Page 171 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 171
Bu ? 171

Ayaqqabını kim fikirlәşib?

Q әdim insan iti daşların üzәriylә İtaliyada, İngiltәrәdә dә peyda oldu.
yerimәli olanda, başa düşdü ki, Modanın kaprizlәri ayaqqabının forma-
ayaqlarını qorumaq üçün
mütlәq nәsә geymәlidir. Odur ki, onun sına çox tәsir edirdi. Mәsәlәn, ingilis kralı
ixtira etdiyi ilk ayaqqabı (bu elә sәndәl dә Birinci Ceymsin zamanında yüksәk cәmiy-
ola bilәrdi) otdan, ağac vә gön parçala- yәt nümayәndәlәri çox nazik dәridәn
rından düzәlmişdi. İnsan onları iplә düzәlmiş dikdaban çәkmәlәr geyirdi. On-
ayaqlarına bağlayır, ipin uclarını isә larda yerimәk yaman çәtin idi, lakin insanlar
topuqlarına dolayırdı. dәbә görә bu ayaqqabılardan әl çәkә
Tәbii ki, soyuq ölkәlәrdә sәndәl adamın bilmirdilәr. Hündürdaban ayaqqabılar
ayağını şaxtadan qoruya bilmәzdi. Ona yaranana kimi isә çox uzun, 12-15 san-
görә dә sәndәlin üzәrinә başqa parçalar timetrlik burnunun ucu yuxarı әyilmiş dar
әlavә edirdilәr. Belәliklә, sәndәl yavaş- çәkmәlәr dәbdә idi.
yavaş çәkmәyә çevrilirdi.
Çәkmәlәrdәn ilk dәfә vә çox geniş Birlәşmiş Ştatlarda ayaqqabı tikmәk
istifadә edәn misirlilәr olub. Onlar ayaqqa- dәbi 1629-cu ildәn geniş yayıldı – sәyyahlar
bının altını papirusdan düzәldir, onu iki üçün xüsusi çәkmә istehsal etmәk fikriylә
kәmәrlә ayaqlarına bağlayırdılar. Ayağın bu ölkәyә gәlmiş Tomas Bird adlı şәxsdәn
baş barmağını qorumaq üçünsә, ayaqqabı- sonra...
nın ucu yuxarı qatlanırdı.
Romalılar daha irәli gedib üstü vә
yanları açıq, “bosonojka”, yәni “yalın ayaq”
adlanan ayaqqabı düzәltdilәr. Onların hәm
üst, hәm yan tәrәflәrdә iri yarıqları olurdu.
Bu ayaqqabıların müxtәlif növlәri vardı
ki, onların hәr biri әhalinin yalnız bir
tәbәqәsi üçün nәzәrdә tutulurdu.
Daha soyuq ölkәlәrdә adamlar bir-
birindәn asılı olmadan isti ayaqqabılar
düzәltmәyә başladılar. Bәzәn onlar ayaqla-
rına, içinә ot doldurulmuş kiçik torbalar
bağlayırdılar. Zaman keçdikcә, onların
әsasında eskimoslar vә hindular “mokasin”
dediyimiz yüngül ayaqqabını düzәltdilәr.
Müasir nümunәlәrә oxşayan ayaqqabılar
isә ilk dәfә uzun sәfәrlәrә çıxan sәlibçilәrin
ağlının mәhsulu olub. Onlara ayaqlarını
qorumaq üçün uzun müddәt davam gәtirә
bilәn çәkmәlәr lazım idi... Tәdricәn, çox
gözәl görünәn dәri çәkmәlәr Fransada,
   166   167   168   169   170   171   172   173   174   175   176