Page 176 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 176
İlk çörәk nә vaxt bişirilib?

Hәr ölkәdә, hәr şәhәrdә, hәr Yәhudilәr xәmiri mayalamaq, yәni
kәnddә elә xörәklәr var ki, acıtmaq üçün çox qәdim zamanlardan turş
yalnız hәmin yerә mәxsusdur xәmirdәn istifadә edirdilәr, amma yalnız
vә orada yeyilir. Amma bir әrzaq növü misirlilәr başa düşdü ki, turş xәmirdә
var ki, harada yaşamasından asılı olma- maya olur. Onlar maya alıb әmәlli çörәk
yaraq, bütün adamlar onu mütlәq yeyir. bişirmәyi dünyada birinci öyrәnmişdilәr.
Bu, çörәkdir. Arxeoloqlar belә çörәyin nümunәsini
Ona görә belәdir ki, әn qәdim insan misirlilәrin әn qәdim qәbirlәrindәn tapıblar.
belә özünün qida rasionunda taxılın
oynadığı әvәzsiz rolu başa düşüb. İbtidai Yәhudilәr hәlә çox qәdim zamanlardan
insan әvvәllәr lazımi enerjini almaq üçün öz çörәklәrini nazik tәbәqә şәklindә bişirir,
taxılı çeynәyirdi. Sonra onu iki daşın onları bıçaqla yox, әllә kәsirdilәr. Belәliklә,
arasında üyütmәyә başladı. Misirlilәr bunu “çörәk kәsmәk” ifadәsi yarandı ki, onun
eramızdan 3000 il qabaq da edirdilәr. da mәnası “nәsә yemәk” idi. Min illәrdir
Onlar üyüdülmüş taxılın üzәrinә su ki, yәhudilәr Pasxa bayramlarını “matsa”
әlavә edәrәk xәmir yoğururdular, sonra adlandırdıqları, un vә sudan ibarәt xәmir-
kündәlәyib ocaqda bişirirdilәr. Onların dәn bişirdiklәri vafli şәklindә çörәk yemәklә
ocağı yerdә qazdıqları, divarlarına gil qeyd edirlәr. Xristianların dini mәrasim-
çәkilmiş çaladan ibarәt idi. Misirlilәr hәrdәn lәrdә istifadә etdiklәri “prosvirka” da elә
kündәni içindә ocaq qaladıqları iri gil matsaya bәnzәyir, amma ondan çox kiçik
qabların çölünә yapırdılar. Bu cür çörәk olur.
çox kobud vә ağır olurdu; onun tәrkibindә
xәmirin “gәlmәsinә” sәbәb olan, onun Planetimizin әn müxtәlif guşәlәrindә
yüngül vә nәfis çıxmasını tәmin edәn çörәyi müxtәlif cür bişirirlәr. Bәzi yerlәrdә
yumşaldıcı maddәlәr yox idi. bu mәqsәdlә lobya, noxud, kartof, cürbәcür
otlar, düyüdәn istifadә olunur. Uzaq Şәrq
ölkәlәrindә isә çörәyә palıd vә fıstıq qozaları
әlavә edilir.
   171   172   173   174   175   176   177   178   179   180   181