Page 420 - antologiya
P. 420
Türkiyə ədəbiyyatı antologiyası
nә isә pıçıldayandan sonra arvadının verdiyi mavi boğ-
çayla mis qabı nәnәnin qabağına qoydu. Mәdinә nәnә
qarşısındakılara fikir vermәdi.
Namәlum adam:
– Pah atonnan... – deyib, deyinә-deyinә uzaqlaşdı.
Mәdinә nәnәnin gözü yol çәkirdi, sanki uzaqlarda
nәvәlәrini görmüşdü. Sonra oğlu yadına düşdü. Çoxdandı
hәsrәt qaldığı Mustafası, görәsәn, indi haradadı, hansı
cәbhәdә vuruşur? O, vәtәnini qorumaq üçün düşmәnlә üz-
üzә gәlәrkәn, burada arvad-uşağı vәtәni tәrk edirdi.
Ailәsinin başında olsaydı, nәvәlәri, gәlini belә sәrgәrdan
olmazdı. Heç qoyardımı anası burada qalsın? Bu nәdi?
Deyәsәn, qulağına sәs gәldi. Yerdәn götürdüyü daşı uzaq-
dan keçәn tısbağaya atdı. Düzdü, buna “atmaq” demәk
olmazdı: daş iki addımlıqda yerә düşәrәk, tısbağanın
hәndәvәrinә dә çatmadı. Tısbağa yavaş-yavaş sürünüb
420 gözdәn itәnәdәk nәnә onun dalınca baxdı. Tısbağa yoxa
çıxanda elә heyifsilәndi ki, elә bil başını qatmaq üçün
tapdığı oyun yarıda qalmışdı. Öz-özünә “bәlkә, mәn dә
yavaş-yavaş yoluma davam edim, heç olmasa, bir az
gedәrәm, – dedi. Tısbağa yerişiylә olsa da, buradan
uzaqlaşmaq istәyirdi. Amma… Beyni qarışdı... Әslindә
belә şeylәri ağlına gәtirmәk istәmirdi. Nә olacaqsa, qoy
bu qayanın altında olsun.
Vәtәnlәrini tәrk edib köçәnlәr dәstә-dәstә nәnәnin
gözü önündәn keçib gedirdi. Onu görәrkәn ayaq saxlayıb
yemәk-içmәk verәnlәr dә olurdu. Görmәyәnlәrdәn, bәlkә
dә, özlәrini görmәzliyә vuranlardan da incimirdi, deyirdi,
eybi yox, görәn dә sağ olsun, görmәyәn dә... Neylәsinlәr,
yazıqlar qorxur, tez qaçıb canlarını qurtarmaq istәyirlәr.
Türklәr vә ermәnilәr... niyә bu iki millәt bu vәziyyәtә
gәlib çıxdı? İllәr boyu bir yerdә mehriban yaşayan
qonşulara nә oldu, hansı qara pişik aralarına girdi ki, indi
bir-birlәrinә düşmәn kimi baxırlar? Elә bil hәmişә “can”
deyib, “can” eşidәn bunlar deyilmiş.
nә isә pıçıldayandan sonra arvadının verdiyi mavi boğ-
çayla mis qabı nәnәnin qabağına qoydu. Mәdinә nәnә
qarşısındakılara fikir vermәdi.
Namәlum adam:
– Pah atonnan... – deyib, deyinә-deyinә uzaqlaşdı.
Mәdinә nәnәnin gözü yol çәkirdi, sanki uzaqlarda
nәvәlәrini görmüşdü. Sonra oğlu yadına düşdü. Çoxdandı
hәsrәt qaldığı Mustafası, görәsәn, indi haradadı, hansı
cәbhәdә vuruşur? O, vәtәnini qorumaq üçün düşmәnlә üz-
üzә gәlәrkәn, burada arvad-uşağı vәtәni tәrk edirdi.
Ailәsinin başında olsaydı, nәvәlәri, gәlini belә sәrgәrdan
olmazdı. Heç qoyardımı anası burada qalsın? Bu nәdi?
Deyәsәn, qulağına sәs gәldi. Yerdәn götürdüyü daşı uzaq-
dan keçәn tısbağaya atdı. Düzdü, buna “atmaq” demәk
olmazdı: daş iki addımlıqda yerә düşәrәk, tısbağanın
hәndәvәrinә dә çatmadı. Tısbağa yavaş-yavaş sürünüb
420 gözdәn itәnәdәk nәnә onun dalınca baxdı. Tısbağa yoxa
çıxanda elә heyifsilәndi ki, elә bil başını qatmaq üçün
tapdığı oyun yarıda qalmışdı. Öz-özünә “bәlkә, mәn dә
yavaş-yavaş yoluma davam edim, heç olmasa, bir az
gedәrәm, – dedi. Tısbağa yerişiylә olsa da, buradan
uzaqlaşmaq istәyirdi. Amma… Beyni qarışdı... Әslindә
belә şeylәri ağlına gәtirmәk istәmirdi. Nә olacaqsa, qoy
bu qayanın altında olsun.
Vәtәnlәrini tәrk edib köçәnlәr dәstә-dәstә nәnәnin
gözü önündәn keçib gedirdi. Onu görәrkәn ayaq saxlayıb
yemәk-içmәk verәnlәr dә olurdu. Görmәyәnlәrdәn, bәlkә
dә, özlәrini görmәzliyә vuranlardan da incimirdi, deyirdi,
eybi yox, görәn dә sağ olsun, görmәyәn dә... Neylәsinlәr,
yazıqlar qorxur, tez qaçıb canlarını qurtarmaq istәyirlәr.
Türklәr vә ermәnilәr... niyә bu iki millәt bu vәziyyәtә
gәlib çıxdı? İllәr boyu bir yerdә mehriban yaşayan
qonşulara nә oldu, hansı qara pişik aralarına girdi ki, indi
bir-birlәrinә düşmәn kimi baxırlar? Elә bil hәmişә “can”
deyib, “can” eşidәn bunlar deyilmiş.