Page 138 - Peşəkar aktyorluq dərsləri
P. 138
Mixail Çexov
psixoloji jest rәmzini hәyata keçirәnәcәn baş verәn
prosesin mәğzi nәdәn ibarәtdir?
– Sizin fәrdi istedadınız. Әgәr aktyorluq sәnәtindәn
uzaqsınızsa, heç nә dadınıza çatmayacaq. Yox, bu çәtin
sәnәtin mürәkkәb yolları ilә irәlilәyirsinizsә, demәli,
araşdırılan mövzu barәdә bir çox mәtlәblәrdәn xәbәrdar-
sınız. Niyә Otello rolunu oynamaq istәyirsiniz? Çünki ak-
tyor kimi hiss edirsiniz ki, hәmin rolun ifası üçün daxili
tәlәbatınız yaranıb. Әks tәqdirdә bu, Aya uçmağa bәnzә-
yәrdi. İstedadsız adamlar sәhnәyә çıxsalar da, başqala-
rının oyununa baxsalar da, heç nә hiss etmir, sәnәtin
incәliklәrini vә gözәlliklәrini anlamırlar.
– Әgәr Maqbet obrazına onun xarakterini tәhlil
etmәk әvәzinә, jest baxımından yanaşsam vә Maq-
betin әvvәl zәif, sonra isә güclü şәxsiyyәt olduğunu
görsәm, sizcә, bu, mәntiqi yanaşmadır? Bu obrazı jest
kimi tәxәyyülümdә necә canlandıra bilәrәm?
– Әvvәla, Maqbet obrazı üçün tapdığınız jesti dәqiq
hәyata keçirmәlisiniz. Bu jesti dәfәlәrlә tәkrar etdikdәn
sonra onu tәkmillәşdirmәyә cәhd göstәrmәlisiniz. Әlbәt-
tә, sağlam dәrrakә tapdığınız jestlә oyun oynamağa
başlayacaq, sizi әmin etmәyә çalışacaq ki, hәr şey qayda-
sındadır. Bu tәqdirdә jestin görünüşünü dәyişib yeni
çalarlar tapmağa cәhd göstәrin. Yeni çalarlar, incәliklәr
kәşf etmәklә obrazın daxili alәminә daha dәrindәn daxil
138 olun. Unutmayın, sağlam şüurun diktәsinә uymaq, dәrra-
kәnin әmrlәrini yerinә yetirmәk olmaz. Şәxsi tәcrübә,
yaradıcılıq fәrdiliyi sizә düzgün yol göstәrәcәk: jestdәn
necә istifadә etmәk mәqsәdәuyğundur? Bu, arzudan,
sәrbәst seçimdәn asılıdır. Obrazın mәziyyәtlәrini açmaq
üçün, ilk növbәdә, sağlam dәrrakәdәn, şüurun söylәdik-
lәrindәn vaz keçin, ona әhәmiyyәt vermәyin, aktyor
psixoloji jest rәmzini hәyata keçirәnәcәn baş verәn
prosesin mәğzi nәdәn ibarәtdir?
– Sizin fәrdi istedadınız. Әgәr aktyorluq sәnәtindәn
uzaqsınızsa, heç nә dadınıza çatmayacaq. Yox, bu çәtin
sәnәtin mürәkkәb yolları ilә irәlilәyirsinizsә, demәli,
araşdırılan mövzu barәdә bir çox mәtlәblәrdәn xәbәrdar-
sınız. Niyә Otello rolunu oynamaq istәyirsiniz? Çünki ak-
tyor kimi hiss edirsiniz ki, hәmin rolun ifası üçün daxili
tәlәbatınız yaranıb. Әks tәqdirdә bu, Aya uçmağa bәnzә-
yәrdi. İstedadsız adamlar sәhnәyә çıxsalar da, başqala-
rının oyununa baxsalar da, heç nә hiss etmir, sәnәtin
incәliklәrini vә gözәlliklәrini anlamırlar.
– Әgәr Maqbet obrazına onun xarakterini tәhlil
etmәk әvәzinә, jest baxımından yanaşsam vә Maq-
betin әvvәl zәif, sonra isә güclü şәxsiyyәt olduğunu
görsәm, sizcә, bu, mәntiqi yanaşmadır? Bu obrazı jest
kimi tәxәyyülümdә necә canlandıra bilәrәm?
– Әvvәla, Maqbet obrazı üçün tapdığınız jesti dәqiq
hәyata keçirmәlisiniz. Bu jesti dәfәlәrlә tәkrar etdikdәn
sonra onu tәkmillәşdirmәyә cәhd göstәrmәlisiniz. Әlbәt-
tә, sağlam dәrrakә tapdığınız jestlә oyun oynamağa
başlayacaq, sizi әmin etmәyә çalışacaq ki, hәr şey qayda-
sındadır. Bu tәqdirdә jestin görünüşünü dәyişib yeni
çalarlar tapmağa cәhd göstәrin. Yeni çalarlar, incәliklәr
kәşf etmәklә obrazın daxili alәminә daha dәrindәn daxil
138 olun. Unutmayın, sağlam şüurun diktәsinә uymaq, dәrra-
kәnin әmrlәrini yerinә yetirmәk olmaz. Şәxsi tәcrübә,
yaradıcılıq fәrdiliyi sizә düzgün yol göstәrәcәk: jestdәn
necә istifadә etmәk mәqsәdәuyğundur? Bu, arzudan,
sәrbәst seçimdәn asılıdır. Obrazın mәziyyәtlәrini açmaq
üçün, ilk növbәdә, sağlam dәrrakәdәn, şüurun söylәdik-
lәrindәn vaz keçin, ona әhәmiyyәt vermәyin, aktyor