Page 23 - Peşəkar aktyorluq dərsləri
P. 23
rlar eqosentrist olduqları üçün tamaşaçı kütlәsindәn Peşəkar aktyorluq dərsləri
qorxurlar. Onların aktyor karyerası tamaşaçıların rәyin-
dәn asılıdır, qorxu o qәdәr böyükdür ki, bәzәn sәhnәdә 23
çaşıb qalır, obrazı dolğun әks etdirә bilmirlәr. Bütün
cәhdlәr yeknәsәq oyunla, әzbәrçiliklә, rola girә bilmә-
mәklә sonuclanır. Tamaşaçını әmәkdaşlığa dәvәt etmәk
lazımdır ki, o da sizinlә birlikdә “oynasın”. Çünki tama-
şaçı ilә işbirliyinin dә öz mühiti var. Mühit bizim dövrdә
çox әhәmiyyәtlidir vә düşünürәm ki, gәlәcәkdә dә
bәşәriyyәtin әn mühüm mәdәni amillәrindәn biri kimi
qalacaq. Mühit hәm bizim, hәm dә hәr bir tamaşaçının
qәlbini, keçirdiyi daxili hisslәri açıb göstәrir. Әgәr sәnә-
timizlә başqalarının qәlbinә yol tapa bilsәk, möcüzә
yaratmış olarıq. Hәyati hisslәrә ehtiyacımız var, әgәr xal-
qa xidmәt etmәk istәyiriksә, bu, o demәk deyil ki, yalnız
müasir, yenicә yazılmış pyeslәri sәhnәyә qoymalıyıq.
Bu gün insan qәlbinin dәrinliklәrindә gizlәnmiş hiss-
lәri oyatmaq mәqsәdilә yüz il әvvәl yazılmış әsәrә dә
müraciәt etmәk lazımdır. Bәli, bu hisslәr çox dәrindәdir,
canımızı elә sıxır ki, әtrafda nә baş verdiyini anlamırıq.
Bilmirik ki, Hitlerin axırı necә olacaq, ümumiyyәtlә, heç
nә anlaya bilmirik, sanki hissiyyatımızı itirmişik. Ancaq
hadisәlәri dәrk etmәyә borcluyuq. Mәnәviyyat cılız-
laşanda şüur onun quluna çevrilir, Hitlerin kim olduğunu
başa düşür, onun bәşәriyyәtә verdiyi zülmlәri görürük.
Bu dәhşәtlәrin qarşısı alına bilәrdi, tәәssüf ki, belә
olmadı. Sosial, mәdәni problemlәr ali sәnәtimizin – teat-
rın kömәyi ilә hәll edilә bilәr. Mühit isә elә bir vasitәdir
ki, burada tamaşaçı ilә söz olmadan da ünsiyyәt qurmaq
mümkündür.
Uzun illәr әvvәl Hamleti oynayanda bir eksperiment
apardım. Hamleti özüm istәdiyim kimi yox, tamaşaçının
qorxurlar. Onların aktyor karyerası tamaşaçıların rәyin-
dәn asılıdır, qorxu o qәdәr böyükdür ki, bәzәn sәhnәdә 23
çaşıb qalır, obrazı dolğun әks etdirә bilmirlәr. Bütün
cәhdlәr yeknәsәq oyunla, әzbәrçiliklә, rola girә bilmә-
mәklә sonuclanır. Tamaşaçını әmәkdaşlığa dәvәt etmәk
lazımdır ki, o da sizinlә birlikdә “oynasın”. Çünki tama-
şaçı ilә işbirliyinin dә öz mühiti var. Mühit bizim dövrdә
çox әhәmiyyәtlidir vә düşünürәm ki, gәlәcәkdә dә
bәşәriyyәtin әn mühüm mәdәni amillәrindәn biri kimi
qalacaq. Mühit hәm bizim, hәm dә hәr bir tamaşaçının
qәlbini, keçirdiyi daxili hisslәri açıb göstәrir. Әgәr sәnә-
timizlә başqalarının qәlbinә yol tapa bilsәk, möcüzә
yaratmış olarıq. Hәyati hisslәrә ehtiyacımız var, әgәr xal-
qa xidmәt etmәk istәyiriksә, bu, o demәk deyil ki, yalnız
müasir, yenicә yazılmış pyeslәri sәhnәyә qoymalıyıq.
Bu gün insan qәlbinin dәrinliklәrindә gizlәnmiş hiss-
lәri oyatmaq mәqsәdilә yüz il әvvәl yazılmış әsәrә dә
müraciәt etmәk lazımdır. Bәli, bu hisslәr çox dәrindәdir,
canımızı elә sıxır ki, әtrafda nә baş verdiyini anlamırıq.
Bilmirik ki, Hitlerin axırı necә olacaq, ümumiyyәtlә, heç
nә anlaya bilmirik, sanki hissiyyatımızı itirmişik. Ancaq
hadisәlәri dәrk etmәyә borcluyuq. Mәnәviyyat cılız-
laşanda şüur onun quluna çevrilir, Hitlerin kim olduğunu
başa düşür, onun bәşәriyyәtә verdiyi zülmlәri görürük.
Bu dәhşәtlәrin qarşısı alına bilәrdi, tәәssüf ki, belә
olmadı. Sosial, mәdәni problemlәr ali sәnәtimizin – teat-
rın kömәyi ilә hәll edilә bilәr. Mühit isә elә bir vasitәdir
ki, burada tamaşaçı ilә söz olmadan da ünsiyyәt qurmaq
mümkündür.
Uzun illәr әvvәl Hamleti oynayanda bir eksperiment
apardım. Hamleti özüm istәdiyim kimi yox, tamaşaçının