Page 10 - "Yeni söz"
P. 10
nc yazarların ədəbiyyat almanaxı
Xa rə Nurgülün şeirlərini oxuyanda isə bu qərara gəlirsən ki, hər yerdən
sıxışdırılan həmin o ilk dili tarixi dərinliklər, kosmik ənginliklər, metafizik sonsuz-
luqlarda axtarmaq lazım deyil. Xa rənin urbanis k mühitdə sıxılan mifoloji
xa rələrində bu dilin məkanı dilsiz təbiət, zamanı əbədi indi, biliciləri uşaqlar və
şairlərdir. Bu, nə Genonun siryani dili, nə Marrın telepa k dili, nə də Muğannanın
odər dilidir. Bu dilə, hə a Allahın özü belə qarışmır. Poeziya bu dilin son sığınacağıdır,
deməklə də iş bitmir. Poeziya elə bu dilin özüdür ki var. Elə bir dil ki, onunla bir
andaca həm hər şeyi deyir, həm də heç nə demirsən:
Ya da üzüyuxarı uzanasan,
mərkəzi küçələrin birində.
Seyr edərək ulduzları
Bir az şair olasan,
bir az uşaq.
Birdən
götürüb göyün gözəgörünməz qapağını
dağıdasan ulduzları aşağı...
Birdən... hə, əsl poeziya əvvəlcədən düşünülmüş əqli sxemdən yox, ya şüural ,
ya da şüurüstünün yaradıcı prosesə verdiyi intui v impulsdan, müdrik uşaqlıqdan,
ağıllı dəlilikdən, şairin özü üçün də sonacan anlaşılmayan gözlənilməzlikdən, bir
sözlə, bu "birdən"dən başlanır. Elə bil ki, birdən qaranlıq otaqda elektrik düyməsini
kimsə basır və hər şey bir andaca işıqlanır. Xa rənin bu şeiri də ulduzlu bir gecənin
şair qəlbində yaratdığı qəfil nurlanmadan doğulub.
***
"Görəsən, kim yaratdı ikinci dili?" Dünyanın zaman və yaş mənada sonuncu
şairlərindən olan Ulucayın bu sorğusuna dünyanın birinci şairi Homerin cavabı
belədir – nifaq almasını ortaya atan, araya savaş salan allahlar olub. Amma
ölməzlərin savaşdan məqsədi sadəcə ölüm deyil, onlar bir şeyi öldürürlər ki,
digərini doğursunlar. Savaş ölüm-dirim mübarizəsidir axı. 90-lardan sonra ədəbiyyata
gələnlər də Qarabağ savaşından doğulublar. O dərəcədə ki, Feyziyyə, hə a öz
10
Xa rə Nurgülün şeirlərini oxuyanda isə bu qərara gəlirsən ki, hər yerdən
sıxışdırılan həmin o ilk dili tarixi dərinliklər, kosmik ənginliklər, metafizik sonsuz-
luqlarda axtarmaq lazım deyil. Xa rənin urbanis k mühitdə sıxılan mifoloji
xa rələrində bu dilin məkanı dilsiz təbiət, zamanı əbədi indi, biliciləri uşaqlar və
şairlərdir. Bu, nə Genonun siryani dili, nə Marrın telepa k dili, nə də Muğannanın
odər dilidir. Bu dilə, hə a Allahın özü belə qarışmır. Poeziya bu dilin son sığınacağıdır,
deməklə də iş bitmir. Poeziya elə bu dilin özüdür ki var. Elə bir dil ki, onunla bir
andaca həm hər şeyi deyir, həm də heç nə demirsən:
Ya da üzüyuxarı uzanasan,
mərkəzi küçələrin birində.
Seyr edərək ulduzları
Bir az şair olasan,
bir az uşaq.
Birdən
götürüb göyün gözəgörünməz qapağını
dağıdasan ulduzları aşağı...
Birdən... hə, əsl poeziya əvvəlcədən düşünülmüş əqli sxemdən yox, ya şüural ,
ya da şüurüstünün yaradıcı prosesə verdiyi intui v impulsdan, müdrik uşaqlıqdan,
ağıllı dəlilikdən, şairin özü üçün də sonacan anlaşılmayan gözlənilməzlikdən, bir
sözlə, bu "birdən"dən başlanır. Elə bil ki, birdən qaranlıq otaqda elektrik düyməsini
kimsə basır və hər şey bir andaca işıqlanır. Xa rənin bu şeiri də ulduzlu bir gecənin
şair qəlbində yaratdığı qəfil nurlanmadan doğulub.
***
"Görəsən, kim yaratdı ikinci dili?" Dünyanın zaman və yaş mənada sonuncu
şairlərindən olan Ulucayın bu sorğusuna dünyanın birinci şairi Homerin cavabı
belədir – nifaq almasını ortaya atan, araya savaş salan allahlar olub. Amma
ölməzlərin savaşdan məqsədi sadəcə ölüm deyil, onlar bir şeyi öldürürlər ki,
digərini doğursunlar. Savaş ölüm-dirim mübarizəsidir axı. 90-lardan sonra ədəbiyyata
gələnlər də Qarabağ savaşından doğulublar. O dərəcədə ki, Feyziyyə, hə a öz
10