Page 227 - "Azərbaycan ədəbiyyatı antologiyası" (Proza)
P. 227
fÿddin Dàülû
Yazıq Zarafatcıl oğlan! Nә qәdәr çalışırdısa, zarafat-zarafat düçar 227
olduğu bu müalicәdәn canını qurtarmaq üçün bir zarafat icad edә bilmirdi.
Halbuki sanatoriyada ürәyinә yatmayan necә-necә “müşküllәrdәn” zarafat-
zarafat yaxa qurtarmışdı.
Mәsәlәn, bir dәfә kefinә nahar vaxtı bir stәkan şәrab içmәk düşdü.
Ancaq ona bildirdilәr ki, sanatoriyada spirtli içki içmәk qadağandır. Ertәsi
gün Zarafatcıl oğlan bir şüşә Azәrbaycan şәrabı alıb, nahar vaxtı aşxanaya
gәtirdi. Növbәtçi hәkim onun başının üstünü alanda “xәstә” şәrabı qaşıqla
öz şorbasına tökdü. Tәәccüblәnmiş hәkim nә üçün sirkә әvәzinә xörәyә
şәrab qatdığını soruşduqda, bizim oğlan tәmkinlә izahat vermәyә başladı:
– Әziz İllarion İnnokentiyeviç, – dedi, – mәgәr siz bilmirsiniz ki, Mә-
hәmmәdin şәriәtindә xörәyә sirkә tökmәk günahdır? Onu ancaq qәndlә
qarışdırıb içmәk olar. Şәrab içmәyi isә şәriәt bizә ona görә haram buyurub
ki, onu ancaq xörәk içәndә qәbul edәk. Әks tәqdirdә, Azәrbaycanda heç
şәrab istehsal olunmazdı. İndi mәn ata-baba adәtini poza bilmәrәm ki!
Bu sözlәrdәn sonra Zarafatcıl oğlan süfrәyә qoyulmuş sirkәdәn bir
qaşıq stәkana tökdü, üstünә su әlavә etdi, sonra da içinә qәnd salıb
qarışdıraraq iskәncәbi qayırdı vә başına çәkdi. Şorbanı isә şәrabla içmәyә
başladı.
Növbәtçi hәkim dә “adat, şariat, Maqomet...” deyә-deyә getdi.
Sonrakı günlәrdә Zarafatcıl oğlan hәrdәnbir naharda şorbanı içdikdәn
sonra stәkana beş-on qaşıq şәrab töküb başına çәkir vә ikinci xörәyi yeyirdi.
Sanatoriyada onun belә zarafatları çox olsa da, bunların heç bir gәncin
sağlam canını öz xoşu ilә düçar olduğu xoşagәlmәz müalicәdәn xilas edә
bilmirdi!
Günlәr keçdikcә Zarafatcıl oğlanın sanatoriya xәstәlәri ilә, ilk növbәdә
isә öz otaq qonşusu ilә arası kökәlirdi. Hәtta әcnәbi qonaq qafqazlı oğlana
zәrif bir siqar qabı da “peşkәş” etmişdi.
Bir gün yenә nahardan sonra mehriban qonşular çarpayıda uzanıb
istirahәt edәrkәn әcnәbi qonaq gözlәrini Zarafatcıl oğlanın başı üzәrindәki
hәmin xalçaya dikib xeyli müddәt heyran-heyran baxaraq, birdәn qeyri-iradi
dillәndi:
– Nә qәribә әsәr!
Bayaqdan bәri qonşusunu gözaltı seyr edәn oğlan da dәrhal sәslәndi:
– Peşkәşdir!
Qulaqlarına inanmayan kişi dik atılıb çarpayıda oturdu:
– Nә dediniz?! Mәgәr bu xalça sizindir?
– Hә. Elә evdәn gәlәndә zarafat-zarafat gәtirdim... görüm ki, buralarda
da belә mәnzәrә varmı?
Yazıq Zarafatcıl oğlan! Nә qәdәr çalışırdısa, zarafat-zarafat düçar 227
olduğu bu müalicәdәn canını qurtarmaq üçün bir zarafat icad edә bilmirdi.
Halbuki sanatoriyada ürәyinә yatmayan necә-necә “müşküllәrdәn” zarafat-
zarafat yaxa qurtarmışdı.
Mәsәlәn, bir dәfә kefinә nahar vaxtı bir stәkan şәrab içmәk düşdü.
Ancaq ona bildirdilәr ki, sanatoriyada spirtli içki içmәk qadağandır. Ertәsi
gün Zarafatcıl oğlan bir şüşә Azәrbaycan şәrabı alıb, nahar vaxtı aşxanaya
gәtirdi. Növbәtçi hәkim onun başının üstünü alanda “xәstә” şәrabı qaşıqla
öz şorbasına tökdü. Tәәccüblәnmiş hәkim nә üçün sirkә әvәzinә xörәyә
şәrab qatdığını soruşduqda, bizim oğlan tәmkinlә izahat vermәyә başladı:
– Әziz İllarion İnnokentiyeviç, – dedi, – mәgәr siz bilmirsiniz ki, Mә-
hәmmәdin şәriәtindә xörәyә sirkә tökmәk günahdır? Onu ancaq qәndlә
qarışdırıb içmәk olar. Şәrab içmәyi isә şәriәt bizә ona görә haram buyurub
ki, onu ancaq xörәk içәndә qәbul edәk. Әks tәqdirdә, Azәrbaycanda heç
şәrab istehsal olunmazdı. İndi mәn ata-baba adәtini poza bilmәrәm ki!
Bu sözlәrdәn sonra Zarafatcıl oğlan süfrәyә qoyulmuş sirkәdәn bir
qaşıq stәkana tökdü, üstünә su әlavә etdi, sonra da içinә qәnd salıb
qarışdıraraq iskәncәbi qayırdı vә başına çәkdi. Şorbanı isә şәrabla içmәyә
başladı.
Növbәtçi hәkim dә “adat, şariat, Maqomet...” deyә-deyә getdi.
Sonrakı günlәrdә Zarafatcıl oğlan hәrdәnbir naharda şorbanı içdikdәn
sonra stәkana beş-on qaşıq şәrab töküb başına çәkir vә ikinci xörәyi yeyirdi.
Sanatoriyada onun belә zarafatları çox olsa da, bunların heç bir gәncin
sağlam canını öz xoşu ilә düçar olduğu xoşagәlmәz müalicәdәn xilas edә
bilmirdi!
Günlәr keçdikcә Zarafatcıl oğlanın sanatoriya xәstәlәri ilә, ilk növbәdә
isә öz otaq qonşusu ilә arası kökәlirdi. Hәtta әcnәbi qonaq qafqazlı oğlana
zәrif bir siqar qabı da “peşkәş” etmişdi.
Bir gün yenә nahardan sonra mehriban qonşular çarpayıda uzanıb
istirahәt edәrkәn әcnәbi qonaq gözlәrini Zarafatcıl oğlanın başı üzәrindәki
hәmin xalçaya dikib xeyli müddәt heyran-heyran baxaraq, birdәn qeyri-iradi
dillәndi:
– Nә qәribә әsәr!
Bayaqdan bәri qonşusunu gözaltı seyr edәn oğlan da dәrhal sәslәndi:
– Peşkәşdir!
Qulaqlarına inanmayan kişi dik atılıb çarpayıda oturdu:
– Nә dediniz?! Mәgәr bu xalça sizindir?
– Hә. Elә evdәn gәlәndә zarafat-zarafat gәtirdim... görüm ki, buralarda
da belә mәnzәrә varmı?
