Page 137 - Peşəkar aktyorluq dərsləri
P. 137
r edәndә mәndә belә bir hiss oyanmalıdır: sanki bu Peşəkar aktyorluq dərsləri
obrazları tәxәyyülümdә, xәyallarımda görürәm. Әgәr
Sanço Pansa sәhnәdә oyun zamanı mәnә qarşılıq verib 137
hәr hansı hәrәkәti yerinә yetirirsә, buna dәrhal düzgün
reaksiya vermәliyәm. Bu, tәcrid olunmuş oyun deyil, ola
da bilmәz.
Söylәmişdim ki, әgәr rol üzәrindә iş sona çatıbsa,
artıq әtrafımızda olanların hamısını obrazın xarakterinin
açılması üçün istifadә etmәkdәn vaz keçmәliyik. Çünki
bu proses rol ilә tanışlıqdan bir müddәt әvvәl başlayır,
yaradıcı iş başa çatandan sonra da xeyli davam edir. Ak-
tyor tәbiәtiniz sizi mәcbur edir ki, әtraf mühitin zәngin
gözәlliklәrindәn, heyrәtamiz incәliklәrindәn vә real
mәziyyәtlәrindәn rol üçün “şirә” toplayasınız. Hәmkar-
larınızla görüşәndә, teatr vә rol barәdә müzakirәlәr apa-
randa, teatrdan kәnarda yaşadığınız real hәyatda baş
verәn hadisәlәri araşdırdıqda tәәssüratlar vә qәnaәtlәr
daha da güclәnir.
Jestlәri hәyata keçirmәklә daxili әtalәti hәrәkәtә
gәtiririk. Mәsәlәn, pyesin mәtnini oxuyanda obraza uy-
ğun sәs tembri müәyyәn etmәliyik. Bununla da şüuru-
muz, qәlbimiz, fiziki orqanlarımız süstlükdәn azad olur,
hәrәkәtә gәlir. Amma jesti hәyata keçirdiyimiz an özü-
müzü tam sәrbәst hiss edirik, bu sәrbәstlik isә bizә yeni
yaradıcılıq fantaziyası verir. Yәni ürәyimiz necә hökm
edirsә, jesti dә hәmin tәrzdә yerinә yetiririk. Belәliklә,
jest aktyora mәlum olan digәr üsullarla müqayisәdә daha
sәrbәst vә әsl istedad tәlәb edәn yoldur. Jestdәn istifadә
etmәklә tәrәf-müqabildәn, rejissordan vә müәllifdәn
istәdiyimizi alıb tamaşaçıya çatdıra bilәrik.
– Jestin yalnız fiziki hәrәkәt yox, eyni zamanda
psixoloji rәmzlәrdәn biri olduğunu anlayıram. Bәs
obrazları tәxәyyülümdә, xәyallarımda görürәm. Әgәr
Sanço Pansa sәhnәdә oyun zamanı mәnә qarşılıq verib 137
hәr hansı hәrәkәti yerinә yetirirsә, buna dәrhal düzgün
reaksiya vermәliyәm. Bu, tәcrid olunmuş oyun deyil, ola
da bilmәz.
Söylәmişdim ki, әgәr rol üzәrindә iş sona çatıbsa,
artıq әtrafımızda olanların hamısını obrazın xarakterinin
açılması üçün istifadә etmәkdәn vaz keçmәliyik. Çünki
bu proses rol ilә tanışlıqdan bir müddәt әvvәl başlayır,
yaradıcı iş başa çatandan sonra da xeyli davam edir. Ak-
tyor tәbiәtiniz sizi mәcbur edir ki, әtraf mühitin zәngin
gözәlliklәrindәn, heyrәtamiz incәliklәrindәn vә real
mәziyyәtlәrindәn rol üçün “şirә” toplayasınız. Hәmkar-
larınızla görüşәndә, teatr vә rol barәdә müzakirәlәr apa-
randa, teatrdan kәnarda yaşadığınız real hәyatda baş
verәn hadisәlәri araşdırdıqda tәәssüratlar vә qәnaәtlәr
daha da güclәnir.
Jestlәri hәyata keçirmәklә daxili әtalәti hәrәkәtә
gәtiririk. Mәsәlәn, pyesin mәtnini oxuyanda obraza uy-
ğun sәs tembri müәyyәn etmәliyik. Bununla da şüuru-
muz, qәlbimiz, fiziki orqanlarımız süstlükdәn azad olur,
hәrәkәtә gәlir. Amma jesti hәyata keçirdiyimiz an özü-
müzü tam sәrbәst hiss edirik, bu sәrbәstlik isә bizә yeni
yaradıcılıq fantaziyası verir. Yәni ürәyimiz necә hökm
edirsә, jesti dә hәmin tәrzdә yerinә yetiririk. Belәliklә,
jest aktyora mәlum olan digәr üsullarla müqayisәdә daha
sәrbәst vә әsl istedad tәlәb edәn yoldur. Jestdәn istifadә
etmәklә tәrәf-müqabildәn, rejissordan vә müәllifdәn
istәdiyimizi alıb tamaşaçıya çatdıra bilәrik.
– Jestin yalnız fiziki hәrәkәt yox, eyni zamanda
psixoloji rәmzlәrdәn biri olduğunu anlayıram. Bәs