Page 607 - "Azərbaycan ədəbiyyatı antologiyası" (Proza)
P. 607
riman ßbdöërÿhmanlû
– Yox, uzaqdan gördüm, mәn küçәni keçәnәcәn yel kimi ötdü, özümü 607
çatdıra bilmәdim…
…Deyirlәr, yolüstü Akademiyaya dәyib, qabağına çıxan tanışlarınnan
kәlmә kәsib, axır ki, özünü kitabxanaya çatdırıb, uzun müddәt xırdaca qutu-
larda qurdalanandan sonra bir-iki kitab sifariş elәyib, kitabları gәtirәnәcәn
dә oturub qәzetlәrә göz gәzdirib; ismarıcı gәlib yetәndәsә, götürüb xeyli o
üzünә-bu üzünә baxıb, ora-burasını vәrәqlәyib, bir-iki sәhifәsini yarı-
yarımçıq oxuyub; amma fikri-zikri yan tәrәfdә oturmuş Cavan qadının
yanındaymış; Qadın da onun yetik baxışlarını duyub, qalxıb yerini dәyişib;
bunnan da hәvәsi tamam qaçıb, kitabları qaytarıb, bir-iki yerә zәng
elәmәkdәn ötrü institutdakı Can Dostunun yanına yollanıb. Dostuyla
üzbәüz oturan Yetik Xanım da adәti üzrә onun gәlişinnәn әmәlli-başlı
dәyişib, ikibaşlı sözlәrinin, zarafatlarının başını buraxıb. Yetik Xanım
dedikcә özünü itirir, oturduğu yerdә özünә yer tapa bilmirmiş; Can Dostu
da arabir iş-gücündәn aralanıb Yetik Xanımın atmacalarına qoşulurmuş; bu
dehadeh içindә imkan tapıb Köşәyazan Dostuna zәng vurub, onun şirin
lәhcәsindәn lәzzәt ala-ala xudmani görüşlәrinin vaxtını-vәdәsini dәqiq-
lәşdirib. Can Dostunnan Yetik Xanımın dueti “qulamhüseyn nöqtә”sinә
çatanda daha duruş gәtirә bilmәyib, qalxıb tәlәm-tәlәsik sağollaşıb, özünü
institutun yemәkxanasına salıb. Bir qab sulu xörәyi hölәkә-hölәkә mәdәsinә
boşaldandan sonra düşüb küçәnin ağına. Yolüstü Susatan Tanışının yanında
ayaq saxlayıb, bir az kәnddәn-kәsәkdәn, bir az dünyanın işlәrindәn vә
tanınmış adamların işdәklәrindәn, bir az dindәn-elmdәn gap elәyib,
hәmsöhbәtinin evlәnmәk barәdә üstüörtülü eyhamlarından ağlagәlmәz
ustalıqla yayınıb, qәfildәn tәlәm-tәlәsik vidalaşıb, birbaşa Yazarlar Birliyinә
yollanıb. Uzunsaçlı Şair iş otağında tәk-tәnha oturubmuş, axşam yazdığı
şeirini oxumağa bir Allah bәndәsi axtarırmış; o qәdәr intizar çәkibmiş ki,
onun qapıdan girmәyi göydәndüşmә olub. O ağırlıqda kişi qalxıb әl tutub,
hörmәt-izzәtlә yer göstәrib, hal-kefini, yazı-pozusunu, ev-eşiyini xәbәr alıb.
O da sağ-salamat olduğunu, hәlә yazıb-pozduğunu hәmsöhbәtinin diqqәtinә
çatdırıb, axşam yazdığı, sәhәr-sәhәr Dostuna oxuduğu әsәri barәdә bir bal-
aca mәlumat verib, sonra öz növbәsindә Uzunsaçlı Şairin hal-kefini, yazı-
pozusunu, ev-eşiyini xәbәr alıb cavabında da xeyli xoş söz eşidib. Belә bir
sәmimi girişdәn sonra Uzunsaçlı Şair şeirini oxumaqdan ötrü ondan rüsxәt
istәyib, gözlәdiyi cavabı alan kimi dә oxumağa başlayıb. Uzunsaçlı Şairin
avazı ona xoş gәlirmiş, hәtta kişi yüzcә misralıq şeiri oxuyub qurtaranacan
bir balaca gözünün acısını da alıb; mәqamı yetişәndәsә, şeir haqqında xeyli
ağıllı, sanballı sözlәr, orijinal bәnzәtmәlәr deyib, bununla da müәllifi әmәlli-
– Yox, uzaqdan gördüm, mәn küçәni keçәnәcәn yel kimi ötdü, özümü 607
çatdıra bilmәdim…
…Deyirlәr, yolüstü Akademiyaya dәyib, qabağına çıxan tanışlarınnan
kәlmә kәsib, axır ki, özünü kitabxanaya çatdırıb, uzun müddәt xırdaca qutu-
larda qurdalanandan sonra bir-iki kitab sifariş elәyib, kitabları gәtirәnәcәn
dә oturub qәzetlәrә göz gәzdirib; ismarıcı gәlib yetәndәsә, götürüb xeyli o
üzünә-bu üzünә baxıb, ora-burasını vәrәqlәyib, bir-iki sәhifәsini yarı-
yarımçıq oxuyub; amma fikri-zikri yan tәrәfdә oturmuş Cavan qadının
yanındaymış; Qadın da onun yetik baxışlarını duyub, qalxıb yerini dәyişib;
bunnan da hәvәsi tamam qaçıb, kitabları qaytarıb, bir-iki yerә zәng
elәmәkdәn ötrü institutdakı Can Dostunun yanına yollanıb. Dostuyla
üzbәüz oturan Yetik Xanım da adәti üzrә onun gәlişinnәn әmәlli-başlı
dәyişib, ikibaşlı sözlәrinin, zarafatlarının başını buraxıb. Yetik Xanım
dedikcә özünü itirir, oturduğu yerdә özünә yer tapa bilmirmiş; Can Dostu
da arabir iş-gücündәn aralanıb Yetik Xanımın atmacalarına qoşulurmuş; bu
dehadeh içindә imkan tapıb Köşәyazan Dostuna zәng vurub, onun şirin
lәhcәsindәn lәzzәt ala-ala xudmani görüşlәrinin vaxtını-vәdәsini dәqiq-
lәşdirib. Can Dostunnan Yetik Xanımın dueti “qulamhüseyn nöqtә”sinә
çatanda daha duruş gәtirә bilmәyib, qalxıb tәlәm-tәlәsik sağollaşıb, özünü
institutun yemәkxanasına salıb. Bir qab sulu xörәyi hölәkә-hölәkә mәdәsinә
boşaldandan sonra düşüb küçәnin ağına. Yolüstü Susatan Tanışının yanında
ayaq saxlayıb, bir az kәnddәn-kәsәkdәn, bir az dünyanın işlәrindәn vә
tanınmış adamların işdәklәrindәn, bir az dindәn-elmdәn gap elәyib,
hәmsöhbәtinin evlәnmәk barәdә üstüörtülü eyhamlarından ağlagәlmәz
ustalıqla yayınıb, qәfildәn tәlәm-tәlәsik vidalaşıb, birbaşa Yazarlar Birliyinә
yollanıb. Uzunsaçlı Şair iş otağında tәk-tәnha oturubmuş, axşam yazdığı
şeirini oxumağa bir Allah bәndәsi axtarırmış; o qәdәr intizar çәkibmiş ki,
onun qapıdan girmәyi göydәndüşmә olub. O ağırlıqda kişi qalxıb әl tutub,
hörmәt-izzәtlә yer göstәrib, hal-kefini, yazı-pozusunu, ev-eşiyini xәbәr alıb.
O da sağ-salamat olduğunu, hәlә yazıb-pozduğunu hәmsöhbәtinin diqqәtinә
çatdırıb, axşam yazdığı, sәhәr-sәhәr Dostuna oxuduğu әsәri barәdә bir bal-
aca mәlumat verib, sonra öz növbәsindә Uzunsaçlı Şairin hal-kefini, yazı-
pozusunu, ev-eşiyini xәbәr alıb cavabında da xeyli xoş söz eşidib. Belә bir
sәmimi girişdәn sonra Uzunsaçlı Şair şeirini oxumaqdan ötrü ondan rüsxәt
istәyib, gözlәdiyi cavabı alan kimi dә oxumağa başlayıb. Uzunsaçlı Şairin
avazı ona xoş gәlirmiş, hәtta kişi yüzcә misralıq şeiri oxuyub qurtaranacan
bir balaca gözünün acısını da alıb; mәqamı yetişәndәsә, şeir haqqında xeyli
ağıllı, sanballı sözlәr, orijinal bәnzәtmәlәr deyib, bununla da müәllifi әmәlli-
