Page 21 - Peşəkar aktyorluq dərsləri

irsәk, anlayarıq ki, burada mühit artıq bәrqәrar olub Peşəkar aktyorluq dərsləri
vә onu fәrdi surәtdә yaratmağa ehtiyac yoxdur. İkinci
addım kimi isә bunu tәklif edirәm: pyesin aktyorlarla 21
birgә ümumi oxunuş prosesindә araşdırmaq lazımdır ki,
tamaşanın konkret sәhnәsi vә konkret anı üçün hansı
mühitin seçilmәsi mәqbul sayıla bilәr? “Otello” әsәrini
götürәk. Әgәr siz bu faciәdәki mühiti hiss etsәniz,
görәcәksiniz ki, Şekspirin digәr әsәrlәrinin heç birindә
belә mühit yoxdur. “On ikinci gecә”dә mühit tam fәrq-
lidir, elәcә dә istәnilәn müasir pyesdә mühitlәr bir-birin-
dәn seçilir. Dünyada mühitsiz heç nә yoxdur, amma
bizim soyuq, cansıxıcı qavrayışımız mühit tanımır, onu
qәbul etmir vә mühitlә daim mübarizә aparır.

Sәhnә mühiti yaratmağın üçüncü yolu әtrafımızda
görmәk istәdiyimiz mühitin tәsәvvürdә canlandırılma-
sıdır. Amma o, hәlә içimizdә “bişmәyib”, başqa sözlә
desәk, tam әrsәyә gәlmәyib. Tәsәvvür edin ki, bu otağı
mavi tüstü basıb, yaxud bihuşedici qoxu bürüyüb. Bunu
tәsәvvürdә canlandırmaq heç dә çәtin deyil. Yaxud düşü-
nәk ki, otağı kәdәr bürüyüb. Әslindә, elә bunu da fikri-
mizdә canlandıra bilәrik. Әgәr düşünsәniz ki, “otaqda
kәdәr mühiti yaratmaq üçün mәn mütlәq qәm-qüssәyә
batmalıyam”, bax bu, yanlış fikirdir. Onsuz da, çevrәmiz
acılarla doludur, biz isә hәlәlik bu kәdәrdәn uzağıq.

Әgәr otaqdakı kәdәr mühitini tәsәvvürdә canlandıra
bilsәk, bunu çәtinlik çәkmәdәn sәhnәyә daşımaq müm-
kündür. Sәhnәdә gәzib-danışacaq, oturub-duracağıq,
amma tәsәvvürümüzdәki mühitlә daim hesablaşmalı,
onunla tәmasda olmalıyıq. Bu, böyük zәhmәt tәlәb etmir.
Әn çәtini odur ki, özünü kәdәri duymağa mәcbur edәsәn.
Bu, yanlışdır. Tәsәvvürdә canlandırdığınız mühitlә har-