Page 636 - "Azərbaycan ədəbiyyatı antologiyası" (Proza)
P. 636
Azÿrbaycan ÿdÿbiyyatû antologiyasû
ayaqlarımın arasından sivişib yataq otağına doğru qaçdığını gördüm. Zatәn
bu dünyada siçovul kimi iyrәnc bir heyvan türü tanımıram. Odur ki, elәmә
tәnbәllik, siçovulun dalınca götürüldüm. Lakin siçovul bir an öncә harasa
tәpilmişdi, nә qәdәr axtardımsa, faydası olmadı. Siçovulla bir mәnzildә
yaşamağı heç ağlıma belә gәtirmirdim, ona görә dә çıxıb eyvanda ehtiyatda
saxladığım tәlәni götürdüm, nizamlayıb çarpayımın ayaq tәrәfinә qoydum.
Siçovulun nәfsi çox itidir, amma o hәm dә hәddәn ziyadә hiylәgәr heyvandı,
bilәsiniz. Onu tәlәyә salmaq hәlәm-hәlәm iş deyil. Bu barәdә bәzi bilgilәrim
vardı, onunçün dә tәlәni kağız-kuğuzla maskalayıb yenidәn mәtbәxә
qayıtdım.
Elә yenicә çaydanı qaz pilәtәsinin üstünә qoymuşdum ki, yataq
otağından bәrk şaqqıltı eşidildi. Özümü yetirib gördüm ki, tәlәyә iri bir
siçovul düşüb. Tәlә onu düz belinin ortasından vurmuşdu, ancaq o, hәlә sağ
idi. Az qala adam kimi çığıra-çığıra qabaq ayaqlarıyla döşәmәni cırmaqlayır,
636 hәrdәn qanrılıb tәlәni dişlәmәyә çalışırdı. Sonda, hәtta siçovul var gücünü
toparlayıb tәlәni bir qәdәr öz arxasınca sürümәyә müvәffәq oldu. Lakin bu
ölüm mәngәnәsindәn qurtulmaq artıq mümkünsüzdü. Bir azdan onun
civiltisi tamam kәsildi vә o, ağrıdan bir-iki dәfә dә sağa-sola bükülәrәk
sakitcә canını tapşırdı.
Yalnız indi fikir verib gördüm ki, bu, bayaqkı siçovul deyil. Bu, adi,
boz, bayaqkından xeyli balaca bir siçovuldu. Tәәcüblәnmәyә dәymәzdi –
siçovullar elә bir mәxluqdurlar ki, biri üzdәdirsә, demәli, beşi-onu da
gizlindәdir. Bәli, bir tәlәylә bu işi aşırmaq çәtin olacaq, deyә fikirlәşdim,
nәsә başqa tәdbir tökmәk lazımdır. Olsun ki, hansısa bir ana siçovul
mәnzilimә yol tapıb vә elә buradaca balalayıb.
Tәlәni ayağımın ucuyla itәlәyә-itәlәyә eyvana çıxardım, mәhәccәrdәn
sallanıb alt qatda yaşayan Vasya adlı işsiz-gücsüz birisi vardı, onu sәslәdim:
– Vasya! Vasya! Vasili…
Vasya handan-hana, tuman-köynәkdә, donquldana-donquldana eyvana
çıxdı. Sir-sifәtindәn aşkar sezilirdi ki, bu saat o, dәrin “poxmel”dәdir.
Üzündәn zәhәr yağırdı.
– Nәdir, nolub yenә sәhәr-sәhәr? – Vasya zarıya-zarıya soruşdu.
– Vasya, sәnin pişiyin üçün әla nahar var, gәl apar.
O, daha ucadan donquldanmağa başladı:
– Mәn dә deyirәm, görәsәn, nolub? Bu dәqiqә mәnim pişiyimә antre-
kot da versәn yemәz…
– Niyә? Olmaya xәstәlәnib?
Vasya cavab әvәzinә әlini yellәyib içәri keçdi.
Bu mәsәlәdә ondan bu cür vecsizlik gözlәmirdim. Vasya ola, canından
әziz tutduğu pişiyinin yemәyindәn imtina elәyә!
ayaqlarımın arasından sivişib yataq otağına doğru qaçdığını gördüm. Zatәn
bu dünyada siçovul kimi iyrәnc bir heyvan türü tanımıram. Odur ki, elәmә
tәnbәllik, siçovulun dalınca götürüldüm. Lakin siçovul bir an öncә harasa
tәpilmişdi, nә qәdәr axtardımsa, faydası olmadı. Siçovulla bir mәnzildә
yaşamağı heç ağlıma belә gәtirmirdim, ona görә dә çıxıb eyvanda ehtiyatda
saxladığım tәlәni götürdüm, nizamlayıb çarpayımın ayaq tәrәfinә qoydum.
Siçovulun nәfsi çox itidir, amma o hәm dә hәddәn ziyadә hiylәgәr heyvandı,
bilәsiniz. Onu tәlәyә salmaq hәlәm-hәlәm iş deyil. Bu barәdә bәzi bilgilәrim
vardı, onunçün dә tәlәni kağız-kuğuzla maskalayıb yenidәn mәtbәxә
qayıtdım.
Elә yenicә çaydanı qaz pilәtәsinin üstünә qoymuşdum ki, yataq
otağından bәrk şaqqıltı eşidildi. Özümü yetirib gördüm ki, tәlәyә iri bir
siçovul düşüb. Tәlә onu düz belinin ortasından vurmuşdu, ancaq o, hәlә sağ
idi. Az qala adam kimi çığıra-çığıra qabaq ayaqlarıyla döşәmәni cırmaqlayır,
636 hәrdәn qanrılıb tәlәni dişlәmәyә çalışırdı. Sonda, hәtta siçovul var gücünü
toparlayıb tәlәni bir qәdәr öz arxasınca sürümәyә müvәffәq oldu. Lakin bu
ölüm mәngәnәsindәn qurtulmaq artıq mümkünsüzdü. Bir azdan onun
civiltisi tamam kәsildi vә o, ağrıdan bir-iki dәfә dә sağa-sola bükülәrәk
sakitcә canını tapşırdı.
Yalnız indi fikir verib gördüm ki, bu, bayaqkı siçovul deyil. Bu, adi,
boz, bayaqkından xeyli balaca bir siçovuldu. Tәәcüblәnmәyә dәymәzdi –
siçovullar elә bir mәxluqdurlar ki, biri üzdәdirsә, demәli, beşi-onu da
gizlindәdir. Bәli, bir tәlәylә bu işi aşırmaq çәtin olacaq, deyә fikirlәşdim,
nәsә başqa tәdbir tökmәk lazımdır. Olsun ki, hansısa bir ana siçovul
mәnzilimә yol tapıb vә elә buradaca balalayıb.
Tәlәni ayağımın ucuyla itәlәyә-itәlәyә eyvana çıxardım, mәhәccәrdәn
sallanıb alt qatda yaşayan Vasya adlı işsiz-gücsüz birisi vardı, onu sәslәdim:
– Vasya! Vasya! Vasili…
Vasya handan-hana, tuman-köynәkdә, donquldana-donquldana eyvana
çıxdı. Sir-sifәtindәn aşkar sezilirdi ki, bu saat o, dәrin “poxmel”dәdir.
Üzündәn zәhәr yağırdı.
– Nәdir, nolub yenә sәhәr-sәhәr? – Vasya zarıya-zarıya soruşdu.
– Vasya, sәnin pişiyin üçün әla nahar var, gәl apar.
O, daha ucadan donquldanmağa başladı:
– Mәn dә deyirәm, görәsәn, nolub? Bu dәqiqә mәnim pişiyimә antre-
kot da versәn yemәz…
– Niyә? Olmaya xәstәlәnib?
Vasya cavab әvәzinә әlini yellәyib içәri keçdi.
Bu mәsәlәdә ondan bu cür vecsizlik gözlәmirdim. Vasya ola, canından
әziz tutduğu pişiyinin yemәyindәn imtina elәyә!
