karandaş bir o qәdәr karandaşlar da var. İnşaatda istifadә olunan,
sәrt; qrafit nә qәdәr çox olsa, karandaş bir açıq havada neçә il qorunan yazılar
o qәdәr yumşaq olur. Qarışıqdan xәmir- yazmağa qadir karandaşlar belә mövcud-
dur!
M üasir karandaşların 200-dәn şәkilli pasta әmәlә gәlәn kimi, onu qәlib-
artıq yaşı var. Tәxminәn 500 presdәn keçirir vә nazik, yapışqanlı kürә
il qabaq İngiltәrәdәki Kem- alırlar. Sonra o kürәlәri yayır, düzlәşdirir,
berlen şәhәrinin şaxtalarında qrafit tapıldı. ölçüyә uyğun kәsir, qurudur vә bәrkimәsi
Bax qrafitli karandaşı mәhz o zamanlardan üçün sobaya yollayırlar. Karandaşın әsas
etibarәn düzәldirlәr. hissәsi sidr, yaxud küknar ağacından
1760-cı ildәn bәri Almaniyanın Nürn- düzәlir. Çubuqları uzununa yararaq hәr
berq şәhәrindә mәşhur Faber ailәsi qrafit iki parçasında qrifel üçün yuvalar açırlar.
tozundan istifadә edәrәk karandaşların Sonra qrifel yerinә qoyulur vә parçalar
istehsalına başlayır, amma elә uğur qazana bir-birinә yapışqanla birlәşdirilir. Bunun
bilmir. Nәhayәt, 1775-ci ildә Kont adlı bir dalınca uzun karandaşları bәlli ölçüdә
nәfәr qrafitlә bәzi gil növlәrinin qarışığını kәsir vә kәnarlarını cilalayırlar.
sobada yandırmaqla bir qarışıq mәhlul
әldә edir vә karandaş düzәltmәyә başlayır. Bu gün dünyada müxtәlif mәqsәdlәr
Qeyd edәk ki, eyni texnologiyadan bu gün üçün 300 növdәn artıq karandaş düzәldilir.
dә istifadә olunur. Biz dükandan sәrtlik dәrәcәsi müxtәlif
“Sadә” karandaşlar qrafitdәn düzәldilir olan sadә karandaşlar ala bilәrik. İstәsәk,
vә kağızın üzәrindә tünd-boz iz qoyur. 72 rәngdәn ibarәt dәst dә sifariş edә bilәrik!
Karandaşların istehsalı zamanı quru Şüşә, parça, sellofan plastik kütlә vә kino
qrafit tozunu gil vә su ilә qarışdırırlar. Gil lenti üzәrindә yazmaq üçün xüsusi
nә qәdәr çox olsa, karandaş bir o qәdәr karandaşlar da var. İnşaatda istifadә olunan,
sәrt; qrafit nә qәdәr çox olsa, karandaş bir açıq havada neçә il qorunan yazılar
o qәdәr yumşaq olur. Qarışıqdan xәmir- yazmağa qadir karandaşlar belә mövcud-
dur!
