Page 118 - design_Topcubashov_Full_Layout 1
P. 118
İSMAYIL BӘY QASPIRALININ
XATİRӘSİNӘ
Qaspıralı öldü...
Son yarım әsr әrzindә adı yalnız Rusiya müsәlmanları
arasında deyil, xaricdә dә çox yaxşı tanınan görkәmli
şәxsiyyәt daha sıralarımızda deyil. Yarım әsr boyu sakit,
lakin inamlı şәkildә müsәlmanlara bilik, tәrәqqi vә ictimai
şüur yolu göstәrәn insanı hәmişәlik itirdik.
Amansız tale öz qәddar әli ilә işıq saçan şamı söndürdü.
Bununla da müsәlmanları dәrin әlәm vә qüssәyә qәrq etdi.
Müsәlmanlar arasında doğma xalqın mәnafeyinә sәmimi-
qәlbdәn bağlı olan ictimai xadimlәrә çox az rast gәlindiyindәn
әlәm vә qüssәmizin miqyası da böyükdür. Çünki indi
unudulmaz İsmayıl bәy Qaspıralını әvәz etmәyә başqa
118 adamımız yoxdur.
Hәlә 1868-ci ildәn başlayaraq әvvәlcә Krım tatarları,
sonra isә digәr bölgәlәrdә yaşayan müsәlmanlar Qaspıralını
daim din qardaşlarının maarif vә mәdәniyyәtlә bağlı maraqlarını
qoruyan şәxs kimi görüb-tanımışdılar. Mәrhum hәlә Krımda
sadә xalq müәllimi kimi çalışdığı dörd il әrzindә söhbәtlәri,
nitqlәri ilә insanların ürәyinә yol tapa bilmişdi.
1872-ci ildә o, tәhsilini tamamlamaq mәqsәdi ilә xaricә
yollanmışdı. Şәrq dillәri sahәsindә biliyini tәkmillәşdirmәk
üçün Şәrq ölkәlәrindә – Әlcәzair, Misir vә Türkiyәdә
olmuşdu.
Krıma qayıtdıqdan sonra İsmayıl bәy doğma şәhәri
Bağçasarayın ilk bәlәdiyyә rәisi seçilmişdi.
Bütün bu müddәt әrzindә onun fikrini mәşğul edәn әsas
mәsәlә qәzet nәşri idi. Lakin “Mәktәb”, “Faydalı әylәncәlәr” 93
adları altında qәzetlәrin, elәcә dә bәlli abunәçilәri olmayan
müxtәlif ünvanlı ayrı-ayrı vәrәqәlәrin nәşri ilә bağlı niyyәti