Page 114 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 114
Asbest nәdir?

B izim әksәriyyәtimiz elә bilir ki, pambıqdan üstünlüyü odadavamlılığın-
asbesti insan, yәqin, son zamanlar dadır. Elә buna görә dә asbestdәn sәnayedә
kәşf edib, amma elә deyil. Asbest geniş istifadә edirlәr vә alimlәr hәlә onu
adamlara artıq neçә min illәrdir ki, tanışdır! әvәz etmәk üçün heç nә tapa bilmәyiblәr.
Qәdim mәbәdlәrdә ondan mәşәllәr düzәl-
dәndә, mehrabı oddan qoruyanda istifadә Bu yeganә mineraldır ki, ondan lif
edirdilәr. Hәlә 2000 il qabaq qәdim almaq vә parça toxumaq da mümkündür.
romalılar onu meyitlәri yandırarkәn Yanğın tәhlükәsi olan müәssisәlәrdә
işlәdirdilәr. Belә bir әfsanә var ki, guya fәhlәlәrin geyimi, o cümlәdәn papaq, әlcәk,
Şarremanyanın asbestdәn olan bir süfrәsi ayaqqabı belә, başdan-ayağa asbestdәn
varmış – üstündәki lәkәlәri tәmizlәmәk hazırlanır. Asbest 1090 dәrәcәdәn 1650
üçün onu tonqala atırmış... dәrәcәyәdәk; onun bәzi növlәri isә lap
Yunan dilindәn tәrcümәdә “asbest” 2760 dәrәcәyәdәk istiliyә davam gәtirir!
sözü “yox olmayan”, yaxud “yanmayan”
demәkdir. İndi isә bu ad altında oda Dünyada istehsal olunan bütün asbestin
müqavimәti olan lifli materiallar qrupunu tәn yarısı Birlәşmiş Ştatların payına düşür,
birlәşdirirlәr. Tәrkibindә asbest olan mine- lakin bu ölkәnin özü asbest ehtiyatının
rallar möhkәmliyi, elastikliyi vә tәtbiq cәmi 5 faizinә malikdir. Dünya asbest
olunduğu yerә görә fәrqlәnir. Asbestin ehtiyatlarının 75 faizi Kanadada, Kvebek
tәrkibindә әhәng silikatı, maqnezium vә әyalәtindәdir.
hәrdәn dәmir dә olur.
Asbest özünün lifli quruluşundan Asbest bәzi dağ süxurlarının arasında
pambığı vә yunu xatırladır, lakin onun lay şәklindә olur. Hәrdәn onu çıxarmaq
üçün şaxtalara ehtiyac yaranır. Bir ton
asbest әldә etmәk üçün 45 ton dağ süxu-
runu emal etmәk lazım gәlir!
   109   110   111   112   113   114   115   116   117   118   119