Page 355 - "Azərbaycan ədəbiyyatı antologiyası" (Proza)
P. 355
rman Kÿrimzadÿ
– Ey-hey!.. 355
Hәmin nidadan sonra hәr şey susur. Ağaclarda narahat olmuş quşlar
sakitlәşir. Zingilti dә kәsir. Sonra ağrıya tablaşmayan heyvan kәsik-kәsik
ulayır.
Meşәdә gümüş xәncәr parladı. Qәbzәsi Zәkәriyyәnin әlindә idi. Tiyәsi
gövdәlәrin, kolların üstündә o tәrәf-bu tәrәfә çalınırdı. Otların, yarpaqların
şehi tiyәni zәrrәlәrә, qәtrәlәrә bölüb әtrafa sәpәlәyirdi. Qәribә xәncәr idi.
Get-gedә enlәnirdi, yayılırdı. Ağac kötüklәrinә rast gәlәndә qırılırdı.
Zәkәriyyә әlindәki fәnәrin işığında başını kolluğa soxan çaqqalın
quyruğunu, torpağı cırmaqlayan dal ayaqlarını gördü. O, barmaqlarını
qoşalayıb dilinin üstünә qoydu. Fit sәsi uzandı, nazildi vә zilә qalxdı. Hey-
van bir-iki dәfә torpağı sovurdu, irәli gedә bilmәdiyindәn geri dartındı, beli
dәvә hürgücünә döndü, başını böyürtkәn kollarından çıxarıb baxdı, qaçıb
uzaqlaşdı.
Zәkәriyyә ömrünü meşәdә, dağda-daşda keçirmişdi. Bu boy-buxunlu,
ağır adam çarığının dabanını bәrkidib tüfәngin lülәsindәn yapışanda quşa
dönürdü. Sәrt qayalara dırmanırdı. Onun gәlişini barıt iyindәn duyan dağ
keçilәri sıldırımlarda, darısqal dağ cığırlarında itәlәşә-itәlәşә qaçışırdı. O
hәr dağda, hәr meşәdә cüyürlәrin, maralların su içdiyi bulaq başında marıq
düzәltmişdi. Elә bulaq vardı ki, gözündәn tәkcә marallar vә Zәkәriyyә su
içmişdi.
...Zәkәriyyә kolları yara-yara talaya çıxdı. İşığı onu görәndә atılıb-
düşәn, zingiltisi meşәni başına götürәn tülkünün üstünә saldı. Tülkü
dartındıqca az qalırdı ayağı qopsun. Tәlә isә canavar ağzı kimi, onu möhkәm
tutub saxlamışdı. İşıq yaxında on-on iki ulduza, yaquta bәnzәr maral gözünü
parıldadırdı. Marallar Zәkәriyyәyә tamaşa edirdi. Dünyanın әn ürkәk
heyvanı olan maral ipә-sapa yatmışdı. Sürü indi onun nәrәsini eşidib tora
yaxınlaşmışdı. Sanki onları bayaq hürküdәni görüb tanımaq istәyirdilәr.
Ana maral qabaqda dayanmışdı. O, işıqla sürünün arasındakı dәmir
tordan qorxduğu kimi heç nәdәn qorxmurdu.
Bir dәfә sürü barıt iyi duyub meşәnin dәrinliyinә üz qoymuşdu.
Sürünün qabağına әlitüfәngli, tösmәrәk, seyrәksaqqallı adamlar çıxırdı.
Heyvanlar yolu dәyişirdi, xeyli qaçırdı. Yenә dә hәmin adamlarla
qabaqlaşırdı. Sanki onlar sürünün üstündәn keçib göbәlәk kimi meşәdә
bitirdilәr. Yol yenә dә özgә sәmtә düşürdü. Bu balacaboy, bellәrinә xәncәr-
bıçaq taxmış ovçular sürünü nişan almadan patronları hara gәldi
boşaldırdılar. Meşәyә ildırım yağırdı. Göy gurultularla dolur, yerә yağış
әvәzinә sarı, qırmızı yarpaqlar tökülürdü.
– Ey-hey!.. 355
Hәmin nidadan sonra hәr şey susur. Ağaclarda narahat olmuş quşlar
sakitlәşir. Zingilti dә kәsir. Sonra ağrıya tablaşmayan heyvan kәsik-kәsik
ulayır.
Meşәdә gümüş xәncәr parladı. Qәbzәsi Zәkәriyyәnin әlindә idi. Tiyәsi
gövdәlәrin, kolların üstündә o tәrәf-bu tәrәfә çalınırdı. Otların, yarpaqların
şehi tiyәni zәrrәlәrә, qәtrәlәrә bölüb әtrafa sәpәlәyirdi. Qәribә xәncәr idi.
Get-gedә enlәnirdi, yayılırdı. Ağac kötüklәrinә rast gәlәndә qırılırdı.
Zәkәriyyә әlindәki fәnәrin işığında başını kolluğa soxan çaqqalın
quyruğunu, torpağı cırmaqlayan dal ayaqlarını gördü. O, barmaqlarını
qoşalayıb dilinin üstünә qoydu. Fit sәsi uzandı, nazildi vә zilә qalxdı. Hey-
van bir-iki dәfә torpağı sovurdu, irәli gedә bilmәdiyindәn geri dartındı, beli
dәvә hürgücünә döndü, başını böyürtkәn kollarından çıxarıb baxdı, qaçıb
uzaqlaşdı.
Zәkәriyyә ömrünü meşәdә, dağda-daşda keçirmişdi. Bu boy-buxunlu,
ağır adam çarığının dabanını bәrkidib tüfәngin lülәsindәn yapışanda quşa
dönürdü. Sәrt qayalara dırmanırdı. Onun gәlişini barıt iyindәn duyan dağ
keçilәri sıldırımlarda, darısqal dağ cığırlarında itәlәşә-itәlәşә qaçışırdı. O
hәr dağda, hәr meşәdә cüyürlәrin, maralların su içdiyi bulaq başında marıq
düzәltmişdi. Elә bulaq vardı ki, gözündәn tәkcә marallar vә Zәkәriyyә su
içmişdi.
...Zәkәriyyә kolları yara-yara talaya çıxdı. İşığı onu görәndә atılıb-
düşәn, zingiltisi meşәni başına götürәn tülkünün üstünә saldı. Tülkü
dartındıqca az qalırdı ayağı qopsun. Tәlә isә canavar ağzı kimi, onu möhkәm
tutub saxlamışdı. İşıq yaxında on-on iki ulduza, yaquta bәnzәr maral gözünü
parıldadırdı. Marallar Zәkәriyyәyә tamaşa edirdi. Dünyanın әn ürkәk
heyvanı olan maral ipә-sapa yatmışdı. Sürü indi onun nәrәsini eşidib tora
yaxınlaşmışdı. Sanki onları bayaq hürküdәni görüb tanımaq istәyirdilәr.
Ana maral qabaqda dayanmışdı. O, işıqla sürünün arasındakı dәmir
tordan qorxduğu kimi heç nәdәn qorxmurdu.
Bir dәfә sürü barıt iyi duyub meşәnin dәrinliyinә üz qoymuşdu.
Sürünün qabağına әlitüfәngli, tösmәrәk, seyrәksaqqallı adamlar çıxırdı.
Heyvanlar yolu dәyişirdi, xeyli qaçırdı. Yenә dә hәmin adamlarla
qabaqlaşırdı. Sanki onlar sürünün üstündәn keçib göbәlәk kimi meşәdә
bitirdilәr. Yol yenә dә özgә sәmtә düşürdü. Bu balacaboy, bellәrinә xәncәr-
bıçaq taxmış ovçular sürünü nişan almadan patronları hara gәldi
boşaldırdılar. Meşәyә ildırım yağırdı. Göy gurultularla dolur, yerә yağış
әvәzinә sarı, qırmızı yarpaqlar tökülürdü.
