Page 105 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 105
105

Dәniz yosunları necә bitir?

Ə gәr sizin akvariumunuz varsa, edir. Bu baxımdan yosunlar göbәlәklәrdәn,
yәqin, fikir vermisiniz ki, tez- onlarla qohum olan başqa bitkilәrdәn çox
tez onun sәthindә yaşılımtıl bir fәrqlәnir.
tәbәqә әmәlә gәlir. Bu, yosundur. Ona
dәnizdә dә rast gәlmisiniz – çimәndә Tәbiәtdә әn çox yayılan yaşıl yosunlar-
ayaqlarınıza cürbәcür ot-әlәf yapışır ha! dır. O, sakit su hövzәlәrindә suyun üzünә
Bax, o da yosundur. Yosunun minlәrlә yığılan yaşılımtıl qat kimi görünür. Bәzi
növü var, ona yer üzünün bütün nәhәng dәniz yosunlarında vә laminari-
guşәlәrindә rast gәlmәk mümkündür: lәrdә (qonur yosun) xlorofildәn başqa
bataqlıqlarda, nohurlarda, göllәrdә, çay- sarımtıl-qәhvәyi piqment olur. Bәzi qәhvәyi
larda, hә a okeanlarda. Onların ölçülәri yosunların saplağı o qәdәr möhkәmdir ki,
dә müxtәlif olur: lap xırda, mikroskopik onlardan kәndir hazırlanır. Yosunların bir
orqanizmlәrdәn tutmuş, uzunluğu 30 metrә qismindәn isә yod alırlar.
çatan dәniz bitkilәrinәdәk.
Yosunlar bitki alәminin әn primitiv Qırmızı yosunlar çox incә formaya ma-
formalarındandır. Onların bәzisi yalnız bir lik, gözәl dәniz bitkilәridir. Hәrdәn onlar
müstәqil hüceyrәdәn ibarәt olur. Digәrlәri o qәdәr sıx olur ki, su lap qırmızıya çalır.
zәncir kimi bir-birinә bağlanır, başqası Belә hadisәyә daha çox Qırmızı dәnizdә
bütöv bir hüceyrә şәbәkәsi әmәlә gәtirir. rast gәlmәk mümkündür vә bu dәniz öz
Bәzi yosunlar isә dәstәdәn ayrılıb, yeni adını elә qırmızı yosundan götürüb.
koloniyalar yaradır.
Yosunların tәrkibindә dә xlorofil var Yosunların daha bir növü var : diatom
ki, onun kömәyilә bitki günәş şüalarını yosunlar. Onların xırda pulcuqları var. Bu
udur vә özü üçün qida maddәlәri istehsal yosun ölәndәn sonra hәmin pulcuqlar
suyun dibinә enir vә orada qalınlığı bir
neçә metrәdәk olan çöküntü tәbәqәsi
yaradır.
   100   101   102   103   104   105   106   107   108   109   110