Page 644 - "Azərbaycan ədəbiyyatı antologiyası" (Proza)
P. 644
Azÿrbaycan ÿdÿbiyyatû antologiyasû
Qriqori köksünü ötürdü:
– Yox, Pal Palıç, olmaz! Rәhbәrlik…Özün bilirsәn… Yoxsa burda
adam әlindәn tәrpәnmәk olmaz…
– Yaxşı-yaxşı, qurtar görәk, – “Pal Palıç” havada az qala gözlә görünәn
qoxunu dağıdırmış kimi әlini yellәdi, – mәn dә fikirlәşirdim ki, bir sәninlә
oturarıq, yüz-yüz içib dәrdimizi dağıdarıq. Özümlә yarım litr “yanacaq” da
götürmüşdüm…
Yavaş-yavaş Qriqorinin üzünün donu açıldı:
– Mәn nә deyirәm ki… Amma Pal Palıç, – amanın günüdür, rәhbәrlik
bilmәsin!
– Bilmәz! Guya bilsә nә olacaqdı? Sәn başla, qoy qonağımız da,
nәhayәt, bizim bu mütәrәqqi texnologiyamızla tanış olsun.
Mәlum oldu ki, rәhbәrlik-filan boş şeymiş, Qriqori bayaqdan yarım
litrin davasını elәyirmiş. O, artıq söz söylәmәdәn qıvraq addımlarla bayaq
644 gәldiyi yerә qayıtdı vә az keçmiş geriyә döndü. Döndüyündә onun әlindә
uzun maşa, qoltuğunda isә kustar üsulla düzәldilmiş uzunsov sandıqça vardı.
Qriqori yanımızdan ötüb, divar dibindәki yeşiklәrә doğru addımladı.
Biz dә onun arxasınca düşdük. Elә yeşiklәrә yaxınlaşdığımızı gördük…
Yeşiklәrdәn bir çivilti, bir sәs-küy, bir hәşir qopdu ki, bunu sözlә ifadә
elәmәk mümkünsüzdür. Bu, insanın beyninә, sümüyünә işlәyәn, tükürpәdici
bir kokfoniyaydı – yeşiklәrdәki siçovullar sәs-sәsә verib var güclәrilә çığırı-
şırdılar.
Pavel sәsi eşidilsin deyә, ağzını qulağıma yaxınlaşdırıb bәrkdәn:
– Oh – ho-hoo… deyәsәn, siçovullar Qrişanın iyini aldılar, – dedi, –
sәn hәlә işin gerisini gör!..
Qriqori qoltuğundakı sandıqçanı yerә qoyub onun qapağını araladı.
Sandıqçada bir-birinә qısılıb titrәşәn on-on beş siçovul vardı. Bu siçovullar
yeşikdәkilәrdәn fәrqli olaraq kirimişdilәr, hәtta Qriqori onları bir-bir götürüb
yeşiklәrә atanda da heç bir sәs çıxarmırdılar.
Pavel qolumdan tutub yeşiklәrdәn birinin başına gәtirdi. Burada
gördüyüm mәnzәrә, әziz oxucum, nә vaxtsa ağır skleroz xәstәliyinә tutul-
sam, yaxud reinkarnasiyayla yenidәn dünyaya doğulmuş olsam belә, heç
zaman yadımdan çıxmaz… Yeşikdә, yalan olmasın, pişik boyda bir siçovul
vardı. Dәf kimi tarıma çәkilmiş dәrisinin tüklәri tutqun havada belә bәrq
vururdu. O, dal ayaqlarının üstünә qalxıb iri bığlarını tәrpәdәrәk sanki
havanı qoxlayırdı. Әslindә isә siçovul әtli boynunu әfilәr kimi oynada-oy-
nada yenicә yanına atılmış, ondan qat-qat balaca hәmcinsini әn müxtәlif
rakurslardan gözdәn keçirmәkdәydi. Qriqorinin yenicә buraya atdığı siçovul
isә yeşiyin bir küncünә qısılmışdı vә astadan civildәyәrәk qabaq ayaqlarıyla
yeşiyin divarlarını cırmaqlayırdı.
Qriqori köksünü ötürdü:
– Yox, Pal Palıç, olmaz! Rәhbәrlik…Özün bilirsәn… Yoxsa burda
adam әlindәn tәrpәnmәk olmaz…
– Yaxşı-yaxşı, qurtar görәk, – “Pal Palıç” havada az qala gözlә görünәn
qoxunu dağıdırmış kimi әlini yellәdi, – mәn dә fikirlәşirdim ki, bir sәninlә
oturarıq, yüz-yüz içib dәrdimizi dağıdarıq. Özümlә yarım litr “yanacaq” da
götürmüşdüm…
Yavaş-yavaş Qriqorinin üzünün donu açıldı:
– Mәn nә deyirәm ki… Amma Pal Palıç, – amanın günüdür, rәhbәrlik
bilmәsin!
– Bilmәz! Guya bilsә nә olacaqdı? Sәn başla, qoy qonağımız da,
nәhayәt, bizim bu mütәrәqqi texnologiyamızla tanış olsun.
Mәlum oldu ki, rәhbәrlik-filan boş şeymiş, Qriqori bayaqdan yarım
litrin davasını elәyirmiş. O, artıq söz söylәmәdәn qıvraq addımlarla bayaq
644 gәldiyi yerә qayıtdı vә az keçmiş geriyә döndü. Döndüyündә onun әlindә
uzun maşa, qoltuğunda isә kustar üsulla düzәldilmiş uzunsov sandıqça vardı.
Qriqori yanımızdan ötüb, divar dibindәki yeşiklәrә doğru addımladı.
Biz dә onun arxasınca düşdük. Elә yeşiklәrә yaxınlaşdığımızı gördük…
Yeşiklәrdәn bir çivilti, bir sәs-küy, bir hәşir qopdu ki, bunu sözlә ifadә
elәmәk mümkünsüzdür. Bu, insanın beyninә, sümüyünә işlәyәn, tükürpәdici
bir kokfoniyaydı – yeşiklәrdәki siçovullar sәs-sәsә verib var güclәrilә çığırı-
şırdılar.
Pavel sәsi eşidilsin deyә, ağzını qulağıma yaxınlaşdırıb bәrkdәn:
– Oh – ho-hoo… deyәsәn, siçovullar Qrişanın iyini aldılar, – dedi, –
sәn hәlә işin gerisini gör!..
Qriqori qoltuğundakı sandıqçanı yerә qoyub onun qapağını araladı.
Sandıqçada bir-birinә qısılıb titrәşәn on-on beş siçovul vardı. Bu siçovullar
yeşikdәkilәrdәn fәrqli olaraq kirimişdilәr, hәtta Qriqori onları bir-bir götürüb
yeşiklәrә atanda da heç bir sәs çıxarmırdılar.
Pavel qolumdan tutub yeşiklәrdәn birinin başına gәtirdi. Burada
gördüyüm mәnzәrә, әziz oxucum, nә vaxtsa ağır skleroz xәstәliyinә tutul-
sam, yaxud reinkarnasiyayla yenidәn dünyaya doğulmuş olsam belә, heç
zaman yadımdan çıxmaz… Yeşikdә, yalan olmasın, pişik boyda bir siçovul
vardı. Dәf kimi tarıma çәkilmiş dәrisinin tüklәri tutqun havada belә bәrq
vururdu. O, dal ayaqlarının üstünә qalxıb iri bığlarını tәrpәdәrәk sanki
havanı qoxlayırdı. Әslindә isә siçovul әtli boynunu әfilәr kimi oynada-oy-
nada yenicә yanına atılmış, ondan qat-qat balaca hәmcinsini әn müxtәlif
rakurslardan gözdәn keçirmәkdәydi. Qriqorinin yenicә buraya atdığı siçovul
isә yeşiyin bir küncünә qısılmışdı vә astadan civildәyәrәk qabaq ayaqlarıyla
yeşiyin divarlarını cırmaqlayırdı.
