Page 104 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 104
Şibyә nәdir?
R ütubәtli, kölgәli meşәlәrin әksә- Bozumtul-yaşıl torf şibyәsi, әsasәn bataqlıq
riyyәtindә yerin üzünü yaşıl xalı yerlәrdә yayılır. Ona hәm dә göllәrin,
kimi örtәn xırdaca bitkilәr başqa su hövzәlәrinin әtrafında rast gәlmәk
görmәk olar. Bu bitkinin adı şibyәdir. olur. Şibyәlәr orada yerә әsl xalı kimi
Başqa bitkilәrdәn, mәsәlәn, noxud, ya- sәrilir. Onların yarpaqlarında iri, silindrik
xud lobyadan fәrqli olaraq, şibyәnin nә hüceyrәlәr var vә bu hüceyrәlәr rütubәti
kökü olur, nә çiçәyi. Bunun yerinә onda yaxşı әmir, qoruyub özündә saxlayır.
yerә sәrilәn, yaxud torpağa işlәyәn bığcıqlar Şibyәdәn gül dükanlarında başqa bitkilәrin
olur. Onlar torpaqdan rütubәt, mineral canındakı rütubәti qorumaq üçün dә
duzlar alır. Onların hәm dә iri bitkilәrdәki istifadә edirlәr.
kimi, daxili su mübadilә sistemi yoxdur.
Bu sәbәbdәn şibyәlәr, әsasәn yalnız Torf şibyәsi rütubәti çox yaxşı udduğun-
rütubәtli şәraitdә inkişaf edir. Ağacların dan Birinci Dünya müharibәsi dövründә
gövdәsindә yerlәşәn şibyәlәr hәmişә gün ondan yaraların müalicәsi zamanı istifadә
işığı az düşәn tәrәfdә olur. Bu bitkinin edirdilәr. Onu salamandra, qurbağa
bәzi növlәri rütubәtli qayalarda da bitir. saxlanan akvariumların yerinә xalça kimi
Əgәr qaya qurudursa, şibyә quruyur, amma döşәmәk olur. Torf da qismәn çürümüş
ölmür. Rütubәt yaranan kimi, qurumuş şibyәdәn vә başqa bitkilәrdәn ibarәtdir.
şibyә dә özünә gәlir. Bir çox ölkәlәrdә torfu qurudandan sonra
Şibyәnin bir neçә yüz növü var. Ən ondan yanacaq kimi istifadә olunur.
çox yayılanı ağ şibyәdir. O, torpağın
rütubәtli yerindә yaşıl “balışlar” әmәlә Maraqlıdır ki, “şibyә” terminindәn
gәtirir. Şibyәnin bir növünün tәpәsindә bәzәn düzgün istifadә etmirlәr. Mәsәlәn,
pırpız tükcüklәr olan toxum qutusu olur. “İrland şibyәsi” deyilәn bir bitki var ki,
әslindә heç şibyә deyil.
R ütubәtli, kölgәli meşәlәrin әksә- Bozumtul-yaşıl torf şibyәsi, әsasәn bataqlıq
riyyәtindә yerin üzünü yaşıl xalı yerlәrdә yayılır. Ona hәm dә göllәrin,
kimi örtәn xırdaca bitkilәr başqa su hövzәlәrinin әtrafında rast gәlmәk
görmәk olar. Bu bitkinin adı şibyәdir. olur. Şibyәlәr orada yerә әsl xalı kimi
Başqa bitkilәrdәn, mәsәlәn, noxud, ya- sәrilir. Onların yarpaqlarında iri, silindrik
xud lobyadan fәrqli olaraq, şibyәnin nә hüceyrәlәr var vә bu hüceyrәlәr rütubәti
kökü olur, nә çiçәyi. Bunun yerinә onda yaxşı әmir, qoruyub özündә saxlayır.
yerә sәrilәn, yaxud torpağa işlәyәn bığcıqlar Şibyәdәn gül dükanlarında başqa bitkilәrin
olur. Onlar torpaqdan rütubәt, mineral canındakı rütubәti qorumaq üçün dә
duzlar alır. Onların hәm dә iri bitkilәrdәki istifadә edirlәr.
kimi, daxili su mübadilә sistemi yoxdur.
Bu sәbәbdәn şibyәlәr, әsasәn yalnız Torf şibyәsi rütubәti çox yaxşı udduğun-
rütubәtli şәraitdә inkişaf edir. Ağacların dan Birinci Dünya müharibәsi dövründә
gövdәsindә yerlәşәn şibyәlәr hәmişә gün ondan yaraların müalicәsi zamanı istifadә
işığı az düşәn tәrәfdә olur. Bu bitkinin edirdilәr. Onu salamandra, qurbağa
bәzi növlәri rütubәtli qayalarda da bitir. saxlanan akvariumların yerinә xalça kimi
Əgәr qaya qurudursa, şibyә quruyur, amma döşәmәk olur. Torf da qismәn çürümüş
ölmür. Rütubәt yaranan kimi, qurumuş şibyәdәn vә başqa bitkilәrdәn ibarәtdir.
şibyә dә özünә gәlir. Bir çox ölkәlәrdә torfu qurudandan sonra
Şibyәnin bir neçә yüz növü var. Ən ondan yanacaq kimi istifadә olunur.
çox yayılanı ağ şibyәdir. O, torpağın
rütubәtli yerindә yaşıl “balışlar” әmәlә Maraqlıdır ki, “şibyә” terminindәn
gәtirir. Şibyәnin bir növünün tәpәsindә bәzәn düzgün istifadә etmirlәr. Mәsәlәn,
pırpız tükcüklәr olan toxum qutusu olur. “İrland şibyәsi” deyilәn bir bitki var ki,
әslindә heç şibyә deyil.
