Page 138 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 138
Niyә insanlar bir dildә danışmır?
T arixin lap başlanğıcında bәşәriy- tәzә gәlәn insanlar orada әvvәlcәdәn
yәt mümkün ki, eyni dildә yaşayan әhali ilә qarışırdısa, onda iki dil
danışırdı. Amma zaman keçdikcә, birlәşir vә hәr ikisi dәyişir, tәkmillәşirdi.
bu әsas dil (yaxud dil qrupu) dәyişdi.
Tәdricәn, adamların sayı artır, qida Tәzә gәlәn insanların dili әvvәlkilәrdәn
çatışmazlığı hiss olunurdu. Odur ki, in- çox fәrqlәnmirdisә, ona “dialekt” deyirdilәr.
sanlar mәskunlaşmaq üçün yeni әrazilәrin Zaman keçdikcә, sözlәrdәki, sәslәrdәki,
axtarışında qruplar şәklindә birlәşirdilәr. qrammatikadakı dәyişikliklәrә görә, bir
Tәzә yerlәrә gәlib mәskunlaşan insanlar vaxt dialekt sayılanların әsasında yeni
öz әcdadlarının dilindә danışırdılar. Amma dillәrin yaranması labüd oldu.
zaman keçdikcә, tәlәffüz dәyişirdi. Bundan
başqa bәzi әşyalara fәrqli adlar da qoyu- Tәxminәn bu minvalla, latın dilindәn
lurdu. ingilis, norveç, isveç, danimarka dillәri
Köhnә, gәrәksiz sözlәr tәzә yerdә әmәlә gәldi. Holland dili isә erkәn alman
tәdricәn dildәn çıxırdı. Yeni şәraiti ifadә dilindәn yarandı.
etmәk üçün yeni sözlәr tapılırdı. Cümlәlәrin
quruluşu da dәyişirdi... Hәmin yerlәrә Özünә bәnzәr başqa dillәrin yaranma-
sına sәbәb olan ilkin dil hәmin dillәrlә bir
yerdә “dil ailәsi”ni yaradır. Bizim
Azәrbaycan dili türk dillәri ailәsindәndir.
T arixin lap başlanğıcında bәşәriy- tәzә gәlәn insanlar orada әvvәlcәdәn
yәt mümkün ki, eyni dildә yaşayan әhali ilә qarışırdısa, onda iki dil
danışırdı. Amma zaman keçdikcә, birlәşir vә hәr ikisi dәyişir, tәkmillәşirdi.
bu әsas dil (yaxud dil qrupu) dәyişdi.
Tәdricәn, adamların sayı artır, qida Tәzә gәlәn insanların dili әvvәlkilәrdәn
çatışmazlığı hiss olunurdu. Odur ki, in- çox fәrqlәnmirdisә, ona “dialekt” deyirdilәr.
sanlar mәskunlaşmaq üçün yeni әrazilәrin Zaman keçdikcә, sözlәrdәki, sәslәrdәki,
axtarışında qruplar şәklindә birlәşirdilәr. qrammatikadakı dәyişikliklәrә görә, bir
Tәzә yerlәrә gәlib mәskunlaşan insanlar vaxt dialekt sayılanların әsasında yeni
öz әcdadlarının dilindә danışırdılar. Amma dillәrin yaranması labüd oldu.
zaman keçdikcә, tәlәffüz dәyişirdi. Bundan
başqa bәzi әşyalara fәrqli adlar da qoyu- Tәxminәn bu minvalla, latın dilindәn
lurdu. ingilis, norveç, isveç, danimarka dillәri
Köhnә, gәrәksiz sözlәr tәzә yerdә әmәlә gәldi. Holland dili isә erkәn alman
tәdricәn dildәn çıxırdı. Yeni şәraiti ifadә dilindәn yarandı.
etmәk üçün yeni sözlәr tapılırdı. Cümlәlәrin
quruluşu da dәyişirdi... Hәmin yerlәrә Özünә bәnzәr başqa dillәrin yaranma-
sına sәbәb olan ilkin dil hәmin dillәrlә bir
yerdә “dil ailәsi”ni yaradır. Bizim
Azәrbaycan dili türk dillәri ailәsindәndir.
