Page 306 - antologiya
P. 306
Türkiyə ədəbiyyatı antologiyası
Adını nә qoyublar, görәsәn? Çevrilib o tәrәfә baxdım.
Ağzının marçıltısı otağı başına götürmüşdü. Bacım
maşayla sobadakı odu eşәlәyir, çaydanı külün içinә qoyur,
әtrafına köz yığırdı. Elә bil hәmin mәqamda ona çatdı,
üzünü çevirib mәnә baxdı, “Ac deyilsәn ki?” – soruşdu.
Başımı buladım. “Acsan...” – o, mәni üstәlәdi. Dodaq-
larımın arasından güclә eşidilәn “Yox, ac deyilәm” sözlәri
çıxdı. Bu sözlәrlә birgә otağın ortasına, künc-bucağına
başqa sözlәr dә sәpәlәndi. Demәli, atamın xәstә olduğunu
mәnә demәyiblәr. Söhbәt әsnasında “Damı Xәlil düzәltdi, –
deyir, – bildir dә o gәlmişdi”. Xәlil... Bu Xәlil kim idi axı?
Tanıya bilmәdim, amma kim olduğunu da soruşmadım.
Soruşsaydım, bәlkә dә, bir xeyli söz eşidәcәkdim (bәs nә
tez unutdum, tısbağa qınından çıxdı, qınını bәyәnmәdi,
daha nәlәr, nәlәr...), “Әlindәn belә işlәr yaxşı gәlir”, –
deyirәm. Bunu deyәndә dә atam mәnә qәribә tәrzdә baxır.
Amma heç nә demir. Arvadım uşağı beşiyә qoymağa cәhd
306 edir. Qarnı doydu, demәli, vәssalam. Hәlә beşiyә
qoymamış atam sәslәnir: “Yatmayıbsa, gәtir, qızım”.
Atamın әzizlәmәk nәdi, heç qucağında uşaq belә gör-
mәmişdim. Arvadım yaylığının ucunu hәmişә olduğu
kimi, yenә ağzında tutub uşağı uzadır. “Kadir” – atam
çağırır. Sonra hecalara ayırıb uzadır: “Әbdülqәdir”.
Körpәni qucağına alır. Onu mәnә göstәrmәk üçün belә et-
diyini başa düşürәm. Yәqin, demәyә başqa bir söz tapa
bilmәdiyi üçün barmağını körpәnin dodağına vura-vura
elә hey deyir: “Әbdülqәdir, Әbdülqәdir”. (Bu, babamın adı
idi, uşağa onun adını qoyublar). Sonra barmağını körpәnin
ağzına soxur. Çağanın dodaqları aralanıb o qurumuş
barmağı әmmәk üçün çırpınır. “Ay namussuz, – atam
dillәnir, sonra başını qaldırmadan deyir. – Bunun südünü
bol ver, ay gәlin. Qısma, qoy mayası sağlam olsun”. “Çox
danışma, – anam dillәnir, – çağanı bәri ver görәk”. Kör-
pәni alır. Uşaq indi onun qucağındadır. Anam otağın
ortasında tәәccüblә dayanıb, “Ad yiyәsinә oxşayar”, –
Adını nә qoyublar, görәsәn? Çevrilib o tәrәfә baxdım.
Ağzının marçıltısı otağı başına götürmüşdü. Bacım
maşayla sobadakı odu eşәlәyir, çaydanı külün içinә qoyur,
әtrafına köz yığırdı. Elә bil hәmin mәqamda ona çatdı,
üzünü çevirib mәnә baxdı, “Ac deyilsәn ki?” – soruşdu.
Başımı buladım. “Acsan...” – o, mәni üstәlәdi. Dodaq-
larımın arasından güclә eşidilәn “Yox, ac deyilәm” sözlәri
çıxdı. Bu sözlәrlә birgә otağın ortasına, künc-bucağına
başqa sözlәr dә sәpәlәndi. Demәli, atamın xәstә olduğunu
mәnә demәyiblәr. Söhbәt әsnasında “Damı Xәlil düzәltdi, –
deyir, – bildir dә o gәlmişdi”. Xәlil... Bu Xәlil kim idi axı?
Tanıya bilmәdim, amma kim olduğunu da soruşmadım.
Soruşsaydım, bәlkә dә, bir xeyli söz eşidәcәkdim (bәs nә
tez unutdum, tısbağa qınından çıxdı, qınını bәyәnmәdi,
daha nәlәr, nәlәr...), “Әlindәn belә işlәr yaxşı gәlir”, –
deyirәm. Bunu deyәndә dә atam mәnә qәribә tәrzdә baxır.
Amma heç nә demir. Arvadım uşağı beşiyә qoymağa cәhd
306 edir. Qarnı doydu, demәli, vәssalam. Hәlә beşiyә
qoymamış atam sәslәnir: “Yatmayıbsa, gәtir, qızım”.
Atamın әzizlәmәk nәdi, heç qucağında uşaq belә gör-
mәmişdim. Arvadım yaylığının ucunu hәmişә olduğu
kimi, yenә ağzında tutub uşağı uzadır. “Kadir” – atam
çağırır. Sonra hecalara ayırıb uzadır: “Әbdülqәdir”.
Körpәni qucağına alır. Onu mәnә göstәrmәk üçün belә et-
diyini başa düşürәm. Yәqin, demәyә başqa bir söz tapa
bilmәdiyi üçün barmağını körpәnin dodağına vura-vura
elә hey deyir: “Әbdülqәdir, Әbdülqәdir”. (Bu, babamın adı
idi, uşağa onun adını qoyublar). Sonra barmağını körpәnin
ağzına soxur. Çağanın dodaqları aralanıb o qurumuş
barmağı әmmәk üçün çırpınır. “Ay namussuz, – atam
dillәnir, sonra başını qaldırmadan deyir. – Bunun südünü
bol ver, ay gәlin. Qısma, qoy mayası sağlam olsun”. “Çox
danışma, – anam dillәnir, – çağanı bәri ver görәk”. Kör-
pәni alır. Uşaq indi onun qucağındadır. Anam otağın
ortasında tәәccüblә dayanıb, “Ad yiyәsinә oxşayar”, –
