Page 71 - design_Topcubashov_Full_Layout 1

...Xalqımızın müstəqil yaşayacağına inanırdıq

müәyyәn istiqamәtlәr üzrә sıralanmasına, yaxud әsәrlәrinin
janr vә növlәrә görә tәsnif edilmәsinә rast gәlinmir. Oxucuya
yalnız özünә mәlum olanları çatdıran müәllif, tәbii ki, mütaliә
zamanı izah vә aydınlaşdırma tәlәb edәn çoxlu sualları
cavabsız buraxıb. Doğrudur, hәlәlik tatar yazıçılarının hazır
bioqrafiyaları meydanda yoxdur. Lakin sual olunur: kitabçada
Vaqiflә birlikdә Azәrbaycan әdәbiyyatının әsasını qoyduğu
deyilәn, üstәlik dә onun dostu vә müasiri olan Qazax şairi
(şairin doğum yeri olan Azәrbaycanın Qazax mahalı nәzәrdә
tutulur – Tәrc.) Molla Vidadinin tәrcümeyi-halını vermәk
mümkün deyildimi? Bәs Cәbrayıl qәzasından çıxmış şairә
42
Aşıq Pәri? Onun saf mәhәbbәt duyğusu, әdalәt axtarışı vә
insana inamla yoğrulmuş poeziyası? Bәs insan azadlığını
vәsf edәn, daim әdalәtә vә birliyә inam hissi ilә yaşayıb-
yaradan muğanlı humanist şair Nәbati? 43
Lakin cәnab Köçәrliyә qarşı çox da tәlәbkar olmayaq.
O, Azәrbaycan tatarlarının әdәbiyyat tarixinin tәrtibi yolunda
ilk tәcrübәyә imza atıb. Buna görә müәllifә ürәkdәn “çox 71
sağ ol” demәliyik. Ümid etmәk istәrdik ki, cәnab Köçәrli
yalnız bu tәcrübә ilә kifayәtlәnmәyәcәk, doğma әdәbiyyatının
tarixi haqqındakı indiki icmalını әsas mәcra kimi götürәrәk
әsәr üzәrindә yenidәn işlәyib, onu daha da tәkmillәşdirәcәk.
Eyni zamanda inanmaq istәrdik ki, bu fәaliyyәti zamanı
müәllif Azәrbaycan әdәbiyyatı ilә hәr hansı bağlılığı olan
bütün ziyalı müsәlmanların rәğbәt vә yardımını hiss edәcәk.
Tәkcә Bakı şәhәrindә adları cәnab Köçәrli tәrәfindәn
xatırladılan xeyli diqqәtәlayiq әdәbi qüvvә toplanıb. Ziyalı
tatarlara tatar jurnalistikasının banisi vә tatar әhali arasında
tәbiәtşünaslığa dair biliklәri geniş yayan Hәsәn bәy Zәr da -
44
binin , özünün “Axund vә İslam” әsәri ilә müsәlman ru ha -
nilәrinin lәyaqәt hissini itirmiş nümayәndәlәri әleyhinә
46
45
kәskin çıxış edәn Әhmәd bәy Ağayevin , Nәcәf bәy Vәzirov ,
47
Әbdürrәhim bәy Haqverdiyev kimi dramaturqların, nümunәvi
tәrcümәçi, tatar dilindә orijinal roman müәllifi vә “Türk-