Page 109 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 109
109
Mikroblar nәdir?
İnsan mövcud olduğu uzun heyvanlar “tәbii immunitetә” malikdirlәr.
minilliklәr boyu nәdәn xәstәlәndi- Bu o demәkdir ki, onlar başqa heyvanların
yini heç cür anlaya bilmirdi. İbtidai xәstәliyinә yoluxmurlar. Maraqlıdır ki,
insanlar xәstәliyә öz “izahlarını” verirdilәr peyvәndlәr vә antitoksinlәr insanda bәzi
– onlar elә fikirlәşirdi ki, azar-bezar öz mikroblara qarşı immunitet yarada bilir.
qurbanlarına, daxilindә yaşayan bәd ruh-
lardan gәlir. Filtrә olunan viruslar isә daha çox göy
Vә yalnız 1885-ci ildә elm isbat etdi ki, öskürәk, quduzluq, suçiçәyi, uşaq iflici,
xәstәliklәrin çoxunu mikroblar törәdir. adi zökәm kimi xәstәliklәr yaradır. Alimlәr
Mikrobların xәstәlik yaratdığı haqda mikrob deyilәn bu gözәgörünmәz, amma
fәrziyyәni, ilk olaraq, Lui Paster irәli sürdü. güclü orqanizmlәri hәlә çox öyrәnmәli-
Vә biz bu gün artıq dәqiq bilirik ki, mikrob dirlәr.
insanın әn qәddar düşmәnidir. Onlar
tәkhüceyrәli mikroorqanizmlәrdir. Mikrobu
yalnız mikroskop altında görmәk olar.
Onların bәzilәri o qәdәr xırdadır ki, әslindә
heç görünmür!
Mikroblar, yaxud mikroorqanizmlәr
hәm heyvan, hәm bitki mәnşәli ola bilәr.
Heyvan mәnşәli mikroblara “irotoza”, bitki
mәnşәlilәrinә “bakteriya” deyilir. Mikrob-
ların üçüncü qrupu isә “filtrә olunan virus-
lar” adlanır. Bu nә demәkdir? Hәmin
mikroblar o qәdәr xırda olur ki, bir çox
mikrobların qarşısını alan әn narın
filtrlәrdәn belә asanlıqla keçir.
Mikrobun bir tipi yalnız bir xәstәlik
törәdir. Mәsәlәn, skarlatin yaradan mikrob
malyariya vә başqa xәstәliklәr yarada
bilmәz. Lakin hәmin o xәstәlik törәdәn
mikroblarla eyni növdәn olan çoxlu sayda
başqaları da var ki, insanlara xeyir gәtirir.
Mikrobların törәtdiyi xәstәlikdәn insan
әgәr ölmürsә, onun orqanizmi gec-tez
hәmin mikrobları özü mәhv edir. Bәzi
xәstәlikәr, mәsәlәn, skarlatin, göy öskürәk,
yaxud xanazır keçirәn insan eyni xәstәliyә
tәkrar yoluxmur. Orqanizmin xәstәliyә
tәkrar yoluxmasının qarşısını alan
mexanizmә “tәbii immunitet” deyilir. Bәzi
Mikroblar nәdir?
İnsan mövcud olduğu uzun heyvanlar “tәbii immunitetә” malikdirlәr.
minilliklәr boyu nәdәn xәstәlәndi- Bu o demәkdir ki, onlar başqa heyvanların
yini heç cür anlaya bilmirdi. İbtidai xәstәliyinә yoluxmurlar. Maraqlıdır ki,
insanlar xәstәliyә öz “izahlarını” verirdilәr peyvәndlәr vә antitoksinlәr insanda bәzi
– onlar elә fikirlәşirdi ki, azar-bezar öz mikroblara qarşı immunitet yarada bilir.
qurbanlarına, daxilindә yaşayan bәd ruh-
lardan gәlir. Filtrә olunan viruslar isә daha çox göy
Vә yalnız 1885-ci ildә elm isbat etdi ki, öskürәk, quduzluq, suçiçәyi, uşaq iflici,
xәstәliklәrin çoxunu mikroblar törәdir. adi zökәm kimi xәstәliklәr yaradır. Alimlәr
Mikrobların xәstәlik yaratdığı haqda mikrob deyilәn bu gözәgörünmәz, amma
fәrziyyәni, ilk olaraq, Lui Paster irәli sürdü. güclü orqanizmlәri hәlә çox öyrәnmәli-
Vә biz bu gün artıq dәqiq bilirik ki, mikrob dirlәr.
insanın әn qәddar düşmәnidir. Onlar
tәkhüceyrәli mikroorqanizmlәrdir. Mikrobu
yalnız mikroskop altında görmәk olar.
Onların bәzilәri o qәdәr xırdadır ki, әslindә
heç görünmür!
Mikroblar, yaxud mikroorqanizmlәr
hәm heyvan, hәm bitki mәnşәli ola bilәr.
Heyvan mәnşәli mikroblara “irotoza”, bitki
mәnşәlilәrinә “bakteriya” deyilir. Mikrob-
ların üçüncü qrupu isә “filtrә olunan virus-
lar” adlanır. Bu nә demәkdir? Hәmin
mikroblar o qәdәr xırda olur ki, bir çox
mikrobların qarşısını alan әn narın
filtrlәrdәn belә asanlıqla keçir.
Mikrobun bir tipi yalnız bir xәstәlik
törәdir. Mәsәlәn, skarlatin yaradan mikrob
malyariya vә başqa xәstәliklәr yarada
bilmәz. Lakin hәmin o xәstәlik törәdәn
mikroblarla eyni növdәn olan çoxlu sayda
başqaları da var ki, insanlara xeyir gәtirir.
Mikrobların törәtdiyi xәstәlikdәn insan
әgәr ölmürsә, onun orqanizmi gec-tez
hәmin mikrobları özü mәhv edir. Bәzi
xәstәlikәr, mәsәlәn, skarlatin, göy öskürәk,
yaxud xanazır keçirәn insan eyni xәstәliyә
tәkrar yoluxmur. Orqanizmin xәstәliyә
tәkrar yoluxmasının qarşısını alan
mexanizmә “tәbii immunitet” deyilir. Bәzi
